लेख

पथनाट्य: बचत पाण्याची, समृद्धी जीवनाची!

कलाकारः सुत्रधार आणि दोन सहकारी कलाकार (दोघांकडे एक एक वाद्य असेल तर उत्तम.)
(शक्य असल्यास पथनाट्य सादरीकरणाआधी स्थानिक जनतेच्या अवलोकनार्थ, वातावरण निर्मीतीसाठी पाण्याच्या अपव्ययाचे, दुष्काळाचे प्रातिनिधीक छायाचित्रे असलेला फलक लावावा.)

एक सहकारी कलाकार (पाणीवाल्याच्या भुमिकेत ): पाणी घ्या पाणी, पाणी घ्या पाणी!

दुसरा सहकारी (स्त्री भुमिकेत): अरे ए पाणीवाल्या कसे दिले पाणी?

शहराबाहेरचं ते तळं खूप शांत आणि गूढ असं वाटायचं. रोज कामावरून परत येताना रमेश थोडा वेळ आपली कार रस्त्याकडेला थांबवी आणि दुरूनच त्या तळ्याकडे पाही. दिवसभराच्या कंटाळवाण्या कामानंतर त्या शांत तळ्याकडे पाहताना त्याला खूप चांगलं वाटे. कधीकधी सूर्यास्ताच्या तयारीत असलेले पिवळे, केशरी आकाश तर कधी ताऱ्यांनी सजलेले काळेभोर आकाश, कधी कृष्णमेघ तर कधी निरभ्र निळं आभाळ त्या तळ्याच्या पाण्यात स्वतःला पाहायला धडपडे.

एका शुक्रवारी रमेशनं घरी आल्यावर प्रीतीला तयार व्हायला सांगितलं.

"चल आज मी तुला एका खूप वेगळ्या ठिकाणी घेऊन जाणार आहे. लवकर तयार हो."

भामरागड पुलावरून पाणी असतांना गावातील लोकांना घरी आश्रय द्यायचा असो किंवा रणरणत्या उन्हात तेंदूपत्ता तोडतांना होरपळून गेलेल्यांची तहान शमवायची असो……
कुणाचे दुःख कमी करायचे असो की कुणाचा आनंद द्विगुणित करायचा असो……
जन्म दाखला, बँक अकाउंट, मनी विथड्रॉव्हल, किराणा, बाजार करणे.. इत्यादी लोकांच्या कुठल्याही कामासाठी आपली दुचाकी घेऊन नेहमीच तयारीत असणारी ही व्यक्ती.
चांगल्या कामासाठी "नाही" हा शब्द न वापरणाऱ्या ह्या व्यक्तीचा हात बिनशर्त सदैव मदतीसाठी तयार असतो …..

"पल्लो मामा"....हो, बिरादरीत सारे याच नावाने हाक मारतात त्यांना. "दोगे पिरंगी पल्लो" हे पल्लो मामांचं पूर्ण नाव. गडचिरोली जिल्ह्यातील घनदाट जंगल असलेल्या एटापल्ली तालुक्यातील उडेरा गावामध्ये एका माडिया कुटुंबात त्यांचा जन्म झाला. संपूर्णतः निसर्गावर अवलंबून असणारे हे माडिया आदिवासी. ही गोष्ट साधारणतः ६०-६५ वर्षापूर्वीची असेल. आजच हा भाग एवढा घनदाट आहे तर ६० वर्षांपूर्वी कसा असेल याची कल्पनासुद्धा आपल्याला करता येणार नाही. जन्मतारीख त्यांना माहित नाही. कारण शिक्षण-शाळा हा प्रकार या भागात अस्तित्वात सुद्धा नव्हता.

लेखक - - अभिषेक धनगर

आपले जीवन किती का क्षुद्र असेना? त्याला सामोरे जा आणि ते जगा. त्याच्यापासून तोंड वळवून दूर जाऊ नका; आणि त्याला नांवेही ठेवीत बसू नका. जीवन कसेही असले तरी तें काही तुमच्या आमच्या इतके खचित वाईट असत नाही.[१]

(मिपा आयडी घेतल्यावर प्रथमच लिखाण पोस्ट करतोय. लिहायला नुकतीच सुरुवात केली आहे, सुचना/मार्गदर्शन मिळाले तर नक्कीच उपयोगी ठरेल)

“मने, काय पसारा केलायसं एवढा ?” ऑफिस मधून घरी आल्या आल्या फरशीवर पडलेली खेळणी, चित्रकलेचे पेपर, रंग आणि कागदाचे असंख्य कपटे बघून नेहमीप्रमाणे माझा पारा चढला. मनू मला दाखवण्यासाठी म्हणून तिने चितारलेलं चित्र घेवून माझ्याकडे येत होती, ती माझा चेहरा बघून तिथेच थबकली. चेहरा पडला तिचा, मग मी सुद्धा ओशाळलो अनं जवळ घेतलं तिला. तिचं चित्र पहायला घेतलं खरं पण चित्रात दिसू लागला तो माझा भुतकाळ.

- डॉ. सुधीर रा. देवरे

बालकथा- दुर्बिण
-----------------------------------------------------------------------------------
ही बालकथा आहे . ( छोटा वयोगट ).
मुलांसाठी आणि त्यांच्या पालकांसाठी . खास उन्हाळी सुट्टीनिमित्त .
मला मुलांच्या प्रतिक्रिया कळवा हं . ..
आणि तुमच्या सुद्धा .

------------------------------------------------------

बालकथा - पहिला प्रवास

रामा खरात जवा बाळू सुताराच्या घरी पोचला, तवा बाळ्या तोंडात तंबाखूची गुळणी धरून उकिडवं बसून पायात दाबल्याल्या दगडावर घासून रंध्याच्या पात्याला धार काढत बसलं हुतं. आजूबाजूला कोंबड्यांचा कलकलाट अन मदीच गुळणीमुळं त्वांडाचा चंबू करून बसल्यालं बाळ्या मजेदार दिसत हुतं. दुनी पाय प्वाटाशी घिऊन बसनं त्येला काय साधत नव्हतं, कारण मुदलातलं डेऱ्यावानी असनारं त्याचं गरगरीत प्वाट मजबूत दिसत हुतं. एकंदरीतच घायकुतीला आलेलं बाळ्या जवा पुढं वाकून रंध्याच्या पात्यावर जोर मारी त्यावेळी त्याचं मागं खोवलेलं धुतर मजेदार फुगा होऊन वरखाली होई.