स्टारशिप इंटरप्राईज्_नॅनो (शतशब्दकथा)

अब्बी सम्ज्या

आरशा समोर उभं राहून या फोटोबरहुकुम चेहरा करण्याचा बराच प्रयत्न केला. कै जमत नै.

ह्या येड्याला कप्तान केल्यावर दुसरं काय होणार!
धडाम धुडुम!
क्रिष्णविवरात जाऊन शेवईसारखे ताणले जाणार विमान आणि वैमानिक!!!

कैच्नै सम्ज्ले

to boldly go where no man has gone before. आणि कॅप्टन कर्क लेडिज टॉयलेटमधे घुसला.

"स्टार वॉर्स" नै हो "स्टार ट्रेक" ...
उगाच जाता जाता:
स्टारट्रेकच्या सुरूवातीला "५ इयर मिशन ... नो मॅन हॅज गॉन बिफोर" हे शब्द नंतर स्टार ट्रेक नेक्स्ट जनरेशन मधे बदलून "कंटिन्युइंग मिशन... नो वन हॅज गॉन बिफोर" असे केले आहेत.

ट्रेकी मराठे

जिथं कुणीही मानव आजवर गेला नाही, अशा विश्वात जाण्यासाठी! त्या विश्वातील जीवसृष्टीबरोबर मैत्री प्रस्थापित करण्यासाठी, सर्वांना बरोबर घेऊन या चराचर सृष्टीच्या अस्तित्वाचे कोडे सोडवण्यासाठी. ?

अवकाश सर्व दिशांना अमर्याद पसरले आहे. अंतिम सीमा आणि मर्यादा हे शब्दच तिथे लागू पडत नाहीत.

चूक. अवकाश मर्यादित आहे. ते (बहुधा अजूनही) प्रकाशाच्या वेगापेक्षा जास्त वेगाने विस्तारतंय. पण त्याला सीमा आहे.

स्थल व काल हे आपणासाठी अस्तितवात आहेत. अवकाशाला त्याची काहीच फिकीर नाही.

पुन्हा चूक. कालाची मिती अवकाशाला विस्तारित होण्यासाठी आवश्यक असणारच. या विश्वातले स्थल आणि काल अवकाशाच्या आस्तित्वासाठी आवश्यक आहेत. किंबहुना अवकाश हे स्थल आणि कालाच्या एकत्र गुंफण्यानेच बनलं आहे. यातल्या एक किंवा दोन्ही गोष्टींना मर्यादेबाहेर ताणलं गेलं (जसं कृष्ण विवरामध्ये होतं) तर अवकाशाचं वस्त्र उसवायला, फाटायला लागेल (जसं तिथं बहुधा होतं).

जड द्रव्य अवकाशाच्या फार छोट्याशा भागात समाविष्ट आहे.

बहुधा सत्य असावं. कारण जड द्रव्य प्रकाशापेक्षा जास्त वेगाने जावू शकत नाही. अवकाशाला ती मर्यादा नाही.

उरलेली पोकळी द्रव्यहीन व कालहीन अशीच आहे.

चूक. अवकाशाची पोकळी ही कधीच कालहीन नसते. काल हा अवकाशाचा एक न बदलता येणारा भाग आहे (अर्थात हे सुद्धा तितकसं खरं नाही, पण विश्वाच्या आपल्या भागात तरी हे निदान खरं आहे). किंबहुना अवकाशाची एक मिती काल आहे. बाकीच्या ९ किंवा २५ मित्या (हा नंबर अजून सिद्ध झालेला नाही, आपल्याला फक्त ३ मितीचा अनुभव येतो) स्थलाच्या आहेत. अर्थात आपल्याला हे सुद्धा माहिती नाही की कालाच्या दोन किंवा जास्त मित्या आहेत की नाहीत. तसं असेल तरची कल्पना सुद्धा आपण करू शकत नाही.

उद्या सर्व जीवन, सर्व ग्रह-तारे-दीर्घिका नष्ट झाल्या तरी अवकाश आहेच. कारण पोकळी नष्ट होत नाही.

तुम्हाला यावर नक्की विश्वास आहे? =) कारण आत्तापर्यंत असं मानलं जातंय की कृष्ण उर्जेच्या मुळे (कृष्ण द्रव्याला न जुमानता) विश्वाचं प्रसरण कमी न होता वाढत चाललं आहे. त्याचा दृश्य परिणाम म्हणून दूरच्या आकाशगंगा आपल्याला जवळच्या आकाशगंगांपेक्षा वेगाने दूर जाताना दिसतात. म्ह्णजे जर विश्वाच्या टोकाला पाहिलं तर त्या आकाशगंगांचा वेग हा त्या पेक्षा जवळ असणार्‍या आकाशगंगांपेक्षा जास्त आहे. पण गेल्या काही वर्षात एक नवीन सिद्धांत मांडला गेलाय. त्यानुसार, हा भ्रम आपल्याला होतोय कारण विश्वाच्या त्या दूरच्या भागात काळाची मिती स्थला मध्ये परिवर्तित होतीय. त्यामुळे जसं आपल्याला दृश्य वक्र करून मूळापेक्षा छोटं दाखवेल, तशा त्या आकाशगंगा दिसताहेत (त्यांपासूनची प्रसारणे वक्र होत आहेत). महाविस्फोटाच्या काही सुरवातीच्या काळात स्थलाची एक मिती काळात बदलली गेली (तीच ही आत्ताची काळाची मिती) असावी असा कयास आहेच. ही प्रक्रिया त्याची उलट प्रक्रिया असण्याचा कयास लावला जातोय.

जीवन नष्ट झाल्यावर काळ देखील नष्ट होतो.पण स्पेस. नो रे बाबा.

हे सुद्धा फारसं खरं नाही. जर विश्व याच वेगाने प्रसारित होत गेलं तर सगळे ग्रह, तारे, अणु, रेणू ताणल्यासारखे जावून फुटतील. त्याला बिग रिप असं म्हणतात. अवकाशाचे गुणधर्म हे एखाद्या दाट सूप सारखे असण्याबद्दल तुम्हाला माहिती असेलच. बिग रिप मुळे अवकाश फाटेल की नाही माहिती नाही पण ही एक शक्यता असू शकते. बिग क्रंच मध्ये अवकाश पुन्हा एका बिंदूत सामावलं जाण्याची शक्यता मांडली गेली होतीच. त्यामुळे अवकाश नष्ट होणार नाही हे बहुधा चुकीचंच असावं. अर्थात अवकाश कायम असण्याची सुद्धा एक शक्यता आहे ज्याला बिग फ्रीज म्हणतात. पण मला फक्त हे सांगायचं होतं की अवकाश ही काही कायम असणारी गोष्ट नव्हे.