मनसुखसेट्ची चाय ! - २

मनसुखसेट्ची चाय !

...
मनसुखसेठ्च्या अजब युक्तीवादावर प्रत्युत्तर न सापडून देशपांड्यांनी ऊगाचच गल्ल्याशी चाळा सुरु केला अन गावी गेल्यावर काय बोलायचे याची मनोमन तयारी सुरु केली.
*****************************************
"रात्रीच्या जेवणापर्यंत परत यायला जमेल ना?"
दुपारच्या जेवणाचा डबा ऊघडत सौ.देशपांड्यांनी विचारले.
नुसतेच "ह्म्म" एवढेच बोलून देशपांड्यांनी दुकानच्या मागच्या बाजूस खाली जमिनीवरच बैठक मारली.
"नाहि जर ऊशीर होणार असेल तर दुसरा डबा दिला असता तुमच्याबरोबर..तिथे गेल्यावर हाती पाण्याचा ग्लास तरी कुणी देईल कि नाहि कोण जाणे आता.."
"डबा ..आणी कुठे खाणार मी तो? सोपानकाकांच्या घरी ? मंगल, जरा थोडातरी विचार करून बोलत जा.." देशपांडे जरा ताठरूनच बोलले. सोपानकाका गेल्याची साधी खबर कुणी त्यांना वेळेवर दिली नाहि यावरूनच खरेतर सोपानकाकांच्या माघारी गावात आता देशपांड्यांना माया देणारे कुणी नाहि हे जरी त्यांना मनोमन जाणवले होते. तरी बायकोच्या बोलण्यातून ती खपली खरवडली गेली.
बाकिचा डबा अबोल्यातच खाऊन झाल्यावर नरमलेल्या देशपांड्यानी विषय बदलला.
"हे बघ, आता गिरिश येईल मला सोडून स्टँडवर तोवर तू दुकानी थांब. दुपारी तो थांबेल, तुला हवे तर मग तू जा घरी. तसेहि मनसुखभाई आहेच बाजूला काहि लागले तर.."
"काहि नको..." देशपांडेबाई फणकार्‍यातच बोलल्या.
"गिरिशचे अभ्यासाचे वर्ष आहे. नको त्या माणसांच्या संगतीत ऊगा बसून वायफळ घालवायला. मी त्याला पाठवीन घरी अभ्यासाला."
"अगं पण.."
"आणी मला नाहि कुणाची गरज दुकानावर इथे. तुम्हाला इतक्या वेळा सांगीतले कि जरा कमी करा संगत .. अशी माणसे एक दिवस मोठा गंडा घालतील तेव्हा समजेल.." मनसुखवर देशपांडेबाईंचा तसाहि राग होताच. देशपांड्यांच्या मघाच्या बोलण्याने दुखावलेल्याने त्या अजूनच फणफणल्या.
"अगं जरा हळू.."
"तुम्हाला इतक्यांदा सांगीतले .. रोजचा चहा तर चहा .. एक दिवस हे दुकानपण द्याल वन बाय टू करून .."
देशपांडेबाईचा त्रागा गिरिशच्या येण्याने जरासा थांबला.
देशपांडेबाईंच्या मनसुखबद्दलच्या त्राग्याचे खरंतर असे काहि खास म्हणावे असे काहि कारण नव्हते.
त्याच्या 'मंगलबेन' अशा नावाने हाक मारण्याने जरा अस्वस्थ वाटे. जणूकाहि ऊगाचीच जवळीक.
"मंगलबेन, तुमची खोबरा वडी एक्दम्म सारू हां.." देशपांड्यांसाठी खास पाठवलेल्या डव्यातल्या वड्यांबाबत जेव्हा अशी पावती त्यांना मिळे, तेव्हा मनसुखच्या या लोचटपणाचाहि त्यांना जास्तच राग येई.

आपली नेहमीची धोपटी खांद्यावर टाकून देशपाण्डे गिरिशबरोबर गेले.
"धंदा तसा मंदा हय नी मंगलबेन ?" दुकानातल्या थोड्याफार गिर्‍हाईकांची गर्दी ओसरल्यामुळे मनसुखसेठ नुकताच रिकामा झाला होता.
देशपांडेबाईंचे काहिच ऊत्तर न आल्याने त्याने आपला मोर्चा दुसरीकडे वळवला.
"काय पांडूस्सेट .. तुझे बिज्नेस्स मदे तर काय मंदी नाय का काय नाय .. हो का नाय ?"
रस्त्यापलीकडे असलेल्या कोपर्‍यावर्च्या पांडू चहावाल्याशी त्याच्या गप्पा सुरु झाल्या.
"अरे मनसुखसेट, बाकी सतरा भानगडी हायेत त्याचे काय ..लोकांची ऊधारी, मामाचा हफ्ता अन आता ते नवीनच झेंगाट निघालेय .. काय तं म्हने .. 'रसते ईसतार योजना' !" पांडू कावून बोलला.
"हां , मी बी ऐकले हाय काय तो बी .."
"दोन हफ्त्यामागे जुन्या स्टैंड मागच्या रस्त्यावर ते कोन सरवे वाले लोकं आलते.. मह्या चुलत्याच्या टपरीवर धाड घातली व्हती तवा सांगत व्हते की फुडली बारी आता ह्या देवळाच्या रस्त्याची हाय म्हनून .." पांडूच्या बोलण्यातून चिंता झळकत होती.
"अरे पन पांडूस्सेट , तू कालजी काय करते .. तसा बी तुजी टपरी गलीमदेच तो हये.. ते लोक येईल तवा थोडी अजून आत घुस्वून दे नी .." मनसुखने आपली टीप दिली.
" हां.. काय तरी तर करावंच लागंन.. "

हे असे पांडूचे अन मनसुखचे बोलणे चालू असतानाच दोन वेगळीच गिर्‍हाईके देशपांड्यांच्या दुकानाकडे आली.
सडेच असे दोन्हि बाप्ये जेव्हा देशपांड्यांच्या दुकानाच्या पायर्‍या चढू लागले तेव्हा मनसुखच्या मनात शंकेची पाल चुकचुकली.
"हां .. दुकानाची मालकी ?" आल्या-आल्या एकाने प्रश्न टाकला.
देशपांडेबाईना प्रश्नच कळला नाहि.
"कोण .. दुकानाचा मालक कोण ??" परत प्रश्न आला.
"हां.. आपलं हे .. आमचे हे.. देशपांडे.."
"कुठे गेलेत..?"
"गावी .. काय हवे आहे तुम्हाला.." चाचरत बाईंनी विचारले.
"शॉप-ऐ़क्ट लायसन ..??"
देशपांडेबाईना हाहि प्रश्न कळला नाहि.
"मंगलबेन .. ते काय ते टांगले हये नी .. तेच ते विचारते सायेब.." मनसुखसेट मधेच बोलला.
यावेळी खरंतर त्याचे असे हे मधेच लुड्बुड करणे देशपांडेबाईंना बरेच वाटले.
"सायेब ..काय नवीन आले काय डिपारमेंटला ..?" मनसुखने अजूनच लुडबुड करत विचारले.
"कोनते डिपार्मेंट.. आम्हि सर्वे साईडकडले.." दुसरा थोडा मवाळ वाटला. बहुदा जुनिअर असावा.
"ओह हो.. नमस्कार सायेब ..नमस्कार .. आज ईकडे कुठे.."
"फूड लायसन ..??" मनसुखकडे दुर्लक्ष करत मोठया साहेबाने परत प्रश्न टाकला.
पण एव्हाना देशपांडेबाईना प्रश्न विचारून ऊपयोग नाहि हे जाणवल्याने त्याने मनसुखलाकडे मान वळवली.
"सायेब ..फूड लायसन कशाला ? हाटेल साठी लागते नाय ते ? हे तर पूजा साहित्यचे दुकान ह्ये."
"हे फुटाणे.. हि खडीसाखर ..हे खायचे आहे ना? मग ईथे फूड लायसन लागते.. असा कायदा आहे.."
हि फूड लायसन्ची भानगड चालू असतानाच दुसरा जुनिअर साहेब एक टेप काढून दुकानाच्या पायर्‍यांपासून ते रस्त्याच्या दुसर्या कडेपर्यंत मोजू लागला.
"सर ..सात फूट ओवर.." जु.साहेब.
"मांडून घ्या सर्वे-शीट वर अन एक कोपी ह्यांना द्या..हे घ्या, नावं घ्या लिहून, ह्या लायसन वरून.."
सगळे ईतके फटाफट व्हायला लागले, कि मनसुखसेटलाहि काहि सुचेना.
"सायेब . .सायेब .. काय तो बी इतकी जल्दी सायेब..जरा काय तो चाय्-वाय घ्या..अन मंग काय ते रिपोर्ट् वगैरा लिहा ..मस्त कुर्सीवर बसून.." मनसुखसेटनी थोडिशी ऊसंत मिळावी म्हणून प्रस्ताव टाकला.
त्यावर साहेबाचा विरोध न दिसल्याबरोबर त्याने मोठ्याने पांडूला हाळी दिली.
"ए पांडूस्सेट , दो चाय बनव तो मस्त अद्रकवाली.."
"आनी तुज्या ते २ कुर्सी पन दे पाठवून माज्या दुकानी.."
" या ना .. सायेब .. हे माजी गरिबाची दुकान.." देशपांड्यांच्या दुकानाकडून आप्लया दुकानाच्या सोप्यात नेता नेता मन्सुखने परिस्थीतीचा पूर्णच ताबा घेतला.
" सायेब .. हे आम्च्या पांडूस्सेट्ची चाय एक्दम कडक.. एक्दम तुमच्या कायदा-माफिक.." हसत्-हसत मनसुखने साहेबाला एक चिमटा घेतला अन वातावरण थोडे निवळले.
"काय करणार ...पाळावे लागते आम्हाला सगळे.." खुर्चीवर बसून कडक चहाचा घोट घेत साहेब ऊत्तरले.
"सायेब .. हे सरवे वगैरा काय हाये ते.."
"हा रस्ता आता मोठा होणार .. मग हि सर्व दुकाने मागे घ्यावी लागतील .. एक ७-८ फूट तरी.."
"पन सायेब .. हे मंदीरचे काय करनार ..हे पन सार्या दुकान्ला लागून रस्त्यावरच हाये नाय.. ?"
"ते बघुया ..आधी दुकानांचे काय ते बघु.."
"पन सायेब ..जर मंदीर नाय हलले तर दुकान हलवून काय ऊपेग.. ? रस्ता तर फिर बी मोठा नाय ना होनार .."
"हम्म..." साहेबाला याची जाणीव झाली होती तर ..
"सायेब .. हे असे काय नाय होनार काय .. की मंदीर आधी अन मंग सारी दुकान.. ??" मनसुखने खडा टाकला.
"मंजे सायेब.. हे बगा .. जर दुकानचे हे सरवे अन रेपोर्ट वगैरा आधी जाले .. अन मंग मंदीरचे झालेच नाय .. मंग.. तुमचा रेपोर्ट वगैरा सारा काम ...." मनसुखने अजूनच आपला मुद्दा पुढे रेटला.
"हां पण मग आमची हि आजची चक्कर पण फु़कटच जाईल ना..आणी कायद्यानुसार पण.." जू.साहेबाने आपला ऊगाचच एक मुद्दा काढला..
"सायेब ..ते तुमची चक्कर काय फुकट नाय जाऊ देनार बगा.. हे चायसारखीच हे गांधी-पत्ती बी एक्दम कडक हाये बगा.." असे म्हणत मनसुखसेठने साहेबाची खातीरदारी केली अन कसे बसे त्या दोघांना वाटेला लावले.

त्या दिवशी पहिल्यांदाच देशपांडेबाईंना मनसुखसेठ आपल्या दुकानाचा शेजारी असल्याचा आनंद वाटला.
ते साहेब लोक गेले तरी मनसुखसेठची टकळी चालूच होती.
"अर्रे तू काय कालजी करते मंगलबेन .. हे आपले दुकानला कोन बी हात नाय लावेल.. अरे आपला इन्सुरन्स हये एक नंबर.. हे जे मंदीर हाये नी ..तेच हाये आपला इन्सुरन्स.. कोन बी हात नाय लावेल बग ..जर मंदीर नाय हलवेल तर नुसते आपले दुकान हलवून काय ऊपेग ..अन मंदीरला कोन हलवेल.."
असे अन अजून काहि बाहि..

***
दुसर्‍या दिवशी सकाळी देशपांड्यांनी दुकान जरा थोडे लवकरच ऊघडले. आज त्यांना पूजा लवकर आटोपायची होती.
पूजा आटोपून बैठक जमवत असतानाच त्यांनी मनसुखला आपल्या दुकानाचे कुलुप ऊघडताना पाहिले.

"पांडोबा .. दोन स्पेश्शल ..!"
देशपांड्यांच्या हि ऑर्डर ऐकून मनसुखसेठ्नी आणी पांडू चहावाल्याने आश्चर्याने वळून त्यांच्याकडे पाहिले..
"मनसुखसेट .. खोबरा वडी चहाच्या आधी घेणार कि नंतर .. ?" मिश्कील हसत हातातला डबा ऊघडत देशपांड्यांनी विचारले.
"अर्रे देस्स्पांडेसेठ .. खोबरा वडी तो दोनी टायम घेइल मी .. पन ते चाय तू वन बाय टू सांग नी .."
"स्साला धंदा मंदा हय नी .. तो चाय प्यायची मूडच नाय बग..पन आता तुला संगत देयाची तर घेतो बग.."

गावाकडच्या घराच्या वन बाय टू वाटणीपेक्षा हि चहाची वन बाय टू वाटणी देशपांड्यांना जास्त सुखद वाटत होती.

**समाप्त**

-पहाटवारा