दीड शतकी धागे - एक अभ्यास

प्रेरणा: ते काय सांगायलाच पाहिजे का! तरीही क्लिंटन यांचे निवडणुकीचे विश्लेषण आणि अंदाज आणि इस्पीकचा एक्का यांचा हा प्रतिसाद

___________________________________________________________________

सुरुवातीला मिपावर २०१०-२०१२ आणि २०१२-२०१४ मध्ये काय झालेलं ते पाहू, ( शतकी धागे अनेक झालेत पण सेफ्टी मार्जीन ठेवण्यासाठी आपण आकडेवारी मध्ये फक्त दीड शतकी धाग्यांबद्दल चर्चा करू.

तक्ता क्रमांक १ वरून खालील गोष्टी कळतात.

१. मिपावरील प्रतिसादांमध्ये पहिल्या आणि दुसऱ्या क्रमांकावरील म्हणजे अर्थातच काथ्याकुट आणि जनातलं मनातलं मधील प्रतिसादांच्या टक्केवारीमध्ये फरक फार नसतो.

२. २०११ च्या धाग्यांच्या वेळी पाककृती आणि जो न देखे कवी या विभागांची इतकी वाईट अवस्था झाली नव्हती. पण त्या नंतर २०१२ पासून आजतागायत कोणताही धागा या विषयातून दीड शतक मारण्यास अयशस्वी झालेला आहे.

तस्मात यांचे फ्लोटिंग प्रतिसाद काकू/ ज.म. यांपैकी कोणामध्ये तरी गेले असे म्हणण्यास वाव आहे.
या पार्श्वभूमीवर पाहता पाककृती, जो न देखे कवी यातून दीडशतक झाले असले तरी ती अपवादात्मक घटना म्हणून बाजूला ठेवता येऊ शकते किंवा काही प्रमाणात धागा कर्त्याच्या पोटँशिअल नुसार त्यात शतक मारणे शक्य आहे असे म्हणता येऊ शकते ( येथे मोकल्या या दाही दिशा सारखा कोअर पोटँशिअल कविता धाग्यानंतर मोदकाच्या 'माझा' 'मी' 'मी' 'मी' चा पाढा, आजपण तू ऐकशील का..? या धाग्याने दीड शतक मारले आहे). तर नवलेखकांनी दीड शतकाचे टार्गेट ठेवले असल्यास या विभागातून दूर राहिलेले उत्तम. याखेरीस ललित लेख आणि भटकंती या दालनांचा इतिहास दीड शतकाचा नाही तर यातूनही मला नवलेखकांनी दीड शतक मारायची शक्यता शून्य दिसते
आता या दोन मुख्य भागातील विषयवार तक्ता पाहू.

काही विषयवार अंदाज-

मिपा धागा शर्यती मध्ये अपर सर्किट लागून बंद झालेला इंचा इंचाचा धागा “इंचा-इंचाने आपण जम्मू-काश्मीरमध्ये माघार घेत आहोत?” ( विभाग-का.कू.) हा निर्विवाद विजेता आहे. एक ऑगस्ट २०१० ला सुरुवात झाल्या पासून आजपर्यंत ( शेवटचा प्रतिसाद – २८ फेबु २०१३) हा धागा मिपाचा निर्विवाद जिंकलेला धागा आहे. या विषयावर बाकी फारसे दीड शतकी धागे उपलब्ध नसले तरी ही या धाग्याची नोंद न घेता शतकी धाग्यांबद्दल लिहिणे म्हणजे कटा शिवाय मिसळ खाल्ल्यासारखे आहे.

कॉंग्रेस-भाजपा-आप इत्यादी- २०१२-१३ पासून मिपावरील राजकारण कॉंग्रेस आणि भाजप यांच्यात दुरंगी राजकारण होते. आआपने मारलेल्या मुसंडीमुळे हे राजकारण तिरंगी झाले आहे. या मध्ये तीनशे अकरा प्रतीसादांसह विकास यांनी काढलेला आपकी आप की बदमाशियोंके.... हा का.कू. विभागातील धागा प्रथम क्रमांकावर आहे. A.K.-अरविंद केजरीवाल....!(बंदे मे है दम !) हा बाबा पाटील यांचा धागा दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. भारतात कितीही मोदींची लाट असली तरी मिपावर मात्र मोदींना प्रतिसादांच्या शर्यतीमध्ये मोदींची पंतप्रधानपदाची दावेदारी या धाग्याच्या दोनशे एकतीस प्रतीसादांसह तिसऱ्या क्रमांकावर राहावे लागले आहे. कॉंग्रेस या विषयावर दीड शतकी धागेच नाहीयेत.

क्रीडाविषयक- क्रीडाविभागात निर्विवाद पणे मिपाकर आपले क्रिकेटप्रेम दर्शवतात, क्रिकेट विश्वचषक २०११ फायनल या धाग्यावर दोन द्विशतके झालेली आहेत. त्या खालोखाल विश्वनाथन आणि कार्लसन यांच्या बुद्धिबळाचा धागा या विषयात द्वितीय क्रमांकावर विराजमान आहे. या विभागात अस्सल मिपाकाराचे क्रिकेट आणि बुद्धीबळ प्रेम उठून दिसते.

पुणे मुंबई इत्यादी- मिपाच्या बोर्डावर पुणे हा कायम प्रतिसाद मिळवून देणारा हिट्ट आयटम राहिलेला आहे. पुण्यावरचे बरेच धागे पुणेकर आणि नॉन पुणेकर मिपाकरांनानी उचलून धरले आहेत. यातील सगळ्यात जास्त प्रतिसाद असलेला पुणेरी पुणेकरः काही निरिक्षणे हा डॉ दाढे यांचा धागा. त्या खालोखाल नर्मदेच्या गोट्याने लिहिलेला काय हे पुणेकरांचे कौतुक आणि त्याला प्रत्युत्तर म्हणून लिहिलेला मृत्युंजय यांचा पुणेकरांची खाद्य संस्कृती हा धागा मिपा दफ्तरात अजरामर राहिल. या खेरीस चितळे बंधू, आणि असे अनुभव पुण्यातच येऊ शकतात वगैरे काही धागे आहेत. या ठिकाणी मुंबईवर दीड शतक मारलेला फक्त एक सिरीअस धागा आहे.

स्त्री पुरुष समनता-असमानता आणि पुरुषमुक्ती- या विषयाचे मिपावरील फाउंडर आणि मार्गदर्षक श्री आदी जोशी (संस्थापक- उ.न.क.) आहेत. या विषयात बाबा पाटील यांनी आखिल भारतीय संसारी पुरुषमुक्ती संघटना.....

हा अडीच शतकी धागा काढलेला आहे. बाकी या विषयात थोडे फार चिमटे काढणारे बरेच धागे दीड शतकी धाग्यां मध्ये दिसतात. या मध्ये नवरा बायकोच्या वयात किति अंतर असावे? ते IT WIFE आणि स्वयंपाक अशी बरीच वाईड व्हरायटी आपणास येथे पहायला मिळते.

आय टी रिलेटेड- या भागात “गोष्टी आयटीच्या” हा धनाजीरावांचा धागा हैय्येस्ट स्कोरर आहे, त्या खालोखाल दोन स्फोटक विषय एकत्र घेतलेला ते IT WIFE आणि स्वयंपाक हा धागा द्वितीय क्रमांकावर आहे.

या आकडेवारीवरून मिपाकरांना शतकी धागे काढण्यास खचितच मदत होईल अशी अपेक्षा आहे. पण साला वाचता वाचता एक गोष्ट लक्षात आली की अनेक खरोखर उत्तमोत्तम शतकी धागे काढणारे आणि खेळीमेळीने चर्चा करणारे आणि कोपरखळ्या मारणारे मिपाकर गायब झालेले आहेत.