स्वरतत्वाचे तुषार अगणित
भवतालाला व्यापुनी उरले
रोमरोम पुलकित करणार्‍या
स्वरपुंजांनी गारूड केले
स्वरचित्रातील अवकाशाच्या
सुप्त मितीचे दर्शन झाले
स्वरलहरींचे जललहरींशी
निगूढ नाते पुनश्च कळले
स्वरशिल्पातील अमूर्ततेचा
चिरंतनाशी घालुनी मेळ
शब्दावाचून सहज रंगला
विलक्षणाचा अद्भुत खेळ
(१९६८ - २०२२)
आज 5 मे,
थोर संगीतकार नौशाद अली यांचा स्मृतिदिन. हा धागा त्या साठी , मिपाकरांनी त्यांच्या आठवणी आणि आवडती गाणी प्रतिसादात लिहावीत.
1982-83 सालचा काळ असावा,त्यावेळी घरी b/w tv घेतला होता.त्यावर फक्त मुंबई दूरदर्शन दिसे,ते ही 30 फुटी अँटेना लावल्यावर. त्यावर एकदा नौशादजींची मुलाखत ऐकली होती. त्यातला एक किस्सा आजही आठवणीत आहे.
शहर - आपलं नेहेमीचंच
स्थळ - guess करायला एकदम सोपं
दिवस - मावळलेला workday
वेळ - रात्री उशिराची
"मी वसंतराव" बघायचा योग आलेला. अगदी ऐन वेळी कशीबशी पहिल्या रांगेतली तिकिटं मिळाली. मराठी चित्रपट mid week हाऊसफुल्ल?? चित्रपट चांगला आहे हे ऐकलं होतंच पण म्हटलं कदाचित उद्या बँक हॉलिडे आहे म्हणून गर्दी असेल. अर्थात गर्दी म्हणजे तरी काय असणार? हाताच्या बोटांवर मोजण्याइतके millennials. Gen Z चा तर संबंधच नाही. अश्या गर्दीतले जवळपास निम्मे चेहरे ओळखीचेच वाटतात (कारण मी ही त्याच गर्दीचा भाग असतो).
नमस्कार मिपाकर्स
या गुढीपाडव्याला, 2एप्रिल, रात्री 8.30 वाजता काशिनाथ घाणेकर नाट्यगृहात " राधायन .. एक सांगीतिक कथादर्शन" हा कार्यक्रम घेऊन येतोय. त्याचं हे आग्रहाचं आमंत्रण.
नवीन कथा, गीते, संगीत व नृत्ये, आणि या सा-यांच्या जोडीला चित्र साकारण्याचे प्रात्यक्षिक, असा अनोखा मेळ साधणारा कार्यक्रम, "राधायन- एक सांगीतिक कथादर्शन, गुढीपाडव्याच्या शुभदिनी,
बाटलीतुन वाहणारे
ओतताना लहरणारे
सोड्यातून उमलणारे
बर्फाशी झुंजणारे
चषकाच्या पृष्ठभागी
बुडबुडे साकारणारे
ढोसतो मी अल्प काही
जाणिवेला छेडणारे
नेणिवा थिजवणारे
मेंदूस व्यापणारे
तनूस डुलवणारे
ओठांच्या फटीतून
अशाश्वत भासणारे
बोलतो मी मूढ काही
यळकोट यळकोट जय मल्हार
बाणाईच्या प्रेमाला भुलूनी देव अवतरले चंदनपुरी
राखूनी मेंढरं वाड्यावरी देव करीतो अशी चाकरी ॥धृ॥
व्हती मेंढरं खंडीभर
चराया नेली डोंगरावर
हिरवा पाला रानोमाळं
भवती गार गार वारं
आलं भरूनी आभाळं
काळ्या ढगांच झालं भार
पळात आलं धरणीवर
चकमक दावली विजेनं
कल्लोळ उठला त्या ठाणं
चमत्कार दावला देवानं
वर रोखूनी धरलं त्यानं
बाणाईच्या मेंढरासाठी खंडेरायानं करणी केली
राखूनी मेंढरं वाड्यावरी देव करीतो अशी चाकरी ॥१॥
असा झुलू दे झुलू दे पाळणा झुलू दे
या पाळण्यात माझ्या बाळाला खेळू दे
माझ्या या अंगणी आला ग श्रीरंग
काय सांगू बाई माझ्या बाळाचे रंग
किती द्वाड तो धावतो घरात
आवरता आवरेना दिस जाई त्याचे संग
काय काय मागतो खायला प्यायला
लोणी श्रीखंड बासूंदी करंजी घेते मी कराया
रव्या बेसनाचे लाडू मोतीचूर भरपूर
केली खीर, कोशिंबीरी सोबतीला शेवया
माझ्या या बाळाला आयुष्य उदंड लाभू दे
असा झुलू दे झुलू दे पाळणा झुलू दे
असा झुलू दे झुलू दे पाळणा झुलू दे
या पाळण्यात माझ्या बाळाला खेळू दे
- पाषाणभेद
२९/१२/२०२१
समींदरा रे समींदरा,
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला
लई दिवसांन परतून येईल घराला ||धृ||
नको उधाण आणू तुज्या पाण्याला
नको मस्ती करू देऊ वार्‍याला
काय नको होवू देऊ त्याचे होडीला
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला ||२||
नारळ पौर्णिमेचा सण आता सरला
तुला सोन्याचा नारल वाढवला
नेल्या होड्या त्यानं मासेमारीला
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला ||३||
मी कोलीण घरला एकली
सारं आवरून बाजारा निघाली
म्हावरं विकून येवूदे बरकतीला
तू जपून आण माझ्या घरधन्याला ||४||
लिसा लिसा - प्रेमाचा निरागस गुंता
प्रियदर्शनचे दिग्दर्शन असलेल्या अनेक चित्रपटांतील कथा हि एखाद्या शांत , निवांत , निसर्ग रमणीय गावामधे घडते . उदाहरणार्थ हिंदीतील मुस्कुराहट , खट्टा मिठा .
लिसा लिसा या २००३ मधे प्रदर्शीत झालेल्या तामीळ चित्रपटामधीलही वातावरण असेच रम्य , शहरी धकाधकीपासुन दुर आहे . कथा नायक राकेश ( शाम ) हा तरुण येथे आपले वाडवडीलोपार्जीत घर , शेती एकट्याने सांभाळतो आहे . पुढे मागे पैसे कमावण्यासाठी परदेशात जाण्यासाठीही त्याचे प्रयत्न चालु आहेत .
