काही 'जपानी' अनुभव

भाग-२ ची वाट पहात आहे.
सोत्री, तुझ्याकडे लिहण्यासारखे भरपुर मटेरियल आहे, लिहण्याचा आळस करु नये ही विनंती

- छोटा डॉन

हे असं काही वाचलं की एक्दम भावुक व्हायला होतं. भारतातसुद्धा अतिथी देवो भवं प्रकार आहे पण एका मर्यादेतंच. लोकसंख्या जास्त, भ्रष्टाचार प्रचंड वगैरेमुळे विश्वास कमी असा प्रकार. ते असोच आता.

जपानी अतिथ्याबद्दल बरेच ऐकुन अन वाचुन आहे. खरंच कौतुक वाटतं. उगाच नाही त्यांचा देश भयानक संकटांतुन पुन्हा पुन्हा सावरुन बहुतेक बाबतीत जागतिक दबदबा निर्माण करत.

सोत्री - या लेखनाद्वारे आपण फारच सहजपणे जपान्यांच्या चांगल्या सवयींबद्दल ओळख करून दिलेली आहे. त्या लोकांना चिंकी म्हणून संबोधण्याच्या सवयीने मनात अपराधीपणाची भावना निर्माण झालेली आहे.

पुढील भागाच्या प्रतीक्षेत...

सुरुवात झकास झालीये सोत्री. तुमची लेखनशैली साधी, सरळ असल्याने आवडते.
स्वातीताईच्या लेखमालिकेची आठवण आली. तिनेही असेच मनापासून लेखन केल्याचे जाणवले होते.
माझी एक भारतीय मैत्रिणही जपानबद्दल चांगले बोलते. एक प्रश्न असा पडतो की तिथे स्त्रियांना मानाची वागणूक (घरात) मिळत नाही असे ऐकले आहे ते खरे की काय?
पुढचे लेखन लगेच करावे ही विनंती.

अगदी,
जपानी अनुभवांशी अगदी सहमत!
जपानी मंडळीचे असेच सुखद अनुभव आम्हालाही आले.
स्वाती
स्वगत - चला स्वातीबाई, आळस झटकून जरा 'दुनिया जापानकी' पूर्ण करायचे मनावर घ्या आता!

एक दिवस असा आणु कि परदेशी लोक भारताबद्दल असच कौतुकाने लिहीतील.
बाकी निप्पो बद्दल इतकं ऐकुन आहे कि त्या देशाच्या जवळ्जवळ प्रेमात पडलोय.
सोत्र्यांचा हा अनुभव आजवर ऐकलेल्या जपानी कौतुकाच्या मालिकेतलाच. उत्तम :)

अर्धवटराव

दूसरा भाग पण लवकर येवू द्या.

लिखाण खूपच भावले. पुढील भागाच्या प्रतिक्षेत.
आम्ही भारतीय आपल्या उज्ज्वल परंपरांचा, संस्कृतीचा, संस्कारांचा बाळगतो तो अभिमान किती व्यर्थ आहे, हे परदेशात फिरताना तिथल्या लोकांचे सौजन्य ठायी ठायी बघून जाणवत रहाते.

मस्त अनुभव सोत्री!

माझे देखील पहिले वहिले अनुभव हलवून टाकणारे होते.

कुजकट प्रतिक्रियांची भिती असुनही माझा अनुभव सांगण्याचा मोह आवरत नाहिये. :)

एक अनुभव: पहिल्यांदाच 'बाहेर' आल्यानंतर सुरुवातीचे दिवस इथली स्वच्छता वगैरे पाहून आश्चर्य ओसरल्यानंतची गोष्ट आहे. ऑफीसला येता जाता रस्त्याच्या कडेला खूप घरांसमोर टेबलावर पुठ्ठ्याच्या बाउल मध्ये फळं, मध, जॅम वगैरे ठेवलेलं दिसत असे. एकदा थोडसं जवळ जाउन बघितल्यानंतर त्याच्याच शेजारी त्यांच्या किमती खडूनं लिहिलेल्या दिसल्या आणि एक पैशासाठी डबा देखील ठेवलेला दिसला! दुसर्‍यादिवशी मग येताना एक मस्त रसरशीत स्ट्रॉबेरीचा डबा घेतला आणि जवळच्या पिगीबँकमध्ये पैसे टाकले.

निटनेटकेपणा, स्वच्छता, कामसूपणा, प्रमाणिकपणा या गोष्टी बघितल्यावर आपण भारावून जातो खरच. आणखी थोडसं लक्षपुर्वक निरिक्षण केल्यावर जपान, अमेरिका, इंग्लंड, जर्मनी, फ्रान्स इत्यादी देशातले या बाबतीतले सुक्ष्म फरकसुद्धा लक्षात येतात.

कुणाला जपानी गादीचा अनुभव आहे का?

छान अनुभवकथन.

छान लिहिलंय, धन्यवाद.

छानच
अनुभव कथन आवडले

छान लिहिलय.
सोत्री, पुढच्या भागाची वाट पाहात आहे.

मस्त लिहिले आहे रे सोत्र्या.

बादवे "प्राचीन संस्कृती आणि सभ्यता असलेला आणि त्यांची प्रचंड निष्ठेने जोपासना करणारा एक देश" हे काय अजबच? म्हणजे नक्कीच मागासलेला असणार तो देश. प्राची सभ्यता आणि संस्कृतीचा अभिमान वगैरे बाळगतात होय? काहितरीच काय? असा अभिमान बाळगुन कोणाची कधी प्रगती होइल काय? या असल्या फाजील अभिमानामुळेच दोन वर्षापुर्वी भुकंप आणी त्सुनामी आली तिथे. येडचाप कुठले.

मस्त अनुभवकथन.
माझा एक अनुभव-
जपानला शिक्षणासाठी २ वेळा जाऊन आल्यानंतर भारतात जपानी-दुभाषी म्हणून नोकरी मिळाली.
नोकरीनिमित्त जपानला जाण्याचा योग आला. जिथे जायचे होते त्या ठिकाणचा पत्ता माझ्याजवळ होता पण प्रत्यक्ष तिथे गेलो नसल्याने नक्की कसे जायचे हे ठाऊक नव्हते. एअरपोर्टवरून टॅक्सी केली टॅक्सीवाल्याला जपानीतून पत्ता सांगितला
पण त्यालाही नक्की कसे जायचे हे कळेना. जिथे जायचे त्याच्या साधारण जवळ पोहोचल्यावर ड्रायव्हरने त्याच्या गाडीत असलेला नकाशा काढला आणि पत्ता शोधू लागला. आणि पत्ता सापडेपर्यंत टॅक्सीचा मीटर बंद ठेवला.

स्वच्छतेच्या बाबत जपानी माणसे जशी काटेकोर आहेत, तशाच अजून काही महत्वाच्या गोष्टी-

जपानी माणूस स्वतःच्या कारने कुठे आला असेल तर मित्राने कितीही आग्रह केला तरि दारू पीत नाही.
दारू प्यायची असे ठरले असेल तर त्या दिवशी तो कारने येणारच नाही.
अगदी रात्री १२ नंतरची वेळ असेल आणि रस्ता पूर्ण मोकळा जरी असेल तरीही सिग्नल लाल असेल तर सहसा कुणी गाडी पुढे नेत नाही. (जपानी तरूण मुले या गोष्टीला अपवाद होत चालली आहेत हा भाग निराळा)
कामाचं अतिशय बारकाईनं नियोजन आणि अगदी छोट्यातल्या छोट्या गोष्टीतही दुसर्‍याला त्रास होणार नाही याची दक्षता हे त्यांचे गुण वाखाणण्याजोगे आहेत.

अनुभव आवडले.

सोत्री यांचे हे लेखन वाचून निराशा दाटून आली.

तुमचे हे असले असंबद्ध लेखन वाचण्यासाठी आम्ही मिपावर वेळ घालवावा का?

सुंदर जपानी ललना या अत्यंत महत्त्वाच्या मुद्याबाबत लेखात काहीच माहिती नाही. जपानी स्त्रिया नवर्‍याशी अत्यंत प्रेमाने आणि समर्पित भावनेने वागतात. या आश्चर्याबद्दल उल्लेखही नाही. गेलाबाजार, साकुरा, सुशी याबद्दल काही वाचायला मिळेल म्हटले तर तेही नाही. उलट मोडकी तिकिटयंत्रे, इंग्रजी न बोलता येणारे लोक असले तद्दन निरुपयोगी किस्से लिहिले आहेत. या गोष्टी इकडे भारतात आम्हाला कायम पहायला मिळतात. त्यात कसलं आलंय नाविन्य?

एक तर ते तिकिटयंत्र तुमच्या उपद्व्यापामुळे मोडले हे सूर्यप्रकाशाइतके सत्य आहे. एक मराठी आणि एक बिहारी माणूस एकत्र आल्यावर दुसरे काय घडणार? (आम्ही दोघे बराच खटाटोप करत होतो, हे वाक्य वाचून बरेच काही लक्षात आले.) पुन्हा यंत्र मोडून जपान्यांकडून तिकिटाचे पूर्ण पैसे वसूल केलेत.

परकी प्रवाशाला इंग्रजी/हिंदीतून मदत करण्यापेक्षा स्थानिक भाषा शिकणे किती महत्त्वाचे आहे, याचा धडा दक्षिण भारतीय राज्यांइतका उत्तम कुठेही मिळत नाही. याबाबत त्यांची तुलना फ्रेंच लोकांशी होऊ शकेल. पुष्कळदा असाही अनुभव येतो, की भारतीय लोक इंग्रजी किंवा स्थानिक भाषांचे जे खून पाडतात ते ऐकण्यात वेळ घालवण्यापेक्षा तेवढ्यात अन्य कामे होऊ शकतात. त्यामुळेच त्या डेंटिस्टने १५ मिनिटांत चार-पाच पेशंट तपासून घेतले असतील आणि मग त्यातल्या त्यात ज्याच्या तोंडाला वास येत असेल त्याला बाहेर आणून 'जरा यांच्याशी इंग्रजीत बोला.' असे सांगून स्वतःची सुटका करुन घेतली असेल.

असो. दुसर्‍या भागातील अनुभव जरा आकर्षक असू द्यात. :)

झकास अनुभव. आवडले !!

तू जपानच्या फोटोंमधून होणार्‍या ओळखीपलिकडे खूप वेगळं सांगतो आहेस. जपानचं "व्यक्तिमत्त्व" उलगडून दाखवतो आहेस.

भाग २ च्या प्रतीक्षेत.

जे पी

छान अनुभव आहे...
दुसर्‍या भागाची वाट पाहतोय !

जपानी माणसे अजब रसायने आहेत ..

यांच्या सैन्याचा चीन मधल्या अत्याचाराच्या कहाण्या ऐकून अंगावर काटा येतो

पुढचा भाग लवकर येऊ दे!

छान अनुभव आहेत रे.
गेल्या जन्मीची पुण्य कर्मेच ही जी ज्याची तुम्हाला असल्या चान चान देशात कामानिमित्त फिरता येते.
नाही तर आम्ही..इथेले अनुभव सांगण्याची छाती होत नाही.

बादवे या धाग्यामुळे स्वाती ताईच्या जपानी लेखमालेची आठवण झाली.

मी काही महिन्यांच्या जपानी वास्तव्यात केलेल निरीक्षण ...

१. जेवताना कमी बडबड करणे. लक्ष पूर्णतः बाऊल मध्ये असणे. पहिल्या घासाअधी जेवणाचा वास घेणे.
२. बोलताना संख्यांना बोटानीसुद्धा दर्शवणे.
३. कार्टून्सना आणि कॉमिक्स (अ‍ॅनिम आणि मांगा टून्स) साहित्य म्हणून मानणे. त्यांना खूप सिरियसली घेणे.
४. दहा मिनिटांनी झालेला ऊशीर खालील गोष्टींत गणला जाऊ शकतो...
४.१ गुन्हा.
४.२ पैसे परत.
४.३ अजागळपणा आणि झीरो बिझिनेस सेन्स.
५. स्त्रियांसाठी वेगळा इलेक्ट्रॉनिक्स विभाग.
६. पुरूषांसाठी परकर आणि ब्रा. तरूण पुरूषांनी नाजूक मेकप करणे.
७. आपल्या मुलांमध्ये कुठलीही एक कला नक्कीच बाणवणे.
८. भारतीय जेवणास हीन मानणे. जेवण खूप शिजवणे हा जपानी पाककलेत एक दुर्गुण मानला जातो.
९. मासे किंवा माशांचा वास स्युशीत असणे गरजेचे. मासे नसतील तर वासासाठी स्युशीत समुद्री शेवाळ वापरले जाते.
१०. जेवणाबरोबर हिरवा चहा घेणे.

ही ओळ आणि ६ हा नंबर ह्यांचा घोळ झालाय का ?
बाकी निरीक्षणे सूक्ष्म आहेत.

छान .. आपला देश पाच वर्षे जपान्याना चालवायला देऊ या.. जपानी राष्ट्रपती आणला तर?

सोत्री आजवर केवळ प्रतिसादातून ओळख झालेली लेखन खरंच इतकं अप्रतिम आहे तर लिहा की राव

(सोत्रींच्या लेखनाच्या प्रतिक्षेत असलेला) चाफा :)

जपानमध्ये कुटुंब व्यवस्था मोडकळीला यायच्या मार्गावर आहे असं ऐकतोय... तरुणांमध्ये लग्न करुन घर-संसार चालवण्याची इच्छा कमी होत चालली आहे, जन्मदर रोडावला आहे, वृद्धांची संख्या अमाप वाढते आहे आणि जपानला पुढील काहि वर्षात जपानी ह्युमनरिसोर्स ची कमतरता प्रखकतेने जाणवेल, वगैरे वगैरे.... अर्थात, तसं असेल तर आम्हि तिकडे जायला अगदी एका पायावर तयार आहोत ;) तेव्हढं त्सुनामी-भुकंप-महागाईचं बघा म्हणाजे झालं :D

अर्धवटराव

हा तसेच डॉ अशोक कुलकर्णी यांचा हा धागा वाचून अगदी सद्गदित झालो!

जपानमध्ये पोलिस खाते असते का असा एक प्रश्नदेखिल डोक्यात येऊन गेला ;)

असेच अजून अनुभव येऊद्यात!

अवांतर - ५-६ वर्षांपूर्वी जपानशी काही कामानिमित्त संबंध आला होता. त्यांची काटागाना नावाची लिपी युनिकोडात उपलब्ध असल्यामुळे त्या लिपीतील फायली एन्क्रीप्ट करता येत परंतु त्यांची कांजी युनिकोडात उपलब्ध नसल्यामुळे त्या लिपीतील फायली एन्क्रीप्ट करता येत नव्हत्या, असे अंधुकसे आठवते आहे. सध्या काय परिस्थिती आहे ते ठाऊक नाही.

तुमचे लेख नेहमीच छान असतात.

सुंदर लेखन...
पुढच्या भागाची वाट पाहतोय... (जरा ललनां विषयी "डिटेल" मधे लिहावे)
बाकी जपानी स्त्रियांना जपानी पुरुष नवरा म्हणुन हल्ली आवडत नाही म्हणॅ ! स्त्रियांचे स्वतःचे दुकान, हॉटेल असेल तर सरळ हे पुरुष त्यावर कब्जा करतात असे ऐकुन आहे,म्हणुन जपानी स्त्रिया इंपोर्टेड नवरा सोधतात ! श्रीलंकेत तसेच भारतात येउन असे पुरुष त्यांनी निवडले आहेत.मला वाटत...त्यांनी बिहारी (बोधगया) नवरे सुद्धा कटवले आहेत. (संदर्भः- http://alturl.com/43uwf)
जपानी लोकांनी चित्र विचित्र खेळाचे सुद्धा शौकीन आहेत. ते इतके विचित्र आहेत की विचारु नका ! मी असे काही व्हिडीयो तूनळीवर पाहिले आहेत... तो व्हिडीयो पाहुन तर... इथे तो व्हिडीयो द्यावा ? की नको असा अजुन विचार करतोय ! फार विचित्र, आणि भयानक आणि दु:खाची परिसिमा ओलांडणार आहे. ;)
असो एक दुसरा व्हिडीयो इथे देतो... तो पाहुन घ्या ! नको... ती लिंक दिली तरी तो व्हिडीयो (वरती उल्लेखलेला) पाहता येउ शकतो. त्यामुळे कोणी "तो" व्हिडीयो इथे टाकण्याची विनंती केल्यास / अथवा व्यनी केल्यास लिंक देण्याची सोय करण्यात येईल.

सोत्रि, सुभाषचंद्र बोसांची रक्षा ज्या "रेंकोजी मंदिरात" ठेवल्या आहेत त्या मंदिराला भेट दिली कि नाही?, असो मार्चमध्ये मी ह्या ठिकाणी जाऊन आलो, तो क्षण माझ्या जीवनातील अतिशय उत्कट क्षण होता. त्याची काही प्रचि खाली देत आहे.

आता तिकीटयंत्रात ज्या स्लॉटमधुन तिकीट बाहेर येते त्याच स्लॉटमध्ये जर न वापरलेले तिकीट आत सरकवले कि तेवढे पैसे परत मिळतात त्यामुळे तुम्हाला ज्या कटकटीला सामोरे जावे लागले त्याचा प्रश्नच येत नाही.
आणि अनुभवाचे म्हणाल तर, परवाच बँकेमध्ये सायकलवर जात असताना, एक स्त्री आपल्या दोन लहान मुलांबरोबर रस्ता क्रॉस करण्यासाठी सिग्नलला थांबली होती, तिच्याबरोबर असणारा तिचा मुलगा हा फुटपाथवर खेळत होता, मी तेथुन जात असताना तो मला आडवा आला, ते पाहून त्याची आई अतिशय खजील झाली आणि तिने मला कमीतकमी ४-५ वेळा "सुमिमासेन" म्हणजे माफ करा म्हटले, आणि हे कमी कि काय तिच्या बरोबर असणारी तिची लहान मुलगी वय वर्ष ३-४ अतीशाय गोड हसुन "सुमिमासेन" म्हणाली, मी आवक् च झालो! इतक्या लहान वयात सिव्हिक सेन्सची असणारी समज आणि आईवडीलांची शिकवण ह्यांना मी मनोमन नमस्कार केला, आणि नकळत ह्या प्रसंगाची भारताशी तुलना करु लागलो.

>>...आणि नकळत ह्या प्रसंगाची भारताशी तुलना करु लागलो.
--- क्यो बे, अंधा है क्या.. आयला माझीच गाडी (सायकल असली तरी) भेटली काय जीव द्यायला, बापाचा रस्ता आहे का, माजलेत साले....

अर्धवटराव

सोत्रिंचे लेख वाचनिय आणि सहज-सुंदर असतात यात काहि शंका नाही..

जपान आणि जपानी लोकांबद्दल आदर असलेल्यांपैकी मी एक. म्हणून मला माझा एक अनुभव इथे नमुद करावासा वाट्तोय...
माझा छोटा तेव्हा 2 वर्षाचा होता आणि तो घरिच असायचा म्हंजे आम्ही त्याला शाळेत नव्हते घातले.. मोठा मात्र तिथल्या शाळेत जायचा..
एका दुपारी मोठा शाळेतून यायच्या तासभर आधि मी छोट्याला घेऊन जवळच असलेल्या किराणा दुकानात जाण्यासाठी घरातून निघाले..खाली आल्यावर माझ्या छोट्याला पार्कमधेच खेळायचे होते..दुपारची
वेळ असल्यामुळे पार्कमधे दोन जपानी छोट्या मुलीन(6-7वर्षाच्या असतील) व्यतिरिक्त कोणी नव्हते.मला
वेळ नसल्यामुले(मोठा शाळेतून परत यायच्या आत परतायचे होते) मी त्याला पार्क मधे ठेवून दुकानात गेले पण थोड्याच वेळात पाउस पडायला लागला म्हणून मी गडबडीत दुकानातून बाहेर निघाली.
इकडे पार्कमधे पाऊस येउ लागल्यावर त्या दोन मुली घरी न जाता, रडणार्या माझ्या छोट्याचा हात पकडून दुकानाच्या दिशेने येत असलेल्या मला दिसल्या.मला पहाताच त्याचा हात सोडून त्या झाडामागे लपून त्याला माझ्यापर्यंत पोचेपर्यंत पाहात रहिल्या..मी छोट्याला विचारल्यास त्याने फक्त झाडाकडे बोट दाखवले. मी तिकडे पाहिले तेव्हा फक्त गोड हसून त्या त्यांच्या घरी निघून गेल्या.
खरेच,मदत करनारी जपानी मोठी माणसे तर खूप भेटली परंतु त्या छोट्या अनोळखी जपानी मुली
माझ्या कायम लक्षात राहिल्या..

लेख आणि प्रतिक्रिया आवडल्या.

जपानबाबती मित्राने त्याचा एक मजेशीर अनुभव सांगितला होता.
जपानी लोकांच्या शिस्तशीरपणाबद्दल त्याने असे सांगितले कि समजा बसस्टॉपवर बाप,आई व मुलगा असे फक्त तिघेच जण असतील तर उभारतानाही ते व्यवस्थित रांगेत उभारतील व रिकाम्या बसमध्येही ते रांगेतुनच चढतील :)
तर असाच आमचा हा मित्र एका बर्यापैकी गर्दी असलेल्या बसस्टॉपवर उभा होता.आता सगळेच जपानी रांगेत उभे आहेत म्हटल्यावर हा ही शहाण्यासारखा रांगेत उभारला.बस येताना दिसली सगळे जपानी ढिम्म.रांगेतुनच चढायचे म्हटल्यावर कोण कशाला घाई करेल.पण मित्राचा आतला "देसी" चुळबुळ करु लागला.बस स्टॉपला लागल्यावर पठ्या जपान बिपान सारे विसरुन भारतात व तेही मुंबईत असल्याप्रमाणे रांग मोडुन बसमध्ये घुसला.आतुन त्याने खिडकीतुन बाहेर पाहीले तर सारे जपानीही रांग बिंग मोडुन बसमध्ये घुसण्याचा प्रयत्न करत होते.
थोडक्यात काय तर एक देसी किसी भी जपानीयोंको देसी बना सकता हय.!

खरंय!
मित्रा कडुन जी कृती घडली ती एक प्रतिक्षिप्त क्रिया होती.

पण इतकं मनाला लावुन घेऊ नका हो.
ते म्हणतात ना कि ऐसे बडे बडे शहरो मे.. वगैरे वगैरे..