शांतरस

दगडाचा जन्म देवा, कधी कुणाला नसावा..
कसे जगणे म्हणावे, चटक्यांच्या जगण्याला..

दर्‍याखोर्‍यातून कितीदा, देह घरंगळलेला..
किती युगे उलटती, फक्त वाट पाहण्याला..

कुणी लाथ घातलेली.. कुणी उशाला घेतलं..
कुठे पडतांना तुटलं.. कुठं तुटतांना फुटलं..

इतकाल्या दगडांतून, निवडक उचलतात..
अन् रुक्ष आकारातूंन एखादाच घणतात..

छिन्नी-हातोडीचे घण.. टवक्यांना अंत नाही
घाव जागजागी पडती.. त्यात घडते विठाई!

--

दगडाचा देव होतो, त्यात कर्तुत्व कुणाला?
खरा शिल्पकार म्हणतो, दगडाचा गुण झाला!

राघव
[२०२१]

संदर्भः
लहान मुलांकडे असलेल्या निरागसतेमुळे मी नेहमीच प्रभावित अन् अचंबित होत असतो. आणि खरंतर ते अत्यंत आनंददायी असतं!
"अरे खरंच.. आपण असा साधा विचार का नाही करू शकलो?" असं स्वतःला अक्षरशः अनेकदा विचारण्याची वेळ येते !
त्यांचा जगाकडे बघण्याचा दृष्टीकोन फार साधा आणि कुतुहलाचा असतो. सरळ स्वभाव असल्यामुळे केमिकल लोचा कमी असतो!
परत, जरी त्यांची स्मृती चांगली असते तरी मनात अढी ठेवून वागण्याची वृत्ती त्यांच्यात नसते. उलट ते फार सहजपणे गोड वागतात, माफ करतात आणि विसरूनही जातात. कदाचित याच कारणानं लहान मुलं सगळ्यांना हवीहवीशी वाटतात!

मिसळ पाव मिसळ पाव
खा रे खा मिसळ पाव मिसळ पाव

मटकीची उसळ तिची करा मिसळ
उसळीत घातला शेव कांदा
त्यात पिळला लिंबू अर्धा
रस्सा टाका त्यात चांगला
पावाबरोबर खाऊन टाका
मिसळ पाव मिसळ पाव

झणझणीत तर्री अर्धी वाटी
ओता त्यात होईल खाशी
नाकातोंडातून येईल धुर
मग दह्याने बदला नूर
असली मिसळ अन दहा पाव
खाऊन तर पहा राव
मिसळ पाव मिसळ पाव

https://www.misalpav.com/node/47149#new

शाम भागवत सरांचा हा धागा वाचून मनात काही विचार आले ते शब्दबध्द केले आहेत. त्या धाग्यावर हे टाकले तर कदाचित विषयांतर होईल असे वाटल्याने वेगळा धागा काढत आहे.

जसे सुचले तसे लिहिल्याने कदाचित हे वाचताना विस्कळीत वाटेल, तसे वाटले तर तो माझ्या आकलनाचा दोष समजून वाचकांनी मला क्षमा करावी व भावार्थ समजावून घेण्याचा प्रयत्न करावा.

क्षमा प्रार्थना

क्षमेसारखा दुसरा स्वार्थ नाही | जनी सर्व सूखी क्षमाशिल राही ||

पावसाची सर जशी बरसून गेली
वाटले की ती,अशी...जवळूृृृऽन गेली!

गुणगुणत होतीस का तू गझल माझी?
एक कोकीळा इथे गावून गेली!

तू ठरव,आहे कसा मी,मी कसा नाही
हात घे हातात आधी,आरसा नाही!

टाळता आलाच तर,टाळू जरा तोटा
फायदा नात्यात आता फारसा नाही!

एवढा केला खुबीने खूनही माझा
वारही केला असा जो वारसा नाही!

सांगतो आहे जगाला कोण हा वेडा!
मी असा नाही असा नाही असा नाही!

कैफियत माझी जरा ऐकून तर घे ना
एवढीही या मनाला लालसा नाही!

तू ठरव...आहे कसा मी,मी कसा नाही...

—सत्यजित

काल ते म्हणाले,
सगळ्याच बायका
तशा असतात.

तशा म्हणजे नेमके कशा,
म्हणून शोधु लागलो,
बायका.

पुराणात, प्राचीन ग्रंथात,
ऑफिसात, समोर- मागे,
इथे तिथे.
गुगलवर.
अगदी मिपावरही.

असतात बायका,
हळव्या, खंबीर,धीट
आणि तितक्याच
कर्तबागरही.

बायका असतात,
पुरुषां प्रमाणेच.
सोशिक, शोषित
आणि बंडखोरही

काहींनाच जाणवतात,
खोल-खोल श्वास,
अन् ते शब्द.
काहींना नाही इतकाच,
फरक असतो त्या,
मुक-संवादाचा.

आठवांच्या काळवेळा पाहिल्या.
हृदयाच्या प्राणवेळा पाहिल्या.
मालवेणा चंद्र भोळा कालचा.
कालच्या या चांदण्याही राहिल्या.

सोसली मी ही तमांची अंतरे.
रात्र काळी झाडपाने मंतरे.
गारव्याने जाग आली या फुला.
पाकळ्यांच्या गंधपेशी दाहिल्या.

प्राण झाले कातिलांचे सोबती.
सांग हे का माणसाला शोभती ?
वाचण्याचे मार्ग सारे संपले.
शेवटाला प्रार्थना मी वाहिल्या.

-कौस्तुभ
वृत्त - मालीबाला

दुधाळ चांदव्यात,
प्रखर तेजाळते
एक चांदणी माझ्या,
घरात डोकावते

मी बसतो दडून,
तिच्यापासून
ती हलत नाही,
टक लावते

माझा मी लिहितो,
हळुवार गुणगुणतो
ही, मी लिहिलेले,
गावाला ऐकवते

चालत राहते रात्र,
ही चांदणी मात्र
अमीट असल्याच्या,
थाटात वावरते

उशीरा कधीतरी,
फिरते माघारी
ती गेल्यावर तिची,
टिमटिम आठवते

रात्रभर छळते,
मला जागवते
पहाटे निमूट माझ्या,
कवितेत उतरते

- संदीप चांदणे