मराठमोळे शेंगोळे

आता नक्की करुन पाहिन. म्हणजे, बायको करेल आणि मी खाईन.

चांगली आहे पाकृ.. करुन बघायला पाहिजे. ह्या शेंगोळ्या तांदळ्याच्या किंवा गव्हाच्या पीठाच्या असतात, असं कुठे तरी वाचले होते. पण ह्या कुळथाच्या पिठाच्या शेंगोळ्या एकदम नवीन वाटल्या.

शेवटी आली म्हणायची शेंगोळ्याची पाककृती, मला वाटतं गविंना हि पाककृती हवी होती.

कुळीथ आणि हुलग्याचं पीठ म्हणजे एकच का?

भारतात खान-पानाचे केवढे वैविध्य आहे. हा पदार्थ माहीतच नव्हता.

ह्या शिंगोळ्या आम्ही चनाडाळीच्या पिठाच्या(बेसन) करतो, या तशाच खातात किंवा

या शिंगोळ्या आमटीत सोडून "शिंगोळ्याची आमटी " हा प्रकार केला जातो

आता कुलीथाच्या करून पाहायला हव्यात

ओह्ह! धिस्श इज पास्ता? सो कुऽऽल!

छान प्रकार आहे. दिसण्याचं राहू द्या. पण खूप पौष्टिक आहे हा प्रकार.

सुरेख आहे पदार्थ! असे पदार्थ पहायचे नसतात, खायचे असतात. ;) आमच्याकडे हा पदार्थ बाजरीच्या पिठापासून करतात. जाडसर शेंगोळे कडबोळीसारखे पोळपाटावर वळतात व जो मसाला तुम्ही पिठात घातलाय तो उकळी आलेल्या पाण्यात घालून त्यात शेंगोळ्या शिजवतात. सुकंखोबरं आणखी काय काय मसाला भाजून कुटून त्यात अर्धा चमचा बाजरीपीठ घालून पाण्याला लावतात. दाटपणा व चव येण्यासाठी. आता आठवण आलीये तर करून बघते. तुम्ही इतके बारीक शेंगोळे कसे वळलेत? शेवेचा सोर्‍या वापरला की काय?

देशावरचा पदार्थ आहे. पोलिस (निळ्या वाटाण्यांची उसळ - कारण त्या काळी पोलिस हवालदाराम्चा ड्रेस निळा असे), शिंगोळे, कळण हे पदार्थ हाटेलात मिळणार नाहीत. जुनी जाणती सुगरणच पाहिजे त्यासाठी. आजीच करायची बरेचदा.
शिंगोळे नीट शिजणे महत्त्वाचे, कच्चट राहाता उपयोगी नाही. पोटभराऊ आणि चविष्ट पदार्थ एकदम.
पाकृ बद्दल धन्यवाद!

माझ्या आवडीचा पदार्थ पण कधीच नाही जमलेल्या पद्धर्थांमधील एक. माझी एक मैत्रीण कॉलेजला असताना डब्यात आणायची. मी हे शेंगोळे पाणी उकल्यावरच टाकते तरी प्रत्येक वेळी विरघळतात.
मग मी ते नवर्‍याला सूप म्हणून पाजते.

एकदम तोंपासु पाककृती...फार पुर्वी खाल्ला होता हा पदार्थ. आता करुन बघेन एकदा. पाककृतीसाठी आभार :)

आमच्याकडे शेंगोळ्या बेसनाच्य करतात आणि भाजलेल्या कांद्याच्या आणि भाजलेल्या सुक्या खोबर्याच्या आमटीत शिजवुन बाजरीच्या भाकरीसोबत खातात .हा घ्या फोटो -

मी नाशिक चीच. हे शेंगोळे लहाणपणापासुन खात आले आहे आईच्या हातचे. तीची पद्धत जरा वेगळी आहे. तुम्ही नन्तर फोडणी देतात, त्याऐवजी ती तयार शेंगोळे नुसते पाण्यात सोडण्याऐवजी त्याच पाण्याला आधी हिन्ग, हळद, थोड तिखट याची फोडणी देते. आणि ज्यादा पाणी फेकुन न देता त्यातच शिजवते. थोड पाणी राहिले तरी चालते. अफलातून लागतात.... करुन पहा....

खरच खुपच छान ! आम्हाला पण खुप आवड्तो हा पदार्थ

पण कुळिथ पीठ आवडत नाहि (त्याचं पिठलं तर दुरच) म्हणुन कच्ची कैरी प्रमाणे बेसन वापरुन करुन बघिन. पण शीजल्यावर हे एवढे सुटे राहतात का? आय मीन गोळा होउन लगदा नाहि ना होत?

माझी आजी करायची शेंगोळ्या आणि त्यासाठीचा रस्सा. आजी शेंगोळयांसाठी तुरडाळीचं रवेदार पीठ वापरायची. बाकी कृती कच्ची कैरी यांनी सागितल्याप्रमाणेच.

शेंगोळ्या कधी खाल्ल्या नाही , घरी कुळीथ नाही त्यामुळे बाजरीच्या करुन बघेन.
पौष्टीक पाककृतीबद्दल धन्यवाद :)

हा पदार्थ माजि आई बनवते हा पुने नगर भागात बनवला जातो खुपच छान, अप्रतिम लगतो , आई नेहमी पावसाल्यात बनवते. दोन दिवसान पुवी मि ओफिस मधे याचि रेसिपि सागित्लि. शेगोले लसुन मिरचि चतनि बरोबर पन खातात . खुप चुका आहेत माफि असावि

मधून मधून आमच्याकडेही हा पदार्थ होतो. कारण बायकोचे आजोळ नसिकला आहे. आम्ही कणिक वापरतो. पण खमंग भाजणीत थोडे डाळीचे पीठ मिसळून ही हा पदार्थ मस्त होईल. जोडीला आंबा, लिंबू, किंवा माईन मुळीचे लोणचे असले म्हणजे वा !

समजा आपल्याला मॅगी सारख्या जाड नुडल्स घरी करायच्या आहेत. आणि त्या उकडुन मग त्यात भाज्या टाकुन मस्त परतुन घ्यायच्या आहेत. तर त्या साठी कोणते पीठ वापरावे? म्हणजे नुडल्स तुटणार नाहीत

कुळीथ खूप आवडतो, त्याचे उसळ, कळण, पिठले, लाडू हे प्रकार माहित आहेत, ते आवड्तात सुध्दा! पण हा प्रकार नव्हता माहित! आता नक्की करून पाहिन.

आमच्याकडे शेंगोळ्या करताना दोन्ही टोके जुळवून त्याची कडी करतात. मग मातीच्या बैलाच्या शिंगात एकेक कडी अडकवायची. शिंगात घालतात म्हणून नाव शेंगोळ्या असावे असेच मला वाटत होते.

शेंगोळे हा माझा आवडीचा पदार्थ आहे. आमच्या कडे उन्हाळा सोडुन बाकी सर्व ऋतूत केला जातो. ह्याला चकली सारखा गोल आकार देउन करतो आम्ही त्या मुळे दिसायला छान दिसतो. खास करुन भाकरी बरोबर खायला छान लगतो. तसेच ह्याच्या रस्स्या मधे गरम गरम भात आणि तुप टाकुन पण खायाला छान लगत. ( आवडत असल्यास सोबतीला कच्चा कांदा खाउन बघा)