शांतरस

वनस्पति उद्यानातून फेरफटका मारताना
माहितीची पाटी नसलेले झाड पाहून
साहित्यिक राजूमधील चौकश्याने विचारले
हे झाड कोणते?

त्याचा वनस्पती वैज्ञानिक मित्र म्हणाला
उष्णकटिबंधीय म्हणजेच ट्रॉपीकल!
(राजूने वेळ मारून नेणे कंसात जोडले)

वनस्पती वैज्ञानिक मित्राने
राजूची वसंत ऋतूवरील कविता
ऐकुन झाल्यावर
मोबाईलवर मराठी विकिपीडियावरचे
वसंत ऋतूचे पान उघडत राजूला विचारले

दगडाची ठेच लागता
रक्त येई पायात
कशास होता पडला
दगड असा रस्त्यात

कितीतरी असे अडले असती
ठेच लागून पडले असती
परी न कुणी विचार करती
फेकून द्यावा तो दगड कुठती

असाच आला वेडा कुणी
खाली वाकला तो झणी
उचलूनी दगड तो पायी
लांबवर कुठे फेकूनी देयी

- पाषाणभेद
१९/०३/२०२२

नीज भरते दिशांत
माझे रिते निजपात्र
उतरूनि ये अंगणी
जरी हळुवार रात्र
रात्र रात्र जागते
गोड स्वप्नातूनि
धुंद गात राहते
अबोल मौनातूनि

येती कानी दुरून
सूर सारंगीचे छान
मन खाई हेलकावे
वाऱ्यावर जसे पान
पान पान जागते
पाचूच्या बनातूनि
शुभ्र सोनसकाळी
झळाळते दवातूनि

- संदीप चांदणे

करा बाई करा ग देवीची आरती
करा बाई करा ग मानाची आरती

आणा बाई आणा ग देवीला कुंकू
लवा बाई लावा ग देवीच्या कपाळा
भरा भाई भरा ग देवीचा मळवट
नेसवा बाई नेसवा ग देवीला नवूवारी
घाला बाई घाला ग देवीला नथनी
घाला बाई देवीला मंगळसुत्र
घाला बाई घाला देवीला कमरपट्टा
घाला बाई घाला ग देवीला तोडे

चाल बदलून

ए निरांजन दिवा ताटात आणा
हळद कुंकू घेवून धूप कापूर पेटवा
करा देवीची आरती
भक्त सारे ओवाळती

पहिली चाल

करा बाई करा ग देवीची आरती
करा बाई करा ग मानाची आरती

- पाभे
२९/१२/२०२१

असा झुलू दे झुलू दे पाळणा झुलू दे
या पाळण्यात माझ्या बाळाला खेळू दे

माझ्या या अंगणी आला ग श्रीरंग
काय सांगू बाई माझ्या बाळाचे रंग
किती द्वाड तो धावतो घरात
आवरता आवरेना दिस जाई त्याचे संग

काय काय मागतो खायला प्यायला
लोणी श्रीखंड बासूंदी करंजी घेते मी कराया
रव्या बेसनाचे लाडू मोतीचूर भरपूर
केली खीर, कोशिंबीरी सोबतीला शेवया

माझ्या या बाळाला आयुष्य उदंड लाभू दे
असा झुलू दे झुलू दे पाळणा झुलू दे

असा झुलू दे झुलू दे पाळणा झुलू दे
या पाळण्यात माझ्या बाळाला खेळू दे

- पाषाणभेद
२९/१२/२०२१

झोप येईनाच आज
झोप हवी असताना
जांभयाच्या येती लाटा
वर तारे मोजताना

काय आणून वहावे
निद्रादेवीच्या चरणी
झोप येऊन निवांत
उद्या उजाडेल झणी

किती थकून भागून
देह दिला पसरून
डोळ्यात बाहुल्यांना
काय दिसते अजून?

दिसे कालचा प्रकाश
अन्, तम भेसूर उद्याचे
त्यांच्या मध्ये भांबावले
पाऊल हळव्या झोपेचे

एक मायेचा माथ्याला
हवा सांगणारा हात
सोड उद्यावर, नीज
खूप झाली आहे रात

- संदीप भानुदास चांदणे (मंगळवार, २१/१२/२१)

वेड असो वा प्रिती
वसंतात मने जुळती
पण, प्रणय उचंबळून येता
हा दोष कुणाचा साथी?

हरखुन सळसळणारे
हास्य आपुल्या गाली
अलवार सांगते तेव्हा
संगित नाचते ताली

नवनीत क्षण सरण्यापूर्वी
पाकळी पाकळी मखमली
रूतलेल्या हुंकारांना
अंधारात सुलगव खुशाली

खुलती सुगंध कायेचे
कोवळी फुले सु'मनाची
स्वप्नांचे पंख पांखरुनी
सजणूक दे फुलोर्‍याची

* येथून सु'डंबण प्रेर्ना

निळ्या जांभळ्या ढगांआडूनी कोण बरे बोलावतो?
इकडे आहे मी इकडे तिकडे देखील मीच आहे असे बोलतो.

लपाछपीचा डाव असा हा राज्य माझ्यावर यावेळी
शोधण्यासाठी त्याला निघालो वेळ अवेळी

शोधता शोधता मी दमतो थकतो
त्यानंतर हळूच कधी तो चाहूल देतो.

दडूनी पुन्हा तो ढागांआड मला पुकारी
शोध घेण्या पुढे जातसे कानोसा घेऊनी

हा डाव कसला ठावूक नाही कधी संपतो
कधी येईल समोर त्याची मी वाट पाहतो

पाषाणभेद
१४/१०/२०२१

दगडाचा जन्म देवा, कधी कुणाला नसावा..
कसे जगणे म्हणावे, चटक्यांच्या जगण्याला..

दर्‍याखोर्‍यातून कितीदा, देह घरंगळलेला..
किती युगे उलटती, फक्त वाट पाहण्याला..

कुणी लाथ घातलेली.. कुणी उशाला घेतलं..
कुठे पडतांना तुटलं.. कुठं तुटतांना फुटलं..

इतकाल्या दगडांतून, निवडक उचलतात..
अन् रुक्ष आकारातूंन एखादाच घणतात..

छिन्नी-हातोडीचे घण.. टवक्यांना अंत नाही
घाव जागजागी पडती.. त्यात घडते विठाई!

--

दगडाचा देव होतो, त्यात कर्तुत्व कुणाला?
खरा शिल्पकार म्हणतो, दगडाचा गुण झाला!

राघव
[२०२१]