इंधन, खरे काय?

अॅव्हरेज चा दावा कंपन्या सांगताना आदर्श परिस्थिती मध्ये असा अर्थ असतो. गियर कमीत कमी बदलून, क्लच व ब्रेकचा अत्यंत कमी वापर करून दिडशे पर्यंत मायलेज मिळवणारे स्पर्धकांविषयी मागे वाचल्याचं आठवतं. ऐंशी रुपयांत साठ सत्तर किलोमीटर खूप परवडेबल आहे असे म्हणतो.

दलिंदर लोकं अॅव्हरेजचा विचार करून अजून दलिंदर पणा करतात. बुलेट सारख्या गाड्यांचे मालक पेट्रोलच्या किंमती विषयी फालतू टेंशन घेत नाहीत. भारतीय मानसिकता म्हणजे आवळा देऊन कोहळा काढणं.

इथंच इंडिया मार खाते. आपल्याकडं स्थावर जंगम मालमत्ता किती आहे, किती पोरं होऊ दिली तर सर्व गरजा भागून टेचीत जगता येईल याचा कोणताही विचार करायचा नाही.‌ लग्नाच्या वयाचे झाले की द्यायचं गळ्यात घोंगडं अडकवून. मग महागाई च्या नावाने बोंबा मारायच्या.
अवांतराबद्दल क्षमस्व. मी बुलेट वापरली आहे. आता वयोमानामुळे स्कुटी चालवतो.

1853 का 54 साली भारतात पहिली रेल्वे धावली त्या गाडी साठी वाफेच्या इंजिन चा वापर केला होता .
बोरीबंदर ते ठाणे हे अंतर तिने एक तास चोवीस मिनिटात पूर्ण केले .14 coach ची गाडी होती आणि तिला sion ला पाणी भरण्यासाठी थांबावे लागले होते आता तेच अंतर विद्युत इंजिन असलेल्या गाड्या 30 मिनिटात पूर्ण करत आहेत आणि इंजिन सुद्धा सुटसुटीत आहे म्हणजे खूप बदल तर झालाच आहे .
इंधन हे आता आर्थिक विषय झाला आहे खूप अर्थकारण त्या वर अवलंबून आहे .
त्या आसपास सहज मिळणाऱ्या घरगुती पदार्थ इंधन म्हणून वापरणे शक्य असले तरी आर्थिक स्वार्थ तसे होवून देणार नाही .
इंधन ची मालकी एकाच बलाढ्य उद्योगपती किंवा सरकार कडेच राहील ह्याची पूर्ण काळजी घेतली जाईल .
विजेवर चालणारी वाहन जरी आली तरी वीजनिर्मिती हे मोठे उद्योगच करतील .
घरात वीज निर्मिती करण्यापासून बरेच अडधाळे निर्माण केले जातील .
ह्याचे उदाहरण म्हणजे सौर ऊर्जा आणि पवन ऊर्जा निर्मिती करणे नुकसानीचा व्यवहार ठरेल असेच प्रयत्न होत आहेत.
त्या मध्ये अधिक संशोधन होवून उत्पादन खर्च कमीतकमी करण्याचे प्रयत्न नगण्य आहेत

एक महत्त्वाच्या मुद्द्यावर लिहेल्याबद्दल धन्यवाद.. भारतात देखील सरकार आणि टाटा मोटर्स संयुक्तरीत्या 'हायड्रोजन' ला इंधन म्हणून वापरण्याच्या दिशेने संशोधन करत होते. मी २००७-०८च्या दरम्यान ह्याबद्दल वाचल्याचे आठवते. (त्यावर तेव्हा एका CSE Mains च्या पेपरमध्ये प्रश्न आल्याचेही धुसरपणे स्मरतंय.) त्यात एक मोठी समस्या हायड्रोजनची प्रचंड ज्वलन /विस्फोटक्षमता, व त्याचमुळे त्याच्या स्टोरेज/ वाहतूक इत्यादीमध्ये येणार्‍या अडचणी ही होती. हायड्रोजनचा वापर केल्यास धूर म्हणून केवळ वाफ/पाणी बाहेर पडेल.

ह्यावर गुगलले असता, आता टाटाने एक हायड्रोजन सेल फ्युलवर चालणारी एक स्टारबस आणली आहे, असे कळले. मात्र अजूनही त्याबाबतीत फार काही झाल्याचे दिसत नाही.

संशोधन होत आहे. काही वर्षांत वीजेवर चालणाऱ्या दुचाकी आणि कार्स मध्यमवर्गीयांना परवडणाऱ्या किंमतीत उपलब्ध होतील.

छोटेखानी सूर्य नावाचा मोठा प्रकल्प आज सुरू आहे. तोसुद्धा काही वर्षात पूर्ण होईल. श्री. गडकरी यांच्या बोलण्यावर विश्वास ठेवला तर काही काळात छोट्या प्रमाणावर जागोजागी जैविक इंधन निर्मितीचे प्रयत्न सुरू होतील.

भला मोठा सूर्य आहे ना फुकटचा त्याचा पहिला पूर्ण शमतेने वापर करायचा सोडून छोट्या सूर्याचा विलासी हट्ट कशा साठी .
उसाची मळी आहे ना जैविक इंधन त्याचा वापर करा ना मोठ्या प्रमाणात

ही बघा पाण्यावर (Hydrogen Cell) चालणारी बस

आपल्या टाटा मोटर्स बनवलेली

https://www.financialexpress.com/auto/car-news/tata-motors-indianoil-cor...

चांगला धागा आहे .. सकारत्मक चर्चा झाली तर बरेच काळेबेरे बाहेर येऊ शकते .. मला वाटत , मिपासारख्या प्रगल्भ मंचावर मान्यवरांची आणि हुशार अभ्यासू लोकांची वानवा तर मुळीच नाही आहे .. माझे वैयक्तिक मत किंवा अनुभव म्हणा हवं तर मी इथे या धाग्यात नोंदवू इच्छितो ..

साधारण तीनेक वर्षांपूर्वी माझ्या मावशीच्या मिस्टरांनी मला भेटायला बोलावले होते .. बरेच मागे लागल्यावर मी वेळ काढून तिथे गेलो .. त्यांच्यासोबत एक महाशय तिथे आधीच स्थानापन्न होते . त्यांनी मला एका स्कीमबद्दल सांगण्यास सुरुवात केली .. मला या मल्टीलेव्हल मार्केटिंगचा आधीच कंटाळा आहे त्यामुळे मी थोडेफार दुर्लक्ष करूनच ऐकत होतो .. मग त्यांनी मला माझ्याकडे असलेल्या गाड्यांची माहिती विचारली .. माझ्याकडे एक जुनी होंडा सिटी ( टाईप २ मॉडेल ) आणि वॅगन आर होती असे मी त्यांना सांगितले .. ते म्हणाले तुम्ही मला जर कुठलीही एक गाडी माझ्याकडे असलेले इलेक्ट्रोड लावायला दिलीत आणि तर ती तुम्ही पंधरा दिवसांनी मला त्या गाडीच्या मायलेजमधला फरक सांगा .. तुम्ही स्वतःच हा सेट बोलाल त्या किमतीत विकत घ्याल .. मी कुतूहलापोटी मग सविस्तर वाचायला घेतले .. नीट वाचल्यावर कळले कि ती व्यक्ती जे काही बोलत आहे त्यात खोत तर बिलकुल नाही आहे .. साधं लॉजिक वापरलेले होते .. जे पण इंधन गाडीच्या इंजिनात उतरेल त्याला जास्तीत जास्त ऑक्सिजन देणे जेणेकरून त्याचे कमीतकमी १०० % वापर होईल .. फक्त एक गोष्ट होती ती म्हणजे तो इलेकट्रोडचा सेट लावायला जरा जागा लागणार होती आणि तीही बोनेटमध्येच कुठेतरी .. त्यामुळे ते माझ्या होंडामध्ये जास्त इंटरेस्टेड होते .. मी त्यांना मग त्यांनी कुठे हा सेट लावला आहे का त्याबद्दल विचारणा केली .. त्यांनी तात्काळ मला त्यांच्या स्वतःच्या टाटा सफारीमध्ये लावला आहे म्हणून सांगितले .. मग मी त्यांना पूर्वीचा आणि आताचा मायलेज विचारला , त्यांनी सांगितले पूर्वी ती ११ ते १२ द्यायची आता चक्क ४५ ते ५० देते .. मी चाट पडलो .. मी हिच्याशी सल्लामसलत केली पण हीच स्पष्ट नकार होता आणि तिला थोडी धास्तीही होती त्यामुळे ते प्रकरण बारगळले .. पण सांगायचं मुद्दा हा कि इंजिनातले इंधन जर जास्तीत जास्त वापरले गेले तेही कमी कार्बन उत्सर्जन करून तर मायलेज नक्कीच वाढू शकतो ..

१२००० फक्त

https://www.facebook.com/1640332436233275/posts/2372100536389791/

आपण फक्त तर्क मांडू शकतो तांत्रिक बाजू मला तरी माहीत नाहीत.
इंजिन साठी इंधन आणि हवा ह्यांचे ठराविक प्रमाणात मिश्रण आवशक्य असते त्याचा बंदिस्त जागेत नियंत्रित स्फोट केला जातो आणि इंजिन चालू होते .
ह्या मध्ये हवेचा रोल हा ऑक्सीजन पुरवणे हाच असावा कारण ज्वलन ला ऑक्सीजण
ची गरज असतेच.होणारा स्फोट हा इंधनाचाच होतो ..स्फोट ची तीव्रता जेवढी जास्त तेवढी इंजिन ची ताकत जास्त .
म्हणजे जिथे चढ आहे किंवा गाडीला वेग द्यायचा आहे हवेचा विरोध झुगारून तिथे इंधन जास्त लागणार .
ते वाचवण्यासाठी त्याची मात्रा कमी केली तर इंजिन ची ताकत सुधा कमी होणार ..
एकतर इंधन वाचू शकत किंवा इंजिनची ताकत कमी करू शकतो आपण दोन्ही एकावेळेस साध्य होणार नाही .

स्विफ्ट या गाडीचं डिझेल इंजिन फारच उत्कृष्ट आहे. आवाज,कंपन एकदम स्मूथ पेट्रोल इंजिन प्रमाणे आहे. आता या इंजिनाची सर्व बाबतीत सारखी पण अर्ध्या आकाराची इंजिनं बनवली तर नॅनो, अल्टो, रिक्षा सारखी वाहनं आरामात चालतील व इंधन बचत होऊन प्रदुषण देखील कमी होईल.

प्रतिसाद इंग्रजीतून देत आहे कारण अनेक शास्त्रीय व्याख्या मराठीतून लिहिणे अवघड आहे

there are many Pneumatic tools running on Compressed air. But this compressed air is not prime mover.
It is used as means of energy transmission.
In other words, compressed air needs to be generated first using some prime mover (again a IC engine)

also to travel say 100 KM, how much compressed air will be needed? where to store that? . So this is commercially nonviable

Please read the article on following link which will tell more about compressed air vehicles.

https://www.livemint.com/Industry/DqLFO06I5l39RDqhiWBzSN/Tata-Motors-wor...

आज मी जाट्रोपाबद्दलच लिहिणार होतो पण तुमचा प्रतिसाद वाचला आणि हायसे वाटले .. मला वाटत आता कुठे या महत्वपूर्ण धाग्याला धार चढायला लागलीय .. हा विषय इथेच सोडू नये .. कारण ह्या पेट्रोल कंपन्या आपला स्वार्थ शेवटपर्यंत सोडणार नाहीत .. सर्वप्रथम रामा पिल्ले बद्दल बोलूया .. तो माणूस नक्कीच वेडा नव्हता .. पण दुर्दैवाने आज त्याला खरोखरच वेडा करून टाकलं आहे .. माझा दुसरा अनुभव मी इथे पुन्हा टंकत आहे ..
मागे जवळजवळ दहाएक वर्षांपूर्वी एम एस सी आणि पी एच डी साठी रुईया महाविद्यालयात प्रवेश केला .. तेथे बरेच प्रकल्प राबवले जायचे .. नाविन्यपूर्ण आणि आव्हानात्मक .. आजही राबवले जातात .. मी नोकरी सोडून तिथे प्रवेश घेतलेला त्यामुळे सर्वजण माझ्यापासून चार हात लांबच राहायचे .. कोण कुणास ठाऊक सर्वजण मला जणू वाळीत टाकल्याप्रमाणे ठेवलं होते .. त्यामुळे माझ्याकडे फारसं काही काम नसायचं . अश्यातच एक संधी चालून आली आणि ती आयतीच मला मिळाली .. सौराष्ट्र विद्यापीठातून कुणीतरी बडी हस्ती आपल्या रुईयात येणार आहे असे मला सरानी सांगितले .. ती हस्ती म्हणजे दुसरी कुणी नसून डॉक्टर नागर होते . त्यांनी सौराष्ठ्र विद्यापीठात जेट्रोपा या वनस्पतीवर काम केलेलं होत .. रुईया महाविद्यालयाने या प्रकल्पासाठी त्यावेळेस परशुराम घाटात डोंगराळ जागा घेतली होती .. फक्त या वनस्पतीच्या लागवडीसाठी .. मला नागर यांच्यासोबत बर्याच विषयांवर चर्चा करायला मिळाल्या .. मी , माझा मित्र अभिजित आणि नागर आम्ही सर्व जण त्या घाटात गेलो .. साधारण सकाळी १०.३० च्या सुमारास पोहोचलो .. डॉ नागर एकदम बिनधास्त माणूस .. आम्हाला जमिनीचा सामू घेण्यासाठी पंधरा फूट अंतर सोडून चारी दिशेला कमीत कमी ८ असे खड्डे मारायला सांगितले आणि माती गोळा करायला सांगितली .. हे साहेब ११ च्या सुमारास जे त्या निर्बीड जंगलात गायब झाले ते थेट संध्याकाळी मावळायच्या आधी उगवले .. आम्हाला वाटलं कि त्यांना कुणी खाल्लं कि काय .. असो .. तर त्या माणसाने जेट्रोपाबद्दल बरीच माहिती दिली .. स्वतः सरकार जेट्रोपा बिया खरेदी करते . जेट्रोपा वनस्पतीची लागवड कुठेही करता येते .. तिच्या बिया येण्यास साधारण दीडेक वर्ष लागते पण एकदा का बिया धरायला सुरुवात झाली कि मग उत्पन्न सुरु होते .. पूर्वी मशाली पेटवायला जास्त करून याच बियांचा वापर व्हायचा .. तर एकूण असे प्रकरण आहे सर्व .. हे सर्व मोठे गौडबंगाल आहे , असे वाटतंय .. मला वाटत सकस चर्चा झाली आणि तीही अनुभवांची जोड देऊन तर एक साचेबध्ध अनुभवसंपन्न मत तयार होऊ शकते ..

तेलावर जागतिक राजकारण आणि युद्धे चालतात... तेल कंपन्यांचा बाजार उठेल असे संशोधन इतक्या वर्षात पुढे येउ न देण्यास तेल कंपन्यांनीच हातभार लावला असावा.

मदनबाण.....
आजची स्वाक्षरी :- माझा बाप्पा नाचु लागला... :- (Sanket wadekar)

काही संशोधन होत नाही हे अनुमान का काढले? तर प्रोटोटाईप मॉडेल दाखवले जाते पण ते व्यापारी उत्पादनात दोन पाच वर्षांत येत नाही म्हणून.
१) हिस्ट्री चानेलवरच्या शिपमेंट वॉरमध्ये ट्रकवाले स्पेंट ओईल वापरताना दाखवतात.
२) लिपु अँड पिटबुलमध्ये कारची एचपी वाढवण्यासाठी टर्बो लावताना दाखवतात. मग हखच टर्बो कार बनवणारे कगोदरच का लखवत नाहीत?
आता यामध्ये काही तांत्रिक/आर्थिक अडचणी असणार. त्या ओळखून कार बनवणारा वापरत नसणार.

*कारची एचपी वाढवण्यासाठी टर्बो लावताना दाखवतात. मग हाच टर्बो कार बनवणारे अगोदरच का लावत नाहीत?*

लिपु आणि पिटबूल न गाडी बनवल्यानंतर ती कितीही डबडा दिसत असली तरी गाडी मालक भारावून म्हणतात " व्वा, मला जशी हवी होती त्याहून भारी बनवली आहे."

मला हेच सांगायचं आहे. फक्त वरून रुपडं बदलत नाहीत तर प्रत्येक जचन्या गाडीत नवीन एंजिन किंवा टर्बो एडिशन करताना दाखवतात. खर्च बारा हजार डॉलर्सपर्यंत खरणारे गिऱ्हाईक. त्यांची कुवत इंधन खाणारी गाडी संभाळणारी आहे. इफिशंट एंजिनवाली गाडी हे त्यांचे ध्येय नाही.

१) गाडीचं एंजिन कार्यक्षम करणे/
२) अधिक माइलेज देणे/
३)वेगाने पळणारी गाडी
हे सर्व एकाच गाडीत कसं शक्य आहे?

मला वाटत , शंभर टक्के इंधन जळतच नाही कुठल्याही गाडीत .. चला आपण असे मानूया कि १० मिली मागे फक्त ६ मिलीच वापरले जातेय . हाच विनियोग वाढवून कदाचित ९ मिली पर्यंत आला तर मायलेज नक्कीच चांगले असेल आणि प्रदूषणही कमी होईल .. सर्व माहित असते , चर्चाही घडतात पण जेव्हा कुणी संशोधन करत असेल तर त्याला वेडे ठरवले जाते .. रमण पिल्लईने थियरी चोरली असेल तरी ती थियरी खोटी नक्कीच नव्हती ..

ये सूट तुम्हे मुझसे हि खरीदाना पडेगा और इस सूट को चालना है तो युनिक पार्टीकल मुझसे हि खरीदने पडेंगे।

माफ करा, असेच्या असे इंग्लिशमधून पेस्टवतोय .. गरज आहे म्हणून अनुवाद करायला येळ लागला असता ..

What happened to Ramar Pillai, the Tamil Nadu boy who in 1996 claimed to have discovered Herbal fuel?

IIT and LMES(so called teaching real engineering) claimed that Ramar has used wax in that water to create this fuel…I was first angry about Ramar but after some analysis, i had a question, how come wax dissolve in water and create a fuel..wax is non-polar and water is polar..if Ramar was able to dissolve wax in water it is a great invention.which needs to be appreciated….

I have a small doubt, a person from 1996 is trying to bring the fuel to the people, I am not a scientist to check Ramar’s claim but i feel some truth is there behind him….if a person is making mistake, why will he do the same mistake again and again…..I remember Stanley Meyer, who claimed that he can use water to run vehicle’s, he introduced the term “fuel cells”, The people who supported him after some misunderstandings called him fraud, he was said to be killed after that, Now we hear the news that water powered cars are going to be released..same things must not happen again to Ramar..people don’t believe blindly at the same time don’t underestimate….centuries back Galileo… years back Stanley..In Future no Idea who is going to be ignored and made false for there efforts

इंधनाच्या पूर्ण क्षमतेने वापर न करण्या मागे गाड्या उत्पादित करणाऱ्या कंपन्या नक्की नसणार ते कशाला स्वतःच्या पायावर धोंडा मारून घेतील .
मग दुसरा अर्थ तेल कंपन्या ह्यांचे टक्के वारीवर संगनमत किंवा दुसरे कारण सरकारी दबाव .
सरकारी दबाव ह्या साठी की तेलाचे खूप मोठे अर्थकारण आहे गाड्या निर्मिती chya उत्पादन
पेक्षा खूप मोठे .
100%, इंधन क्षमता वापरणे शक्य नाही अशक्य आहे ती गोष्ट

अहो त्या रामन पिल्लेचा डेमो टिवीवर पाहिला आहे. लोक फक्त हसले आणि चालू पडले.
---
आपल्या विषयाकडे वळुया. दहा एमेल पैकी सहा किंवा नऊ एमेल इंधन यांत्रिक शक्तीमध्ये बदलतं हे कुठं वाचलत?

मी आधी वर प्रतिसाद दिला आहे .. एका व्यक्तीने एक मशीन आणलं होत विकायला , तो वाचा हि नम्र विनंती ..

तो डेमो कश्यावरुन खरा होता .. रामर पिल्लेने जे धाडस दाखवलं त्याला सलाम .. संपूर्ण देशासमोर किंबहुना जगासमोर तो असा वेडेपणा कश्याला करून घेईल .. बरं ते जाऊ देत , त्याला वेडे का ठरवलं गेलं ? तो तसाही हुशार होता .. त्याला मोकळं ठेवायचं होतं ना ? इस्पितळात भरती करण्याचं काय प्रयोजन ? तिथे नक्की काय झालं असेल ते देव जाणे .. अहो देशाच्या राष्ट्रपतींवर जर प्राणघातक हल्ला होऊ शकतो तर रामर पिल्ले हा अंतर सामान्य माणूस .. त्याला प्रयोग करण्याआधीच काहीतरी काळेबेरे झाले असण्याची दाट शक्यता नाकारता येत नाही ..

रमर पिल्लेला प्रयोग करताना प्रत्येक वस्तूचे वजन करून दिले होते. तयार प्रॉडक्ट चे वजन जास्त भरत होतं म्हणून त्याच्या प्रत्येक वस्तूचे बारिक निरिक्षण केल्यावर जी रवी होती ती पोकळ असून त्यात त्यानं ज्वलनशील पदार्थ भरून आणलेला होता. त्याचं छिद्र गरम पाण्यात उघडलं आणि तो पदार्थ पाण्यात मिसळला. चोरी पकडली व नाचक्की झाली असेल तेव्हा तो अज्ञातवासात गेला असेल.

परत एकदा सांगतो, रामन पिल्लई जी थियरी वापरत होता म्हणजे वनस्पतिजन्य पदार्थापासुन ज्वलनशील रसायन मिळवणे,

हो बाबा हो. पटलय. यात पिल्लेने कोणता शोध लावला? किती आणि कोणत्या वनस्पतीजन्य भागातून किती आणि कोणत्या दर्जाचे इंधन मिळू शकते यात काही गोपनीय नाही. फक्त आर्थिक गणित जमवायचे आहे.
प्रत्येक प्रकारच्या इंधनात खोट आहेच. कालानुरुप ती खोट क्षम्य किंवा कमी त्रासदायक/नुकसाकारक ठरते.

नेमका हा काळ असा आहे की अमेरिकेला खनिज तेलात तितक़ा रस राहिलेला नाही.
जाणकार ,

यामध्ये अभ्यास वगैरे काही नाही, अमेरिकेकडे खनिज तेल आहे पण तेल उत्पादक सर्व देश चाल खेळतात. आपल्या देशातले भूमीतले तेल कधी व किती काढून बाजारात आणायचे याबद्दल.

गाडी 1 ltr इंधना मध्ये किती किलो मीटर जाईल हे अनेक घटकांवर अवलंबून असते ..
पाहिले ते इंधन शुद्ध असायला हवे पेट्रोल आणि डिझेल चे जे रासायनिक सूत्र आहे त्याच प्रमाणात सर्व घटक त्या मध्ये असतात का ?
तर ह्या प्रश्नच उत्तर निगेटिव्ह आहे त्या मध्ये भेसळ असते .
पाणी हायड्रोजन चे २, अनु आणि ऑक्सिजन चा एक आणि हे पाण्याचे सूत्र आहे पण असे पण असे पाणी पृथ्वी तलावावर अस्तित्वात आहे का ?
पेट्रोल आणि डिझेल हे जीवाश्म इंधन आहे दबावाखाली ह्यांचा स्फोट होतो आणि हेच सूत्र वापरून इंजिन तयार केलेलं असते .
पाहिले तर ते शुद्ध नाही .

इंजिन नी निर्माण केलेली ऊर्जा आणि प्रतक्षात चाकाला मिळालेली ऊर्जा ह्या मध्ये फरक असतो .
फरक हवेचा विरोध ,गाडीचा आकार,रस्त्याचा प्रकार ,गाडीवर असलेलं वजन किती तरी प्रकार गाडी १ ltr इंधनावर किती अंतर कापेल हे अवलंबून असते .
ऊर्जेचे रूपांतर दुसऱ्या ऊर्जेत होताना ऊर्जेचा रहास होतो हे सर्वसामान्य नियम आहे .
मग इंधनाचा पूर्ण वापर होत नाही त्याचा पूर्ण वापर झाला तर गाडी जास्त average देईल ह्या मताचा पाया काय आहे हे समजलं नाही .
दुसरे स्वस्त इंधन शोधणे हा पर्याय योग्य आहे पण इंधनाचा पूर्ण वापर इंजिन मध्ये केला जात नाही ह्याला कोणता आधार आहेत

ईंधन दरवेळी नवीन आणुन खर्च खरेच कमी होतो का?

म्हणजे पेट्रोल पेक्षा डिझेल स्वस्त पण गाडी एक दोन लाखाने महाग. सी.एन.जी त्याहुन स्वस्त पण ईन्शुरन्स आणि ईंजिन महाग. आता ईलेक्ट्रिक गाड्या येणार पण त्यांच्या बॅटरी एफिशियन्सी, बॅटरी गेल्यानंतरचा कचरा (जशी ई-वेस्ट) या सगळ्याचे काय? दुरच्या प्रवासात सर्वत्र चार्जिंग मिळणार का?

ईथेनॉलवरच्या गाड्या कधी येणार? ईथेनॉल पुरेसे तयार होणार का आणि कोण तयार करणार? वितरणाची व्यवस्था काय?

त्याऐवजी ईंधन कोणतेही असो , शक्य असेल तेव्हा कार पुलिंग करणे, सार्वजनिक वाहतुक व्यवस्था वापरणे, जवळच्या कामासाठी पायी चालत जाणे हे सोपे उपाय वाटत नाहित का?

खूप मोठी भांडवली गुंतवणूक पेट्रोल आणि cng मध्ये झालेली आहे .
रिलायन्स सारखे उद्योग समूह त्यात सहभागी आहे .
आणि सरकारनी नी त्यांना नफ्याची हमी दिली असणार .
त्या मुळे इथिनोल वर गाडी चालणे स्वस्त आणि सहज शक्य झाले तरी पेट्रोल आणि cng हद्ध पार होणार नाही नजीकच्या काळात .
नंतर होवू शकते

एकदा एक विडिओ डॉक्यु दाखवलेली टिवी चानेलवर - कोणत्यातरी गावाचे धरणामुळे पुनर्वसन करून घरं बांधून दिलेली. संडासाच्या सेप्टीक ट्यान्कास ग्यासप्लान्ट लावलेला. मिथेन तयार होतो तो टाकीत साठवून सर्वांना किचनमध्ये दिलेला. पण पुढे काही अशाप्रकारे कुठे बांधलेलं दिसलं नाही.
हा मिथेन जळल्यावर एक अणू कार्बन, चार अणू हाईड्रोजनचे जळून कार्बनडाईआक्साईड आणि वाफ तयार होते. याच मिथेनवर एंजिन चालवायला हवे.
लोकसंख्या वाढलीच आहे, मिथेनही भरपूर मिळेल ना?

येथे चर्चा करणाऱ्या बहुसंख्य लोकांची पार्श्वभूमी "शास्त्र" नसावी असे वाटते. कारण बहुसंख्य लोकांनी आपली मते अर्धवट ज्ञानातून व्यक्त केली आहेत.
कोणालाही दूषणे न देता काही गोष्टी मी स्पष्ट करू इच्छितो

१) जास्तीत जास्त ८५ % इथेनॉल इंजिन मध्ये वापरता येईल कारण १००% इथेनॉल वर इंजिन "चालू" होणार नाही. परंतु भारताची सद्य स्थिती अशी आहे कि भारताकडे पेट्रोल मध्ये १० % मिश्रण करण्याएवढेही इथेनॉल उपलब्ध नाही.त्या शिवाय तेवढे इथेनॉल उपलब्ध करण्यासाठी ऊसाचे क्षेत्र फार मोठ्या प्रमाणावर वाढवणे आवश्यक आहे यासाठी प्रचंड प्रमाणावर पाण्याची नासाडी होईल. हे आपल्या देशाला परवडणारे नाही. शिवाय जत्रौफा मधून बायोडिझेल निर्मिती हा व्यवहार आतबट्ट्याचा आहे असे सिद्ध झालेले आहे. जिज्ञासूंनी खालील दुवा पहावा https://www.livemint.com/Industry/RfNU5ZFXDRTrfUkl9lNMaL/Why-ethanol-ble...

२) इथेनॉल ची ऊर्जा पेट्रोलच्या पेक्षा ३०% ने कमी आहे. इथेनॉल आणि शुद्ध पेट्रोल याने होणारे प्रदूषण तेवढेच असते. पेट्रोलच्या इंजिनातून येणार धूर हा एकतर पेट्रोल पूर्ण न जळल्याने येतो किंवा पेट्रोल मध्ये भेसळ असेल किंवा इंजिनच्या पिस्टन रिंग नीट काम करत नसतील तर वंगण इंजिनमध्ये जाळून धूर होतो.

३) टर्बो चार्जिंग या प्रक्रियेत इंजिनच्या हवा आत घेण्याच्या नळकांड्याच्या पुढे एक वेगाने फिरणारा पंखा( हा इंजिन बरोबरच फिरतो) लावला जातो ज्यामुळे आत येणारी हवा दाबून जास्त घनतेची केली जाते. या दबावामुळे हवा गरम होते आणि त्याची घनता कमी होते म्हणून टर्बो चार्जरच्या पंख्यानंतर हवा थंड करण्यासाठी एक इंटर कुलर वापरला जातो. हवा थंड केली कि तिची घनता वाढते. यामुळे इंजिनातील इंधन जवळ जवळ पूर्णपणे जळते. ( डिझेल इंजिनातील धूर हा त्यातील अशुद्ध तत्वे जळल्यामुळे होते
याची पुढची पायरी म्हणजे CRDI (COMMON RAIL DIRECTI NJECTION) इंजिन यात इंधन आणि हवा १६०० बार इतक्या प्रचंड दाबाखाली इंजिनात सोडले जातात. अर्थात त्यात टर्बो चार्जिंग आणि इंटर कुलिंग असतेच ज्यामुळे इंधनाचे संपूर्ण ज्वलन होते.
या दोन तंत्रज्ञानामुळे डिझेल इंजिने बरीच जास्त कार्यक्षम झाली असून त्यातुन मिळ्णारे सरासरी किमी बरेच जास्त मिळतात शिवाय त्यातून होणारे प्रदूषण खूप कमी झालेले आहे. हे तंत्रज्ञान १९२३ पासून उपलब्ध आहे. अर्थात तेंव्हा हि इंजिने बोजड असल्याने ती विमान किंवा जहाजात वापरली जात होती. जसा जसा आकार कमी होत गेला तसे हे तंत्रज्ञान मोटारीत पण आले.
असेच तंत्रज्ञान पेट्रोल इंजिन मध्ये सुपरचार्जींग द्वारे केले जाते.

४) इंधनांची ऊर्जा क्षमता- एक लिटर इथेनॉल ची २३.५ मेगॅज्यूल आहे तर दबावाखालील नैसर्गिक वायू (CNG) २१.८, पेट्रोलची ३३. ५ आणि डिझेल ची ४५ मेगॅज्यूल आहे. ज्या इंधनाची घनता जास्त तितकी त्यातून मिळणारी ऊर्जा जास्त असते म्हणूनच रॉकेट किंवा क्षेपणास्त्रात घन इंधन वापरले जाते.

पाण्याचे रासायनिक सूत्र h2o हे आहे म्हणजे हायद्रोजन चे 2 अनु आणि ऑक्सीजंन चा एक अणू मिळून शुद्ध पाणी तयार होते .
पण असे शुद्ध पाणी असतं का त्या मध्ये बऱ्याच घटकांचे मिश्रण झालेलं असतं .
पेट्रोल चे एक ठराविक रासायनिक सूत्र नाही मग
शुद्ध पेट्रोल कशाला म्हणतात ?
इंजिन मध्ये कधीच १००% इंधनाचे ज्वलन होवू शकणार नाही आणि धूर विरहित ऊर्जा मिळणार नाही असे मला वाटत .
शास्त्रीय ज्ञान मला बिलकुल नाही पण ही शंका आहे तुम्ही मत मांडावे .

उस,ज्वारी,जेट्रोपा यांच्यापेक्षा पूमेथड आणणे ही गरज आहे. त्याची (मिथेनची)क्षमता कमी असली तरीही उपयुक्तता महत्त्वाची.
फक्त एक धोका म्हणजे आपल्याकडे संयत्रांची छेडछाड होते ती टाळली पाहिजे. फटाके वगैरेनी स्फोट होऊ शकतो टाकीचा.
शिवाय एक मोठा नकारात्मक मुद्दा आहे. - संडासात डिसेन्फेक्टंटस वापरले तर मैला कुजवणारे चांगले उपयुक्त ब्याक्टेरिआ मरतात, कुजणे थांबते, मिथेन होत नाही. संयत्र बंद पडते.
असिड, फिनोल,हार्पिकवगैरेचा धंदा बंद होईल.

डॉ. खरे सोडले तर बऱ्याच जणांनी अर्धवट आणि ऐकीव माहिती दिली आहे असे दिसते. इंधन कमी पिणे हे त्या इंधनावर अवलंबून नसून त्या इंधनातून आपण जास्तीत जास्त ज्वलन शक्तीला यांत्रिकी शक्ती मध्ये कसे रूपांतर करू शकतो यावर अवलंबून आहे.तंत्रज्ञान हे हळूहळू उत्क्रांत होत जाते,आणि एक वेळ अशी येते कि त्याहून पुढे जाणे हे खर्चिक आणि उपलब्ध जागेचा विचार करता अशक्य असते. डिझेल आणि पेट्रोल ची हि वेळ आली आहे. उदा. CRDI इंजिन हे पारंपरिक डिझेल इंजिनपेक्षा खूपच कार्यक्षम (Efficient) आहे. याचे कारण तंत्रज्ञानमध्ये झालेली उत्क्रांती
Turbocharger विषयी हास्यास्पद म्हणावी अशी माहिती बऱ्याच जणांनी दिली आहे. Turbocharger हा इंधनाची बचत करण्यासाठी नसून इंजिनची ताकद वाढवण्यासाठी वापरतात. उदा. १००० CC चे इंजिन हे १३०० CC इंजिन एवढी अश्वशक्ती चे काम करू शकेल. उलट turbocharger मुळे इंधन थोडे जास्तच जळते.
आता खरे काय या प्रश्नाकडे वळूया.
खरे हेच आहे कि आता पेट्रोल आणि डिझेल इंजिनमध्ये संशोधन करून त्याची कार्यक्षमता वाढवण्यासारखे काही उरलेले नाहीये. शिवाय वातावरणावर होणारे गंभीर दुष्परिणाम आहेत ते वेगळेच. (र.च्या.क.ने. गेल्या काही वर्षात वनक्षेत्र हे ७% ने वाढले आहे तरी प्रदूषण हे वाढता वाढता वाढे असेच चालू आहे याचे कारण म्हणजे पेट्रोल आणि डिझेल चा अमर्याद वापर.)
इलेकट्रीक गाड्यांविषयी पण थोडे बोलू. जरी इलेक्ट्रिक गाड्या या प्रदूषण करत नसल्या तरी त्या ज्या विजेवर चालणार आहेत ती वीज कशी बनवली हे महत्वाचे आहे. वीज जर कोळसा जाळून चंद्रपूरला बनवली तर पुण्यात होणारे प्रदूषण कमी होईल, पण चंद्रपूरला प्रदूषण दुप्पट-तिप्पट वाढेल कारण विजेची मागणी वाढली असेल. थोडक्यात पवनचक्की आणि सौरऊर्जा वापरून बनवलेली वीज आणि त्या विजेवर चालणाऱ्या गाड्या या खऱ्या अर्थाने पृथ्वीसाठी उपकारक असतील.
बाकी मोटारसायकलने १०० कि.मी. प्रति लिटर मायलेज देणे हे अशक्य कोटी मध्ये मोडते. मी कुठेसुद्धा कोणाला सुद्धा भेटायला तयार आहे जो मला हे सिद्ध करून दाखवेल माझ्या डोळ्यासमोर. उतारावरती clutch दाबून ४-५ कि.मी. गाडी चालवून त्याला १०० कि.मी. च्या त्रैराशिक समीकरणामध्ये बसवून दाखवणे याला थोतांड असे म्हणतात
शेवटी खरे हेच आहे कि येत्या काळात अपारंपरिक ऊर्जा स्रोत आणि त्यावर चालणाऱ्या गाड्या याच फक्त आपल्या वसुंधरेला वाचवू शकतात

काल यूट्यूबवर एक व्हिडीओ पहिला, ज्यात पेट्रोल ऐवजी वैद्यकीय अल्कोहल टाकून एकाने दुचाकी दामटली.

हा ऑपशन कसा वाटतो यावर कोणी प्रकाश टाकेल कांय ?

माझ्या पल्सर गाडीत या अल्कोहोल युक्त पेट्रोलचे पाणी आणि पेट्रोल वेगळे होते. पाणी जड असल्याने रिझर्व्ह लागला की गाडी बंद पडते. वारंवार टाकी कोरडी करावी. पाणी टाकीत जावू नये म्हणून कितीही खबरदारी घेतली तरी हे होतंच.

गाडीचा खप कसा वाढेल हे लक्षात ठेवून वाहन उत्पादक कंपन्या एंजीन वापरतात त्यामुळे संशोधनाचा उपयोग पुढे पोहोचत नाही.

https://m.facebook.com/home.php#

एकानं पल्सर गाडीचं इंजिन लावून पस्तीस किमी मायलेज देणारी कार बनवली तिची लिंक दिली होती पण दिसत नाही. कृपया संपादक मंडळ हा प्रतिसाद उडवा.

पेट्रोल आणि डिझेल इंजिन ची 1 ltr मध्ये कार्य करण्याची जी क्षमता आहे ती आता सर्वोच्च आहे.
त्यात वाढ करणे आता शक्य होणार नाही .दुसरे इंधन शोधून त्या वर संशोधन करणे गरजेचे आहे

एका काळी वातानुकूलन यंत्रात रेसिप्रोकेटिंग कॉम्प्रेसर होते ती जागा आता सर्व रोटरी कॉम्प्रेसरने घेतली आहे.

उद्या अशी स्थिती wankel इंजिन करू शकेल?

इंजिनियर लोक उत्तर देऊ शकतील

डॉ. खरे साहेब, वेंकेल इंजिन, जे वेंकेल या त्याच्या शोधकर्त्याच्या नावावर आहे त्यालाच इंजिनीरिंग भाषेत रोटरी इंजिन म्हणतात . वरकरणी जरी हे इंजिन खूप मोठा चमत्कार (breakthrough) वाटत असले, तरी प्रत्यक्षात तसे नाहीये. त्याचे काही ठळक तोटे आहेत
१. सगळ्यात मोठा तोटा म्हणजे ते इंधन खूप खाते. रेसिप्रोकेटिंग इंजिन आणि रोटरी इंजिन सारख्याच आकाराचे असतील तर रोटरी इंजिनची सरासरी रेसिप्रोकेटिंग च्या निम्मी असेल!!
२. दुसरे म्हणजे, त्याच्यात असलेल्या मूळ त्रुटींमुळे (Design flaws), खूप सारे इंधन न जळताच बाहेर पडते. सारख्या आकाराच्या रेसिप्रोकेटिंग इंजिन आणि रोटरी इंजिनमध्ये, रोटरी इंजिन हे जवळपास दुप्पट प्रदूषण करते
३. या इंजिन मधून जास्ती ताकद (torque) मिळत नाही. जर जास्ती ताकद पाहिजे असेल तर इंजिन मोठे बनवावे लागेल, ते जास्ती जागा खाणार मग ते गाडी मध्ये बसवताना त्रास होणार हे सर्व ओघानेच आले
४. वंगण (lubricating oil ) प्रचंड प्रमाणात खर्च होते (रेसिप्रोकेटिंग इंजिनच्या तुलनेत)
५. जेव्हा गाडीचा वेग हा कमी असतो तेव्हा हे इंजिन नियंत्रित करणे कठीण असते. अशक्य असते असं नाहीये, पण कठीण असते

हे इंजिन वापरणारी माझ्या माहितीत एकच गाडी आहे. Mazda RX-7 त्या गाडीच्या exhaust pipe मधून अक्षरशः आग निघत असते. (कारण अर्धवट जळालेले इंधन!!)
गाड्यांचे जे वेडे लोक आहे (ते petrolheads असे म्हणतात स्वतःला- त्यात मी सुद्धा आहे) त्यांना हे इंजिन प्रचंड आवडते. याचे कारण म्हणजे त्या इंजिन चा सुंदर आवाज.
थोडक्यात हे इंजिन व्यावहारिक नाहीये आणि प्रदूषणाच्या दृष्टीने अत्यंत घातक आहे.

सर्व प्रकारचे घर्षण,हवेचा विरोध,टायर आणि रस्त्या मधील घर्षण,खराब रस्ते हे गृहीत धरूनच विचार करावा लागेल .
गाडी आपल्याला रस्त्यावर चालवायची आहे प्रयोग शाळेत नाही

सर्व प्रकारचे घर्षण,हवेचा विरोध,टायर आणि रस्त्या मधील घर्षण,खराब रस्ते हे गृहीत धरूनच विचार करावा लागेल .
गाडी आपल्याला रस्त्यावर चालवायची आहे प्रयोग शाळेत नाही

मी बोलतो तेच खरे आहे असे मी नाही समजत.

राजेश मोठा शास्त्रज्ञ माणूस आहे हं. सल्ले मनावर घेत चला हं.

पाणि, हवा व धातु (aluminium & graphene) चा उपयोग करुन वाहन चालवण्यावर एक स्टार्टअप कंपनी संशोधन करत आहे.
ह्यामध्ये बॅटरी चार्ज करण्याची आवश्यकता नाही तर पाणि व मेटल प्लेट बदलावी लागणार आहे व बॅकप १००० किमी असणार आहे.
पण बॅटरी साइज खुप मोठी आहे. अर्थात अजुन संशोधन चालु आहे. बघु पुढे काय होत.

https://www.youtube.com/watch?v=1DZY7xXaHxI