सांडून येतो..

ही ही मस्त लेख : )
फ्रेन्च च्या बाई शिकवत असताना मला सारखं "सतश्री अकाल" ऐकू यायचं देवाशप्पत!!!
असं होतं खरं.

हाहाहा.. मी त्या तोहफा तोहफा गाण्याला -खोचा खोचा खोचा म्हणायचे म्हणे.. आधी वाटायचं माझ्या कानपुरात हडताल म्हणून होत असेल. आता कळलं, मी एकटीच अशी नव्हते.
बाकी, हिंदी न येणं आणि मराठी येणं याच्यातून घडलेला प्रसंग आठवला.
मी पहिलीत असताना कथाकथनाच्या आणि गायनाच्या(?) स्पर्धेत भाग घेतला होता. कथा होती इसापनीतीतली चंडोल पक्ष्याची आणि गाणं मात्र मास्तरांनी हट्टाने अनुप जलोटांचं 'तुम चंदन हम पानी' घ्यायला लावलं होतं. त्या गाण्यात 'जैसे सोनेपे खिलत सुहागा' अशी ओळ होती. मी गाणं पाठ तर केलं, पण देवाच्या गाण्यात असा शब्द???? तेव्हा तर त्या अर्थाचा एकच शब्द माहित, आणि तो कमी की काय म्हणून त्याला एक 'सु' पण लावून ठेवलेला!!!!! आता तो मी खरंच स्पर्धेत सगळ्यांसमोर म्हणायचा का हा माझ्यासमोरचा मोठा प्रश्न होता. मी तर त्या ठिकाणी बसणारा दुसरा शब्दही शोधायच्या मागे लागले होते. आईने शेवटी 'मला त्याचा अर्थ माहित नाही, पण काहीतरी चांगलाच आहे आणि तो तू देवाच्या गाण्यात म्हणू शकतेस' असं सांगितल्याने तो नाद सोडला!!!

मला झेरॉक्स आणि एक्स-रे वाले यांच्यातल्या फरकाबद्दल अजूनही भानगड होते. म्हणजे झेरॉक्स काय आहे आणि एक्स-रे काय आहे ते माहितीय पण मेंदूत पक्क्या झालेल्या डाटामध्ये अजूनही कन्फ्यूजन आहे.

माझ्या एक्स-रे टेक्नीशियन मित्राची दुस‍र्‍याला ओळख करून देताना माझ्या तोंडून सतत हे जातं -
"हा अमुकतमुक हा अमक्या ढमक्या ठिकाणी झेरॉक्स काढतो"

आणि मग मी त्या मित्राच्या शिव्या खातो.

खूप खूप आहेत माझ्या आशा आठवणी.
यशोदाका नंदलाला ब्रीज का उजाला है.. हे गाणं मी नेहमीच यशोदा का नंदलाला निजका उजाला है असं म्हणायचे

आज माझ्या लेकाला.. प्रेम की नय्या है राम के भरोसे च्या ऐवजी प्रेम की 'मैय्या' है राम के भरोसे.. हे गाताना ऐकते तेव्हा माझ्या या सगळ्या आठवणी डोळ्यासमोर येतात. :)

खी खी खी....
मलाही असे बरेच शब्द वेगळेच ऐकू यायचे.
'जसे शेपटीच्या झुबक्याने झाडून जाईल फार' (खारच्या ऐवजी)
असे बरेच आहेत पण तुमचे 'तोफा' आणि 'प्यार करते है शामसे' मात्र भारी!

त्याला पुढे 'सुव्वरा' असे का म्हणतात?
"काय करू मी ते सांगा" यानंतर "ह... पांडुरंगा" ही काय भानगड आहे?
लहानपणी पडलेले प्रश्न!!

आमच्या शाळेत सकाळी सकाळी भक्तीगीत लावलेली असायची.......

त्यातल्या "थकले रे नंदलाला" ची मुलं "थुकले रे नंदलाला" अशी वाट लावायचे.......

आप जैसा कोई मेरी जिंदगी मी आये तो " बाप" बन जाये.......
असं ऐकू यायचं....

अनुमोदन......... ;)

हो आम्ही पन 'बाप' च म्हणायचो !
त्याच्या पुढ जाउन वात्रट पोर 'लैला मै लैला' च्या पुढ ' चड्डी काढ पैला ' म्हणायची. तेंव्हा हसु यायच चार लोकात चड्डी हा शब्द म्हंटला म्हणुन आज्....जाउ दे !

आमच धनी आज पत्तोर ' गालावरती गुलाब जामुन आई म्हणाली काय घडले? ' असच गाण म्हनत्यात.

मलाही 'या गडे नाचुया' हे गाणं वेगळंच ऐकू यायचं. :-)

रोते रोते हसना सि़खो या गाण्यात एका ओळीत असे होते बस यहि छोटीसि अपनी सारी दुनिया पण मी मात्र बस मे हो तो टिसी अपनी सारी दुनिया असे म्हणायचो.
तसेच रात्र काळी घागर काळी याचे रात्रपाळी असे म्हणायचो कारण शेजारचे काका कामावर रात्रपाळी ला जायचे

सर्वांचे किस्से वाचून मला माझे लहानपण आठवले..असे बरेचसे किस्से आहेत..

करूणाष्टके म्हणताना "रघुपती मती माझी आपुलीशी करावी" हे मी कायम "आपुली शी करावी" असे म्हणायचो..एकदोनदा मार पण खाल्ला पण फार उशिरा कळले की ते "आपुलीशी" असे आहे. शिकवणारे मास्तर मात्र एकदम सिरीयस होऊन हा श्लोक म्हणायचे. मलाच आश्चर्य वाटायचे की त्यांना कसे काय हसू येत नाही ते..

आपजैसा कोई चा किस्स तसाच. हो आम्ही पण 'बाप' च म्हणायचो ! त्याचे मराठी रुपांतर कोठे तरी ऐकले होते..येताजाता तेच गुणगुणायचो (म्हणजे बोंबलायचो) ..काहीतरी असे होते "तुमच्यावाणी कोणी माझ्या जिंदगीत येईल तर लई झ्याक होईल.." बहुतेक एका पॅरेडी साँगमध्ये होते ते..पण त्यात मुळ गाण्याची मज्जा नाही.

असे किस्से हल्ली पण होतात..काही हिंदी गाणी तशी येताजाता किंवा टिव्हीवर झलक अशी पाहिलेली असतात त्यामुळे पटकन त्याचे शब्द कळत नाहीत्..."मधुबन में कन्हैया किसी को पी के मिले" असे ऐकल्यावर चाटच पडलो होतो..वाटले होते की आता मोर्चे निघणार..पण नीट कान देवून ऐकल्यावर लक्षात आले की "किसी गोपीको मिले" असे आहे.

मधल्या गोष्टीत रात्रीपेक्षा सकाळी जास्त शहाणपण सुचतं त्याच धर्तीवर मला आता आठवलेले काही नमुने:
१. माझी एक छोटी मैत्रिण मैने प्यार किया मधल्या 'मैं लडकी हूँ' च्या गाण्यात 'रिश्ता नहीं है दोनोंमे फिरभी'च्या ठिकाणी 'दिसता नहीं है दोनोंको फिरभी' म्हणायची
२. एकदा बसमध्ये वेडा चढला होता तो दिलमधल्या 'जाने कहाँ दिल खो गया'च्या गाण्यातल्या 'करवट'ला पर्बत बनवून 'पर्बत बदल बदलके रात बिताऊं मैं' गात होता. माझी मात्र त्याला रात्री झोप येत नाही म्हणून तो इकडचा पर्वत तिकडे करत बसलाय हे व्हिज्युअलाईज करून हसून हसून पुरेवाट झाली.
३. पुढचे किस्से अस्मादिकांचेच. 'देव माझा विठू सावळा, मान त्याची माझी आवळा' हे गाणं मी अजूनही अस्संच म्हणते.
४. 'जेव्हा तिची नि माझी' कधीतरी लहान असताना ऐकलं आणि ते 'केसातल्या जुईच्या केरात गंध होता' असंच ऐकू आलं. मग 'केरात गंध कसा काय असेल' डोक्यात प्रश्नही माझाच आणि 'सुकलेला गजरा सकाळी काढून केरात फेकला असावा बहुधा' हे उत्तरपण माझंच!!!!

मस्त लेख!
शाळेत असताना प्रार्थना होती
"सर्वात्मका शिवसुंदरा
स्विकार या अभिवादना
तिमिरातुनी तेजाकडे
प्रभु आमुच्या जीवना"

त्यातील तिमिरातुनी तेजाकडे हे मी" तुम्ही रहा तुम्ही तेज्याकडे" असं म्हणायची अर्थात त्याचा अर्थ मला लागायचाच नाही अन् सगळेजण असेच म्हणतात असं वाटायचं. म्हणून मी पण त्यांच्या सुरात सूर मिसळून असचं म्हणायची.
नंतर पाठ्यपुस्तकात ही कविता बघून माझी म्हणण्याची पध्दत बदलली.

चान चान.

कधी कधी मला मिपावर आलोय का तुमच्या ब्लॉगवर हेच कळत नाही. ;)

आता तरी देवा मला पावशिल का सुख ज्याला म्हणत्यात ते दावशिल का तर मी सुख ज्याला म्हणत्यात ते दावशिल का च्या एवजी तुप ज्याला म्हणत्यात ते लावशिल का असे म्हणायचो

हाहाहा..लेख आणि प्रतिक्रिया आवडल्या :)

मस्तच!

सर्वांचे प्रतिसादही वाचनीय...

'उध्दवा आजोबा पुढे सरका' असं ऐकू यायचं.

राधे 'विणते' मंथन चाले, याचा अर्थ राधा मंथन चालू असताना विणत आहे असा वाटायचा.

डीव्ही पलुस्करांचे 'चालो मन गंगा जमुना तीर' हे सॉलोमन गंगा ...... असे ऐकू यायचे.

हाहाहा. बालपणी आमच्या आयुष्यात पण हिंदी इंग्रजी येत नसल्यामुळे बर्‍याच गमती घडल्या आहेत.

४थी तुन ५वीत जाताना बाबांची बदली सातार्‍याहुन इंदौरला झाली. त्यामुळे ५वीला मी हिंदी माध्यमाच्या शाळेत होतो. ४थी पर्यंत हिंदी अजिबात येत नव्हते आणि इंग्रजी सुद्धा नाही. इंदौरला मात्र शाळाच हिंदी माध्यमाची होती आणि इंग्रजी सुद्धा पहिलीपासुन होते.

इंग्रजीच्या मिसनी (इंग्रजीच्या तेवढ्या मिस बाकी सगळ्या दीदी) एकदा शिकवत असताना मला विचारले "what is our schools motto?" एका महिन्यात what is our schools हे चार शब्द मी चांगले शिकलो होतो पण motto य शब्दावर गाडी अडली. motto हा शब्द माझ्या कंबरेच्या घेरावरुन वापरला असावा असा समज झाला.

दुसर्‍या एका प्रसंगात नेमकी उलटी परिस्थिती होती. आमचे रिक्षावाले काका एकदा माझ्यावर कुठल्यातरी कारणाने भडकले होते. तेव्हा तेरी अकल भी तेरे जैसे मोटी है अश्या शब्दात त्यांनी माझी प्रशंसा केली. आता अकल मोटी म्हणजे मोठी म्हणजेच जास्त असा अर्थ मी घेतला आणि तोंड वर करुन खीखी हसलो. रिक्षावाले काका अजुनच भडकले.

बाकी तो तोहफा चा प्रसंग तर हिट्ट अगदी. मला पण ते तोफा असेच वाटायचे.

हिंदी पिक्चर मध्ये एक प्रसंग असायचा. असतो. हवालदार कुठल्यातरी चोराला पकडतो आणि त्याला म्हणतो चलो ठाने. आता हे ठाने म्हणजे ठाणे नावाचे गाव आहे असा माझा अगदी ठाम समज होता. त्यामुळे बाबांची जेव्हा ठाण्याला बदली झाली तेव्हा माझ्या हृदयात धडकी भरली की ज्या गावात सगळ्या चोरांना एकत्र करतात त्या गावात जायचे. भारतातल्या सगळ्या चोरांना ठाण्यालाच का नेतात आणि कसे नेतात हा प्रश्न मला बरेच दिवस सतावत होता.

लय भारी

मस्त लेख आणि त्यावरील प्रतिक्रिया ही ..
वाचुन वाचुन पुरे वाट पार ...

माझ्याकडे ही बरेअचसे असे अनुभव आहेत .. अआणि यातले पण काही किस्से सेम आहेत ...

मजा आली ...

:D

मी पण् किति दिवस् "मति मंद् झाल्या तारका" म्हणत् होतो..
नंतर सखी असे कळाले कळाले...सखीने समजावल्या वर

तसेच रघुपतीं राघव राजाराम..सबको संतती दे भगवान असे गुणगुणायचो..

गांधि जयंतिच्या वेळी निट गाणे ऐकले व स्न्मति ऐकुन मलाच हसु फुटले

तसेच श्रीमंता घरच्या काहि पोरींना भिकेचे डोहाळे लागतात..व ड्रायव्हर वगैरे आवडायला लागतो त्यावर अमिर खानचा एक टुक्क्क्क्क्कर सिनेमा होता

त्यातल्या गाण्यातले शब्द पलदेसी पलदेसी असे बोबडे आहेत का परदेसी परदेसी असे आहेत हे अजूनही कळाले नाहि

"मति मंद तारका..!!"

आजोबांना "नाचत ना गगनात नाथा" गाणं खूप आवडायचं. जवळजवळ दररोज ऐकायला बसत ते. मला दुसरी-तिसरीत वगैरे असताना गाणं पाठ झालं होतं. पण शेवटच्या कडव्यात "तीही वरची देवाघरची दौलत लोक पहात नाथा.." चं मी नेहमी "टीव्हीवरची देवाघरची..." असंच म्हणायचो!

"दिलबर दिल से प्यारे..दिलबर " या गाण्यात मला नेहमी "बिरबल"च ऐकू येई!

"विठ्ठल आवडी प्रेमभावो" गाण्यात "विठ्ठल नामाचा रेटा हो!" म्हणजे काय हे फार मोठं कन्फ्युजन होतं!

बरेच जण "संकष्टी पावावे निर्वाणी रक्षावे.." म्हणतात. गणपती काय संकष्टीलाच पावावा का? तसेच, शंकराची आरतीसुद्धा बरेच जण "लवलवती विक्राळा" अशी सुरू करतात! ही सुद्धा ऐकण्यात झालेली चूकच असणार.. पिढ्यानपिढ्या पुढे ट्रान्स्फर झालेली!

गविसाहेब.............भन्नाट लिहिलय आणि त्यावरील प्रतिक्रिया पण छान आल्यात...
पुलेशु...

मस्त लेखन... :)
चाळूसोबती हा शब्द प्रयोग लयं आवडेश... :)

गगनविहारी साहेब , तुम्ही दिलेल्या अनुभवांपैकी काही अनुभव अगदी तंतोतंत माझ्यासारखेच आहेत! विशेषतः
१. आप मेरी जिन्दगी
२. ना कुछ तेरे बस मे जुली
३. तोफा तोफा!

इथे ऑफिस मधल्या लोकांना अजुन माहित नाहिए कि मी इतक्या जोरजोरात का बरं हस् तेय! :)

"ऐरणीच्या देवा" हे गाणे मी कित्येक दिवस "पैरणीच्या देवा तुला थंडी थंडी वाजू दे" असे ऐकत होतो. आता थंडीच्या दिवसात पैरण घातली तर थंडी वाजणारच ना, स्वेटर घालावा ना सरळ. पण तरीही देवाला असा शाप का देते आहे ती बाई हे कळत नव्हते.

दो दिवाने शहर मै... रात मै और दोपहर मै... साबुदाना ढुन्डते है... असे वाटायचे...
आणि गणपतीच्या आरतीत.. दास रामाचा वाट पाहे सजणा असे ..

शालेय वयात शब्दाच्या अपभ्रंशाने केलेली पांचट विडंबने म्हणून इतरांना हसवण्याची सवय मला लागली होती. बहुधा या ओळींचे कर्ते निराळे असत. आम्ही आपले शाहिराचे काम करायचो. पुन्हा, लोक हसतात म्हणून आणखी चेव यायचा. त्यातील काही काव्ये अशी होती

या गडे नाचुया, करुया मंगलगान (नागडे नाचुया, करुया जंगल घाण )
पार्वतीपते हर हर महादेव (पार्वती पळाली, धर धर महादेव)
अजुन तुझ्या डोळ्यातील मोठेपण कवळे गं..कवळे गं (अजुन तुझ्या डोळ्यातील मोठेपण कवळे गं...टवळे गं)
काटा रुते कुणाला (काटा रुते कुल्याला)
ताटी उघडा ज्ञानेश्वरा (ताटी उचला ज्ञानेश्वरा) ..... ताटी = तिरडी
वादळ वारं सुटलं गं, वार्‍यानं तुफान उठलं गं (वादळ वारं सुटलं गं, चड्डीचं बटण तुटलं गं)
घेऊन एकतारी गातो कबीर दोहे (घेऊन एक वाटी, खातो कबीर पोहे)
नाविका रे वारा वाहे रे (नाभिका रे वारा वाहे रे)

'छू कर मेरे मन को किया तुने क्या इशारा' या गाण्याची चाल तीच पण शब्द मात्र बदलून 'शू कर जरा लवकर, मला जायचंय तुझ्या नंतर' असे म्हणल्यावर पब्लिक हमखास हसायचे.

शब्दात श्लेष हुडकण्याच्या या खोडीपायी मी एकदा वडिलांचा मार खाता खाता वाचलो. ते माझ्याकडून श्रीसूक्त म्हणवून घेत होते. त्यात एक श्लोक आहे, 'आर्द्रायः करिणीं यष्टिं सुवर्णां हेममालिनी'. मी हसल्याचे पाहाताच वडिलांनी कारण विचारले. मी आचरटपणे म्हटलो. 'इथे पण हेमामालिनी आलेली दिसते.' बापरे! पिताश्री काय भडकले म्हणून म्हणता! माझ्यावर फेकण्यासाठी त्यांनी सहाणेवरचे चंदनाचे खोड उचलून हातात घेतले. काहीतरी बोलणार पण होते, पण प्रेमस्वरुप आई लेकराच्या मदतीला धावली. ती म्हणाली, ' तुम्ही दोघांनी आधी पूजेकडे लक्ष द्या. भांडामारी मागाहून करा.' त्या गडबडीत वडील तो विषय विसरुन गेले. पण नंतर मात्र 'चिरंजीव. आपलं वय वाढतंय. जरा तारतम्य ठेवा' असं म्हणाले.

गगनविहारींच्या लेखामुळे गाभुळलेल्या किशोरवयाची आठवण आली... :)

तिसरी/चौथीत असताना मराठीच्या पेपरवर "हस्ताक्षर सुवाच्य असावे" अशी काहीशी सुचना होती कुणा मित्राने बाईंना विचारले 'हस्ताक्षर" म्हणजे काय आणि मी पचकलो "अक्षर वाचुन हसता यायला हवे"... बाईंनी भर वर्गात कान पकडला होता. :(

जाहिरातीच्या धाग्यापाठोपाठ आलेल्या या "सुमधुर" गाण्यांनी मनमुराद हसण्याचा आनंद दिला आहे, हे नि:संशय ! याच यादीत अगदी फिट बसणारी काही हिट ~~

"मानसीचे चित्र काढतो, तुझे निरंतर चित्र काढतो..." हे गाणे,
ऐकू यायचे मात्र "मानसीचे चित्र काढतो, तुझे मी नंतर चित्र काढतो...".

"एक लडकी को देखा तो ऐसा लगा...."
आम्ही समजत असू "एक लडकी को देखा तो आरसा लगा..." (चष्मा या अर्थाने)
"...आजकल पाँव जमीं पर नही पडते मेरे...." या गाण्याच्या श्रवणावेळी असे वाटायचे की ही बया "पाव" जमिनीवर पडत नाही म्हणून का कोकलते? पाव ही खाण्याची वस्तू आहे ना?

आशा भोसले यांचे 'गुलजार' लिखित एक प्रसिद्ध गाणे...."मेरा कुछ सामान तुम्हारे पास पडा है..."
इथे संध्याकाळी रूमवर मित्रांसमवेत पैज लागायची "तिच्या सामानाची यादी" तयार करायची. सर्वात मजेशीर 'सामान' जो लिहिल त्याच्या जेवणाचे बिल इतर तिघांनी भरायचे. एक संध्याकाळ मी विजयी ठरलो....माझ्या सामानाच्या यादीत होती "दाताची कवळी....!"

.....असेच एकदा कॉलेजमधीलच एका गायिकेला तिची मजा करावी म्हणून तिने निवडलेल्या गाण्याची ओळ "हा महाल कसला....सख्या रे घायाळ मी हरिणी..." ऐवजी "हा हमाल कसला...." करून दिली होती.

इन्द्रा

मस्त लेख.. जुण्या आठवनी जाग्या झाल्या! :)

शेंगदाणे खातच र्‍हावे, भाजुन बारिक कूटुन घ्यावे
साखर टाकून खावे.....

मजा आलि............ पोटभर हसले...................

माझा मुलगा तेव्हाचे वय अडीच तीन वर्षे. माझे मित्र मैत्रिणी घरी आलेल्या असताना त्याला गाणे म्हणून दाखवायला.सांगितले असताना त्याने माला डी हे नेहमी दूरदर्शनवर लागणारे जिंगल (??) सारखे तेवढ्याच ताकदीने म्हणले.
चांगला रिस्पौन्स मिळाल्यामुळे तो आणखी चेकाळल्याप्रमाणे ते म्हणतच राहला. त्याला वय पाहता रागवता पण आले नाही.

शाळेत असताना गणपतीच्या आगमनाच्या मिरवणुकीत "रांजणगावाला गावाला ..........." हे गाणे म्हणायचे होते त्या गाण्यातल्या चला पहाटे पहाटे देव केंव्हाचा जागला ह्या ओळीवर मी त्या दिवशी जाम हासुन फुटत होते.बिचारा देव केंव्हाचा जागा झालाय अन त्त्याला ज्याम जोराची लागलीय त्यामुळे पहाटे पहाटे लवकर लवकर चाला असे काहिसे चित्र माझ्या समोर सारखे येत होते(गणपती हातात टमरेल घेउन चालला आहे असे सारखे समोर दिसत होते)तेंव्हा आमच्या खेड्यात असेच जावे लागे.