विक्रांत वरील आयुष्य ५--पुढे

याचा अगोदरचा भाग http://www.misalpav.com/node/24854

वर झालेल्या अपघाताच्या दुसर्या दिवशी हा तंत्रज्ञ माझ्या दवाखान्यात भरती होता त्याला पाहायला आलेला एक सैनिक मला म्हणाला सर आपला न्हावी आंधळा झाला आहे. मी त्याला विचारले कि हे तुला कोणी सांगितले तर तो म्हणाला कि मी सकाळी केस कापायला गेलो तर न्हाव्याचे दुकान बंद होते. मी आजूबाजूला विचारले तर ते म्हणाले कि त्याला दिसत नाही त्यामुळे त्याने दुकान उघडले नाही.
याची पार्श्वभूमी अशी आहे- विक्रांत सारखी नौका एका वेळी दोन दोन महिने सुद्धा किनार्याला न लागता समुद्रात असे त्यामुळे धोबी न्हावी सिव्हीलीयन बेअरर असे बुणगे (NON COMBATANT) सुद्धा जहाजावर पूर्ण समुद्र प्रवासावर तुमच्या बरोबर असत. त्यांचा विमा सुद्धा नौदलाकडून उतरवला जातो.
त्या सैनिका कडून हे ऐकल्यावर मी त्या न्हाव्याला पाहायला त्याच्या दुकानाकडे गेलो. त्याचे दुकान बंद होते तेंव्हा त्याच्या राहण्याच्या जागी गेलो तेंव्हा तो एका बंक वर अडवा झोपलेला होता आणी त्याच्या पायाला मार लागला होता. मि त्याला विचारले काय झाले आहे त्यावर तो म्हणाला कि सकाळपासून माझे डोळे उघडतच नाहीत. मी बाथरूम कडे तसाच जात असताना एका शिडी वर अडखळून खाली पडलो (हा शिडी असलेल्या हैच मध्ये पडून सात फूट खाली कोसळला होता)तपासले असता त्याला सुदैवाने फक्त मुका मार लागला होता. मी त्यला तिथेच तपासायला सुरुवात केली तेंव्हा मला असे जाणवले कि त्याचे डोळे घट्टपणे मिटले आहेत आणी दोन्ही हातानी प्रयत्न केल्यावरही ते उघडत नाहीत. हे प्रकरण वाटले तेवढे साधे नव्हते.
बाकी त्याला विचारले कि तू काल काय केलेस? काय खाल्ले, काय प्यायलास? त्यावर उपयुक्त अशी कोणतीच माहिती मला मिळाली नाही. या वेळेपर्यंत ७-८ सैनिक तेथे जमा झाले होते. मी त्याला विचारले तुझ्या केबिनमध्ये हा कसलं वास येत आहे? त्यावर तो म्हणाला साहेब मला तर वास येत नाही.
मी त्याला त्या सर्व लोकांच्या मदतीने माझ्या दवाखान्यात घेऊन आलो. त्याची पूर्ण तपासणी केली तेंव्हा काहीच आढळले नाही. मी त्याला तसेच झोपवून एक सलाईन लावले. आणी विचार करू लागलो कि हे काय लफडे आहे? माझ्या डोक्यात प्रकाश पडेना एकच धागा माझ्याकडे होता तो म्हणजे पापणीचे स्नायू आखडले ( BLEPHAROSPASM) होते. शेवटी मी OXFORD TEXT BOOK OF MEDICINE काढून त्यात शोधू लागलो त्यात काहीच मिळेना त्यानंतर (TOXICOLOGY) विषशास्त्र हा विभाग बघता बघता मला एक अंधुक धागा लागला तो म्हणजे हायड्रो जन सल्फाइड विषबाधा (POISONING) यात (BLEPHAROSPASM) होतो.आता मी विचार करू लागलो आणी मला असे वाटले कि त्याच्या केबिन मध्ये येणारा वास हा तसा होता काय? मग मी तेथे त्याच्या बरोबर आलेल्या सैनिकांना विचारले कि तुम्हाला त्या न्हाव्याच्या केबिन मध्ये वास येत होता काय. त्यावर एक सैनिक (हा इंजिन रूमचा तंत्रज्ञ होता)म्हणाला कि साहेब त्याच्या केबिनच्या खाली मैला साठवण्याची टाकी आहे आणी त्या टाकीची मोटर बंद पडली आहे. माझ्या डोक्यात एकदम प्रकाश पडला. मुळात हजार बाराशे लोकांचा मैला हा तसाच पाण्यात जात नाही तर तो एका टाकीत साठवला जातो आणी नंतर तो एका मोटर च्या सहाय्याने पाण्यात खोल सोडला जातो. हि टाकी त्या न्हाव्याच्या केबिन च्या खाली होती आणी त्या टाकीची मोटर बंद पडल्याने साठलेला मैला कुजला आणी त्यातून हायड्रोजन सल्फाइड ची गळती न्हाव्याच्या केबिनमध्ये झाली आणी त्याच्या पापणीचे स्नायू आखडले. हा अर्थातच माझा तर्क होता आणी तो खरा ठरवण्यासाठी माझ्याकडे भक्कम असा पुरावा कोणताही नव्हता. अर्थात प्राप्त परीस्थितीत माझ्याकडे पर्याय कुठे होते. मुळात त्याला रुग्णालयात हलवण्यासाठी आम्ही मुंबई पासून हजार नॉट अंतरावर होतो आणी माझ्याकडे अजून एक रुग्ण असा आधीच होता ज्याच्यासाठी काही करणे माझ्या हातात नव्हते.
मि लगेच त्या न्हाव्याला DEXAMETHSONE चे सलाईन मधूनच इंजेक्शन ठोकले, डोळ्याच्या पापणीच्या कडेने डोळ्यात क्लोरोमायसेटीन चे थेंब टाकले आणी त्याला धीर दिला कि संध्याकाळपर्यंत सगळे ठीक होईल.मुळात मी त्याला त्या टाकी पासून हलवले होते त्यामुळे होणारा पुढचा संसर्ग टळला होताच. त्याला दवाखान्यातच जेवण मागवले आणी माझ्या वैद्यकीय सहाय्यकाने ते त्याला भरवले. तो न्हावी सुद्धा त्याने इतका भारावून गेला होता. आणी काय आश्चर्य संध्याकाळपर्यंत त्याचे डोळे उघडले आणी त्याला स्पष्टपणे दिसू लागले होते. आता त्याची तक्रार फक्त पाय दुखतो हि होती.( तो ज्या हेच मध्ये पडला होता त्याची). मधल्या वेळात हि मैल्याच्या टाकीची बातमी मी एलेकट्रीकल विभागाला कळवली आणी त्यांना थोडेसे घाबरवले कि अजून कोणाला हा त्रास होईल ते सांगता येणार नाही. त्याबरोबर त्यांनी लगेच तो मोटर दुरुस्त करून तो मैला पाण्यात पंप केला.
हा न्हावी यानंतर माझ्याकडे आग्रह करीत असे कि सर तुम्ही माझ्याकडे केस कापायला या मी तुम्हाला डोक्याचे मालिश करून देतो ते पहा तरी. एक दिवस मी खरच त्याच्याकडे गेलो तर त्याने इतके उत्तम डोक्याला मालिश करून दिले कि खरोखरच जॉनी वॉकर च्या गाण्याची आठवण यावी. यानंतर मी प्रत्येक वेळा न्हाव्याकडे केस कापायला गेल्यावर आवर्जून मालिश करून घेतो. खरोखरच डोके हलके होते