एक होती सगुणा

जब्ब्ब्बरदस्त....

लै भारी..

:)

रूपककथा लै भारी! धन्याशेठचा धागा ज्या अपेक्षेने उघडाल त्याला नेहमीच धक्का देऊन जातो!

आवडलं! :-)

इश्र्वरशेठ, सगुणा, निगुणा,नाचणीच सत्व आणि उपरणं भयंकर लाईकल आहे.

(हरदास, हिशेबनीस यांनी आपापली कथा सांगतच रहावी. गावकर्‍यांनी, पंचांनी त्यात पडु नये असे वाटणारा.)

(हरदास, हिशेबनीस यांनी आपापली कथा सांगतच रहावी. गावकर्‍यांनी, पंचांनी त्यात पडु नये असे वाटणारा.) +१
आवडली कथा.

एsssssssss धनाजीराव झिंदाबाद,माणूसशाही झिंदाबाद।
अहो,धनाजी वाकडे या जरा इकडे,चारू पेढा तुम्हाला..॥

अतिशय योग्य रेचक दिलत हो धनाजी-वैद्य। आता हे औषध घेतील का? मग ते पचेल का? गुण येइल का? आणी मुळात आपण रोगी आहोत हे मान्य होतं का? हे सारं पहाणं रोचक ठरेल.

पण यात मूळात ईश्वर शेट अस्तित्वात आहेत फक्त ते आहेत की नाहीत यावरून हरदास आणि हिशेबनीस भांडतायत असं कळतंय.
थोडक्यात धागाकर्त्याचा कल ईश्वरशेठच्या अस्तित्वाकडे आणि म्हणूनच हरदासाकडे दिसतोय.
त्यामुळे इथे मूळात गृहितकच हिशेबनीसाच्या विरुद्ध बाजूने आहे.
याऐवजी 'ईश्वर शेठ रहातात असे म्हणत' असे लिहिले असते आणि फक्त सगुणा निगुणा बायकांचे अस्तित्व दाखविले असते तर कथा अनबायस्ड झाली असती.
;)

@ साती, सहमत. मला जे लिहायचे होते ते आपण लिहून टाकलेत.
@धना, कथा फारच छान आहे. उगीच झणझणीत नाही (म्हणून पचनास उत्तम) हे विशेष.
गेले कित्येक दिवस चित्रवाहिन्यांना जसे केजरीवाल-मोदी चघळायला मिळालेत. अगदी तसेच हे सगुण-निर्गुण प्राणी मिपा व्यापून राहिलेत. असोत बापडे. जोपर्यंत गोडी कमी होत नाही तोपर्यंत चघळायला काहीच हरकत नाही.

क्या बात है.

- सगुणा निगुणा अन अवगुणा वर सारखेच प्रेम करणारा लांडगा

ईश्वरशेठ टेकडीवरच्या घरात राहतो की नाही ह्याच्याशी कसलंच देणंघेणं नसलेल्या लोकांची मात्र भलतीच कुचंबणा होऊ लागली. हिशेबनीस त्यांजवर हे हरदासी बुवाच्या बाजूने आहेत असा निरर्थक आरोप करू लागला तर हरदासी बुवा मात्र हा आरोप झिडकारून त्या लोकांना लबाड ठरवू लागला. शेवटी हे सर्व लोकांनी ग्रामसभेत येऊन हिशेबनीस आणि हभप बुवांमध्ये चाललेल्या चिखलफेकीत काहीही रस नाही असे सांगते झाले. मात्र त्यांच्यातले काही लोक आपले नाव उगा मध्ये आल्याने फारच भडकलेले होते. हिशेबनीस हा निब्बर कातडीचा असल्याने त्याच्यापाशी बोंबलून काहीही फायदा होणार नाही हे ओळखून त्याच्याकडे पूर्ण दुर्लक्ष करून हरदासी बुवांची मात्र खरडपट्टी काढू लागले.

शेवटी पंचांच्या ठरावानंतर सारे काही शांत झाले.

लै भारी ! :)

झक्कास

अरारारारारा! =))

गृहीतकंच सगळी. त्यामुळं चालू द्या!

>>>एक होती सगुणा.

मुद्दलात चूक झालेली आहे. होती या शब्दाने भूतकाळ आणि (कधी काळी असलेले) अस्तित्व सूचित होत आहे. अस्तित्वाचा पुरावा नाही. काळाचा विषय जरावेळ बाजुला ठेवू. सगुणाचे अस्तित्व सिद्ध होत नसल्याने आणि केवळ रुपककथांमधे ज्यापद्धतीने एक दरिद्री ब्राह्मण होता अशी सुरवात करुन भंपक नितीमत्तेचे डोस पाजणार्‍या पुराणकथा वा भाकडकथा रचल्या गेल्या त्याच पठडीतील कथा असल्याचे सिद्ध होते. हिशेबतपासनीसाचा आक्षेप अशा प्रकारच्या अस्तित्वात नसलेल्या व्यक्तीरेखांच्या गुणवैशिष्ट्याचे मंडन करणार्‍या कथांना असल्याने, मुद्दाम हिशेबतपासनीसाचे पात्र कमकुवत दाखवून आपल्याला हवा तसा निष्कर्ष काढण्याचे लेखकाने जे स्वातंत्र्य वापरले आहे त्याचा मी निषेध करतो. अशा प्रकारे गेल्या पाच हजार वर्षांत विशिष्ट वर्गांकडून तेच ते लोकांच्या माथ्यावर जे मारले गेले त्याचीच नवी आवृत्ती म्हणजे सदर लेख आहे. ज्याचा स्व जागृत आहे असा कुणीही अशा भ्रममुलक लेखनाला बळी पडणार नाही आणि असे भ्रमाचे पडदे फाडण्याचे कार्य आम्ही सदैव करत राहु.

-- दत्तोबा ओढचादर

धन्या प्रणाम स्वीकार कर. _/\_ :)

धन्या एक सॅल्यूट!!!!!

बाकी "ही आमची सगुणा. आमचा हिच्यावर फार जीव." असे लिहून तिचा फोटोबिटो लावला असतास तर सगुणेच्या मागे सगळे लोक का धावतात त्याचे उत्तर अगदी चुटकीसरशी मिळाले असते हो ;)

-बॅटुतात्या गॉथमकर.

ह्याच्याशी कसलंच देणंघेणं नसलेल्या लोकांची मात्र भलतीच कुचंबणा होऊ लागली.

विषय इतका सोपा असता तर दोघांनाही गावकार्‍यांनी केंव्हाच फाट्यावर मारलं असतं!

पण गावकरी काही आकाशातून आलेले नव्हते. इश्वरशेठ आहे ही की नाही याबद्दल ते ही उत्सुक होते. वरपांगी काहीही दाखवोत अनिश्चितता तर प्रत्येकाच्या जीवनात होतीच. कितीही पांघरुण ओढून झोपलं तरी वृद्धत्व आणि मरण कुणाला चुकलंय?

गावकर्‍यांच्या लक्षात आलं की `इश्वरशेठ ही तुमची कल्पना आहे' असं सांगणारा हिशेबनीस नाही लेखापाल आहे. त्याच्याकडे निर्विवाद मुद्दा आहे की टेकडीवर कुणीही नाही. आणि असेल तर तिथे जाऊन बघू. पण गावकरी इतकी हिम्मत करायला तयार नव्हते. मायला, असला इश्वरशेठ तर उगीच पंगा नको, आपली रसद थांबायची. आणि गावत थोरथोर लोक होऊन गेलेत त्यांचे दाखले देत हरदासबुवा प्रवचनं ठोकतात म्हटल्यावर भ्रमाच्या पांघरुणात राहणं केव्हाही सोपं होतं. त्यांच्या पूर्वजांनीपण तोच मार्ग निवडला होता त्यामुळे `सेफ बेट खेळणं बरं' असं गावकीचं धोरण होतं. पंचायत समितीतली मंडळी मुळचे गावकरीच त्यामुळे बहुतेकांचा कल इश्वरशेठ आहे याकडेच होता.

मुळात लेखापालाचा मुद्दा निर्विवाद होता पण गोची अशी होती की तो मान्य केला की सगुणा भ्रमिष्ठ ठरत होती! यावर आता उपाय निघत नव्हता, मग सगुणाच्या साथीनं सगळ्या गावकर्‍यांनी एक आयडीया केली. लेखापाल अहंमन्य आहे, तो स्वतःचंच खरं करतो तस्मात त्याच्याशी वाद घालण्यात अर्थ नाही अशी खबर पसरवली. विषय संपला!

अशा प्रकारे गावकरी पुन्हा पांघरुण घेऊन झोपून गेले!

रूपक आवडले ..पण

( कोणाला समजावयचा प्रयत्न करतोयस अभ्या ...ते गाढवापुढ वाचली ....तुला माहीत आहेच ;) )

आवडलं. बाकी हरदासाचा दांभिकपणा आणि हिशोबनिसाचा अहंकार आणखी रंगवता आला असता.

आवडलं!!! :)

कथा 'सगुणा' ची आहे.
लोक विषय भरकटवतायत! :)
शिवाय लेखकानीदेखिल त्याच्या आकलनक्षमतेनुसार मूळ विषयातच गोंधळ घातलाय! ;)

स्वगतः काय मजा येते असे प्रतिसाद द्यायला! =))

एक नुकतंच मिसरुड फुटलेला तरुण मात्र तिथेच होता. तो पुरता गोंधळला होता. त्याने या गुंत्याची उकल करण्याचे ठरवले. तो गेला गावातल्या एका ऐंशी वर्षाच्या वृद्धाकडे.
जाऊन प्रश्न केला, "आजोबा, ईश्वरशेठ नावाची कुणी व्यक्ती टेकडीवरच्या घरात राहते यावर तुमचा विश्वास आहे का?"
आजोबा म्हणाले, "त्या टेकडीवरच्या घरात कुणी ईश्वरशेठ राहतात की नाही याचा विचार करायची मला कधी गरजच भासली नाही. जेव्हा जेव्हा मी संकटात सापडलो तेव्हा तेव्हा माझा मार्ग मीच शोधला. ईश्वरशेठच्या मदतीवर अवलंबून राहीलो नाही."

तरुणाचा प्रश्न तसा स्ट्रेटफॉर्वर्ड होता.. आणि क्लोज्ड एन्डेड.. तेव्हा पाल्हाळ लावण्यापेक्षा आजोबांनी "नाही" किंवा "हो" किंवा सद्य कथेनुसार "मला माहीत नाही" इतकं उत्तर आगोदर द्यायला हवं होतं.

तरीही फक्त मदतीकरिताच तथाकथित ईश्वरशेठ सर्वांना हवा असतो, आणि त्याच्या अस्तित्वाची चर्चा ही मदतीकरिताच असते, हे मान्य केल्याबद्दल आजोबांचं अभिनंदन.

"सारेच लोक तुमच्याप्रमाणे आपला मार्ग आपणच का शोधत नाहीत?" संभ्रमीत तरुणाने पुढचा प्रश्न केला.
"व्यक्ती तितक्या प्रकृती आणि प्रवृत्ती. कुठल्याही व्यक्तीची जडणघडण ही त्या व्यक्तीचा पिंड, त्या व्यक्तीवर झालेले संस्कार आणि आजूबाजूची परिस्थिती यावर अवलंबून असते. काहींच्या मनावर लहानपणापासून बिंबवले आहे की आपण संकटात सापडलो तर ईश्वरशेठ आपल्यासाठी नक्की काहीतरी मदत पाठवतात. या श्रद्धेपोटी माणसे धडपड करतात. आणि मार्गही सापडतो. मग त्यांना वाटते की ईश्वरशेठनीच आपल्याला मदत केली. लोक काहीही समजोत, मार्ग सापडणे महत्वाचे."

हरकत नाही.. मार्ग सापडल्यानंतर तो ईश्वरशेठमुळे सापडला असं वाटायला अजिबातच हरकत नाही, उत्तम आहे. फक्त एक संभाव्य धोका असा, की ईश्वरशेठचं फक्त अस्तित्व मानून आपले प्रयत्न चालू ठेवणे.. त्यावर ईश्वरशेठच्या प्रत्यक्ष असण्या/नसण्याचा परिणाम न होऊ देता.. हे दुर्मिळ आहे. हा निसरडा रस्ता आहे.

ईश्वरशेठला गृहीत धरुन, तो आहेच इतकंच नव्हे तर तो मला मदत करेलच या विश्वासाने जेव्हा लोक प्रयत्न करतात (किंवा अनेकदा करण्याचं सोडतात) त्याचं प्रमाण फार असतं.. आणि मग होतो भ्रमनिरास.

अशा वेळी ईश्वरशेठ आहे की नाही या प्रश्नाचं वेदनादायक उत्तर शोधण्यापेक्षा लोक पुन्हा स्वतःलाच दोष देतात आणि पुढे चालू पडतात.

म्हणजे श्रेय ईश्वरशेठला, अपश्रेय स्वतःला, स्वतःच्या प्रयत्नांना.. या विचारसरणीने हळूहळू "प्रयत्न" या प्रकाराचं अवमूल्यन होत जाण्याचा धोका असतो. आपण स्वतःच फक्त आहोत.. ईश्वरशेठ नाही हे गृहीत धरुन(मान्य करुन म्हणत नाही), स्वतःच्या हातात सर्व सूत्रे घेण्याच्या धाडसाने गावकर्‍यांमधे प्रयत्नवाद आणि प्रयत्नप्रतिष्ठा हा अत्यंत "उपयोगी" आणि "मदत करणारा" गुण वाढतो.

शेवटी मदतीच्या वेळीच सर्व लागत असल्याने हा गुण ईश्वरशेठच्या अज्ञात अस्तित्वापेक्षा जास्त वास्तव असतो.

अर्थात ईश्वरशेठचं अस्तित्व मानून प्रयत्न करता करता ईश्वरशेठला नाहीसं करणं हीच दिशा असली पाहिजे. ईश्वरशेठ हा गणितातला "हातचा" आहे. त्याला गणिताच्या शेवटी एक आकडा म्हणून अस्तित्व राहात नाही.. आणि त्यामुळेच हातचा हा एक खरोखरचा जास्तीचा लाभदायक आकडा आहे असं मनापासून न समजता हातच्याशिवाय गणित करण्याकडे सर्वांनी वाटचाल करावी.

अर्थात पुन्हा हे एक व्यक्तिगत मत आहे अशी स्टेपलर पिन मारणे आवश्यक आहेच म्हणा.

बाकी लिहितोस एकदम पॉलिटिकली करेक्ट रे धन्या तू.. !! ;)

जगातली सर्व रहस्ये जेव्हा सुटलेली असतील तेव्हाचे लोक आपल्याला किती मूर्ख समजणार असतील.

इश्वर शेठच दुर्गुणा नावाच एक अंगवस्त्रही होत म्हणे! त्याचा पत्ता त्या सुगुणा व निर्गुणा या दोघींनाही नव्हता. म्हणजे ईश्वरशेठ नेच ती करामत केली होती. या गुणाच त्या गुणाला कळू द्यायच नाही.

चालु घडामोडींवर प्रकाश टाकणारा लेख... चालु द्या.

इथे तुम्ही निगुणेला इश्वरशेठची बायको बनवून रूपकातच घोळ घातलाय ..
एका प्रतिक्रियेत म्हटल्याप्रमाणे धागाकर्त्याचा कल ईश्वरशेठच्या अस्तित्वाकडे आहे हे स्पष्ट जाणवतयं.

जरी आजोबांच्या तोंडुन

जगामध्ये मतमतांचा गलबला असणारच. कुठलीही गोष्ट पुर्णतः टाकावू कधीच नसते

असा संदेश दिला तरी

गावकर्‍यांनी ते सत्व आम्हालाही दाखवा असे म्हटले की तो हजार बहाणे शोधायचा.

अशा वाक्यातून हिशेबनीसाची खिल्ली उडवण्याचाच प्रयत्न दिसला..