मुक्त कविता

समईचा घेऊन हार ही रात उभी तलवार
गात्रात पौर्णिमा काळी भरजरी तलम अलवार

उन्मुक्त नदीसे जगणे या अधोवदन वेलीचे
वृक्षाचा खांदा नीरव पर्युत्सुक मंत्र भुलीचे

संन्यस्त शिळेच्या माथी का डाग तप्त चंद्राचा
अतृप्त भग्न वैरागी जोगवा त्यास गीताचा

नखखुडल्या माडांनाही का तृषा जहरभरणीची
जळतीच्या पागोळ्यांची का दिशा पार्थ बाणांची

साकल्यसूक्त गंगेचे भय लोभस हिरवे कहरी
हंबरून गायी सार्‍या उधळीत दिशा गिरिकुहरी

निर्लज्ज उगवती अंकी उन्मादी गातो पक्षी
पांघरी डोह काळोखी नवरातकिड्यांना रक्षी

अरे या ना रे
कि जीव गेला
कि जग गेलं, झोपा रे
अरे या ना रे
की थकली रे, ही जिंदगी , झोपा रे

ना सांज ना सकाळ,
सगळा अंधारच अंधार
आहे हुंकारांचं जंजाळ, झोपा रे

मोठा ना बारका, ना लंबू ना छोटा
मसणात जाऊन आता काढायच्यात झोपा

ना अंधरुन ना रजाई
ना उतरण ना चढाई
आहे देवदूतांची अंगाई, झोपा रे

जळतच गेली जळत जळत गेली
दिव्यांनी जळतच गेली ही जिंदगी
नाही विझली नाही विझली
हवेनेही नाही विझली ही जिंदगी

पुन्हा प्रश्न पडला मला जगण्याचा
स्वप्नांवर ताबा केवळ चांदण्यांचा

पाखरे अशी येतात कुठून येथे
साधा प्रश्न होता बुजगावण्यांचा

काल पर्यंत होते सारे षंढ इथे
आज होतो एल्गार स्वरांचा

जगतानाच त्यांनी जाळले मला इथे
मग प्रश्नच कुठे उरला स्मशानांचा

#जिप्सी

(हल्ली कुणीही उठतो आणि शिक्षणाला नावे ठेवतो. मी शिकलो नाही, अभ्यास केला नाही, पिरेड केले नाही, शिक्षणात ढ होतो हे सार अभिमानाने सांगतो. अशावेळेला आईवडीलांनी सांगितल्याप्रमाणे अभ्यास एके अभ्यास करनाऱ्या आमच्यासारख्याचे हे व्यंगात्मक दुःख.)

निओकॉर्टेक्सच्या सीमावर्ती भागात
सगळ्यात सामसूम न्यूरल पथावरच्या
सगळ्यात शेवटच्या न्यूरल नोडच्या
सगळ्यात शेवटच्या मजल्यावर
मुमुक्षु राहतो.

रेप्टिलियन पाताळ अन् लीम्बिक धरतीवर
अनिर्बंध सत्ता चालते ज्याची आणि
निओकॉर्टेक्समध्ये ज्याचे फिरतात दूत
न्यूरल रस्त्यांवर हवे तसे ट्रॅफिक वळवत
तो त्रैलोक्याधीश डीएनेश्वर.

ईश्वराचे एजंट सतत नजर ठेवतात
पाठलाग करतात केमिकल बंदुका घेऊन
हल्ला करतात अचानक दिसेल तिथे
अतिप्रबळ साम्राज्याचा एकटाच हा शत्रू.
मुमुक्षु. ईश्वरपुत्र सैतान.

आकाशगंगेत पसरलेल्या चांदण्यांच्या गराड्यात चाळणीतून चंद्र शोधणारी,
तू कशी दिसत होतीस गं ,
अताशा आठवायचा प्रयत्न करतोय ???

डी.डी.एल.जे मधल्या काजोल सारखी तर नक्कीच नाही...

आठवतोय फक्त एक अस्पष्टसा चेहरा.
कोकणकड्यावर बसुन नवलाइने डोळ्यात चंद्र सामावून घेणारा.

आतशा दोघांचेही चंद्र वेगवेगळे आहे म्हणा
फक्त तुझा उपवास 'करवाचौथ'चा असतो,
आणि
माझा 'संकष्टी चतुर्थी' चा.

जिप्सी

रुतलेला मी
खोल चक्रव्यूहात
"मी" पणाच्याच

खेचणारं आकर्षण
चक्रव्यूहाच्या केंद्रात

केलेली प्रत्येक कृती
उचललेलं प्रत्येक पाऊल
परिघात चक्रव्यूहाच्याच

सभोवती रिंगण नात्यांचं
हा, ही, हे, तो, ती, ते,

तेही जोडलेले एकमेकांशी
Covalent बॉन्डने
"मी" पणाच्याच

आहेत ही नाती निरर्थक
की तेच सत्य?

घडू पाहतो स्फोट
पण घडत नाही

कारण कवच घट्ट
"मी" पणाचंच

एक कळ तीव्र
छातीत, डाव्या हातात

समोर आहेस का तूच?
आहेस तू absolute?
म्हणतात तसा?

एक हात कठड्यावर ठेऊन,
अन दुसरा उगाच पाठीमागे घेऊन,
मी उभा आहे गॅलरीत!

तुझ्या झुलत्या अक्षरां बरोबर
मन रमून गेले फार!
इथेच बसून नाही का लावत
तुझ्या शब्दांचे अत्तर मनाला!

नाही.....वेडा नव्हतोच कधी
समंजस होतो खूप म्हणून
गॅलरी नाही ओलांडत
आजही!

मला नाही जमत लिहायला,
तुझ्या अंत:करणापर्यंत पोहोचायला!
इतकं जग पाहूनही
प्रेमबीम पण नाही कळत मला!

शुभ्र उमदा मी एक अश्व
करीत पादाक्रांत हे विश्व
करावयाचा आहे शोध
घ्यावयाचा आहे बोध
.....................मृत्यूचा!
बाळगुन मनाशी जिद्द
चपल तनुत एक उमेद
नजरेत एकाच ध्येय
धावणार मी असाच आहे
......................सुसाट!
माझिया जन्मानेच मला
जीवन्मंत्र आहे दिला
येणार ना मरण तुला
.....................कधीही
पण,मनी ती एक आस
भेटावयाचे मरणास
संपणार कधी हा प्रवास
एकचि ध्यास तो खास
....................अंतरात
आणि अशाच एका दिनी
यश प्राप्तिले प्रयत्नानी
पाहिले मरणाचे रूप

सरपटत येणाऱ्या हुंदक्यांचे
नाक चोंदुन पायबंध घालताना
फोडणीच्या भातावर
लिंबु पिळुन खाताना
तुळशीपत्राचे वृंदावन
लाथेने उडवताना
डबल बॅरल काढुन
रानडुक्कर टिपताना
मरतुकड्या बामणाला
दगड फेकुन घालताना
विसरु नकोस
हा दौलतजादा तुझ्या बापजाद्यानं कमावलाय
अंधारवाड्यातील भयकिंकाळ्या ऐकुन
रुळलेली वाट वाकडी करताना

°°°°°°°°°°°