आडनाव रिटायर करावे काय?

ह्म्म..

आडनाव सोडून देउन, आई वडील दोघांचे नाव लावलं तर जास्त चांगलं...
किंवा सगळीच उपनामे सोडून देउन फक्त स्वतःचे नाव वापरलं तर अजून उत्तम.

छान उत्तम विचार आहेत. पुलेशु

तुमचं खंडागळे हे आडनांव खंडाळा घाटात टाकून येऊन मग लेख लिहायला हवा हो ;)

लेख आवडला.

चांगला विचार आहे

सुनीती सुलभा रघुनाथ (सुनीती सु.र.) ; संजय मंगला गोपाळ (संजय मंगो) अशी काही नावं चटकन आठवली.

(माझा अभ्यास नाही, काही लोकांच्या बोलण्यातून आलेलं) कर्नाटक, तामिळनाडू मध्ये वेगळा प्रकार असतो. (कधी गावाचं नाव तर कधी जातीचं नाव, कधी वडलांचं नाव असं वेगवेगळं असतं) यु पी वाले सुद्धा वडलांचं नाव न लावता फक्त नाम उपनाम (आडनाव) लावतात.

मला पटला....

पण भारतीय संविधानाला हे मंजूर होईल का?

शी! कसला घाण विचार आहे तुमचा.
धोंडा पडो तुमच्या लक्षणाला.

१) सर्व प्रथम भावी पंतप्रधानाचे आडनाव जाईल.मग आमची जनता कोणाला निवडून आणणार मग?
कारण जनतेला नेहरू किंवा गांधी या शिवाय दुसरे आडनाव दिसतही नाही आणि चालत हि नाही.
मनमोहन सिंगांनी सांगीतल्याप्रमाणे होणार "भारताचे काही खरे दिसत नाही हो"

२) जनतेला आरक्षण कसे मिळेल हो? मग सर्व लोक म्हणतील मी BC/OBC! आणि मग राजकीय लाभ उठवण्याच्या सर्व प्रयत्नावर पाणी फिरेल हो!

3) एक गठ्ठा मतांवर डोळा लावून बसलेले सर्व राजकारणी बाजूला फेकले जातील.आणि मग नवीन लोकांना विकासाची संधी मिळालेली चालेल तुम्हाला?

आपला मिपास्नेही :आयुर्हीत

लेख पटला. अंमलबजावणी कशी होणार.

कुणीही नवी व्यक्ती भेटली की, तिच्या आडनावावरून, आपल्या डोक्यात तयार असलेल्या आडनावांच्या एन्सायक्लोपीडियातून आपण पटकन त्याची जात हुडकतो आणि काही गुणवैशिष्ट्यं त्या व्यक्तिला बहाल करून टाकतो.

उदा: चिन्मय खंडागळे, मराठा, ९६ कुळी (चुभुद्याघ्या), खंडागळ्यांचं रक्त, पंचवीस एकर बागायती जमीन, मुख्य व्यवसाय शेती, पेट्रोल पंप, साखर कारखाना, बियाण्यांची सोल एजन्सी वगैरे, उप व्यवसाय आयटी, प्रेमाचे विषय - तांबडा रस्सा, पांढरा रस्सा, बुलेट, स्कॉर्पीओ वगैरे वगैरे...

लेख एकदम पटला. आमचे एक स्नेही त्यान्च्या आडनावामुळे आणि त्या अनुशन्गाने होणार्या जातीय भेदभावामुळे ईतके त्रस्त झाले होते की त्यानी ते बदलुन घेतले.

आडनाव रद्द करणे हा मूर्खपणा आहे.
बीहार मध्ये जयप्रकाशानी आडनाव टाकुन द्यायला साम्गितल्यामुळे बरेचजण स्वतःच्या नावपुढे कुमार लावु लागले. त्यामुळे विनय कुमार , विवेक कुमार अशा नावाम्ची बरीच संख्या वाढली. त्यामुळे व्यक्ती ओळखणे कठीण जावु लागलय.
या उत्तरभारतीय लोकांचा अजुन एक विचित्रपणा म्हणजे विश्वनाथप्रताप असे नाव असेल तर ते त्याची आद्याक्षरे वी पी अशी करतात.
एखाद्याचे नाव जर प्रेमकुमार रघुनाथ शर्मा असे असेल तर ते त्याचे नाव "पी के शर्मा:" असे करतात.
महाराष्ष्ट्र , गुजरात मध्ये हेच नाव पी आर शर्मा असे केले जाते.

पण भारतात ज्या राज्यांमध्ये आडनांवं लावली जात नाहीत किंवा जिथे असलेली आडनांवं टाकून दिली गेली, तिथली जातीयता नक्की नाहिशी झालीये का?
हो, नाहीतर उगाच ष्टांपपेपरचा भुर्दंड!!!!

आयला धन्या , हे बाकी मस्त शालजोडीतले हाणलेस की.

आडनाव असूनही ते न लावणारे भारताचे दोन पंतप्रधान कोण? (आणि हो, त्यांची - ते न लावणारी - आडनावे कोणती?)

पहिल्या तीन बरोबर उत्तरकर्त्यांना माझ्यातर्फे मामलेदारची मिसळ!! :)

H. D. Devegauda, Chandrashekhar.

इंग्लंड अमेरीकेत काय परिस्थिती आहे? नाही म्हणजे काय तिथे जे असतं तेच योग्य असतं आणि भारतासारख्या देशातलं तुच्छ, टाकाऊ, ब्राह्मणी काव्याने पोखरलेलं बगैरे असतं ना म्हणून विचारलं. तिथं जे असेल ते करु हं. !

जातीभेद हा डोक्यातून काढायला हवा.
आडनावे बदलून काही होणार नाही.
फक्त पहिल्या भेटीत जात कळणार नाही इतकेच.
डोक्यात असेल तर मग आडून जातीची चौकशी केली जाईलच...

आपल्याकडे आडनावांवरूनच कशाला, दिसण्यावरूनही आडाखे बांधले जातात.
एखादी व्यक्ती "क्ष" आडनावाची असली तरीही " वाटत नाही" असले मतप्रदर्शन कुजबुजत का होईना, केले जातेच.

नाहीतर मग सरळ नंबरच द्या..

शाळेत असतांना आमच्या एका मॅडमनी आम्हांला 'आडनाव विचारायचं नाही' ही सवय लावली त्यामुळे आजतागायत मला कोणाचं आडनाव विचारायची सवय नाही आणि जरी कुठून कळालं तरी लक्षात राहत नाही. स्वतःचं लक्षात राहतं कारण ब-याच ठिकाणी लिहावं लागलं/तं!

अगदी बरोबर आहे. पण मग त्याच न्यायाने नाव तरी कशाला हवे? म्हणजे पहा, चिन्मय म्हणजे हिंदू, महंमद म्हणने मुस्लिम, जॉन म्हणजे ख्रिस्चन अशी वर्गवारी पण करता येतेच की. त्यापेक्षा सगळ्या नागरीकांना नंबर द्यायचा. ज्या शहरातले/गावातला जन्म असेल तिथला पिनकोड शेवटी जोडायचा (आडनावासारखा :P )

:D

आजच्या सुधारक या विवेकवादाला वाहिलेल्या मासिकात आडनावावरुन जात ओळखून लेखकांची वर्गवारी करण्याचा प्रयत्न आमच्या मित्रांनी केला होता. त्या संदर्भात http://mr.upakram.org/node/1208#comment-20002

सर्वांनी आपला आधारकार्ड हाच आपले नाव म्हणून वापरावा. कसे? :)

डॉ. रोड हे नाव ऐकले आहे कधी?
साधारणपणे ४० वर्षांपुर्वी तमिळनाडूत कयदा आणला गेला की रस्त्यांच्या नावातून आडनावे काढून टाकावीत.
तो लगेच अंमलात आणला गेला आणि डॉ.नायर रोड हा डॉ. रोड झाला.
हे नाव सुमारे वर्षभर वापरात होते.

विशेषत: क्न्पुबाजांची।

कोणतेही भेदा भेद वस्तुतः मनातून जाणे हेच खर यश. बर्‍याच बाबीत संस्कृती आणि धर्म अथवा जातीची सरमिसळ केली जाते.कुंकू (टिकली) लावणे रांगोळी काढणे यांचा धर्माशी संबंध काय ? बहुसंख्य हिंदु स्त्रीया कुंक लावतात अथवा रांगोळी काढतात एवढाच ? जाती धर्म भेदा भेदांशी संबंध नसलेल्या सांस्कृतीक बाबी कशा लक्षात आणून देता येतील आणि शेअर करता येतील ते पाहणे वाढदिवस फ्रेंडशीपडे सारखी सेक्यूलर सेलिब्रेशन्स जातीधर्मा पलिकडे जाऊन भावनिक धागे घट्ट करण्यास साहाय्य करू शकतात हे पहावयास हवे असे वाटते.

आडनावाच्या बळावर भेदा भेद करण सोप जात हे वास्तव आहे पण दाक्षिणात्य राज्यांमध्ये केवळ आडनाव घालवण्याची पुरेशी फळे मिळाली आहेत का? या बद्दल साशंकता वाटते.अशा धर्मात जेथे आडनाव नाही तेथे पण उपभेद टिकून आहेत.त्या दृष्टीने आडनाव टाळणे वरवरची मलमपट्टी तर ठरणार नाही ना.

आडनावांची गरज पडणार्‍या आणि आडनाव नको असलेल्या दोन्ही जागा आहेत. आडनावा सहित एकाच नावाची असलेली एक पेक्षा अधिक माणस पण असतात पण अजून थोडे क्रायटेरीआ लावलेली त्यांना वेगवेगळ ओळखण कठीण जात.आडनाव नसल्याची एक अडचण येते ती इतिहास संशोधनात दोन ग्रंथ लिहिणार्‍या व्यक्तींची नावे एक सारखी दिसतात तेव्हा ते दोघे वेगवेगळे का एकच हा प्रश्न वारंवार उपस्थीत होताना दिसतो.अलिकडच्या काळातली बाब म्हणजे की संगणकीकरणाच्या जमान्यात एक सारखी नावे त्रास दायक होतात त्यात आडनाव नसल्याची अजून एक भर त्रास दायक होते.प्रॉपर्टी पत्रव्यवहार पासपोर्ट व्हीसा इत्यादीकरता लागणारे आयडेंटीफिकेशन तपास यंत्रंणांचे शोधही कठीण होऊ शकतात.

विकिपीडिया सारख्या साईट्वर संदिग्धता कमी करून योग्य व्यक्तीची माहिती योग्य व्यक्तीच्याच नावावर जाते आहे हे पाहण्या करता पुर्ण नावाची गर भासते त्याच वेळी तुम्ही म्हणता तसे लेखन आणि संपादन करणार्‍यांनी टोपण नावे वापरणे विकिपीडियास वाद विवाद टाळण्याच्या दृष्टीने बरे पडते हा झाला प्रॅक्टीकल भाग.मराठी विकिपीडियावर उघडल्या जाणार्‍या दर नऊ खात्यातील सहा खाती आडनावा सहीत असतात आणि तीन खाती आडनावा शिवाय असतात. सर्वच जातीधर्माच्या लोकांना आडनावांसहीत सदस्य खाती उघडणे आवडते असे दिसून आले . काही महिने नविन खाते उघडताना टोपणनाव वापरण्याचे आवाहन करून पाहीले पण ६:३ या रेशो मध्ये काहीच फरक पडला नाही.तात्पर्य आपण येथे चर्चा केल्या म्हणुन मराठी माणसे या बाबतीत कितपत बदलतील या बाबत शंका वाटते

तरीही आडनाव नसण्या पेक्षा जाती धर्म न्यूट्रल आडनावांनी आडनावे बदलण्याचा मी समर्थक आहे.

सहमत... विशेषकरून शेवटच्या परीछेदाशी. काही जन आईचं नाव लावतात . जसं कि संजय लीला भन्साळी . आडनाव वडिलांचं आणि मधलं नाव आईचं .. असा पर्याय असू शकतो. किवा मध्ये वडिलांचं नाव आणि आडनाव आईचं. असा सुधा पर्याय होऊ शकेल

काही फायदे, काही तोटे. आडनाव टाकणे ही फुलप्रूफ व्यवस्था नाही. माणसांच्या मनातली जात जात नाही तोपर्यंत या सगळ्या मलमपट्ट्या ठरणार. रोगावर उपचार नव्हे.

जात हा प्रश्न आहेच पण जन्मदात्या आईची भूमिका काय ? असाही "व्यक्तिगत" प्रश्न होता.
त्यामुळे माझ्या मुलीचे नाव : नाव आईचे नाव वडिलांचे नाव असे आहे. पारपत्र, जन्मदाखला आदि ठिकाणी.
आणि हो, यातून काहीही सिद्ध करण्याचा मानस नाही. मुलीला (वय १ वर्ष ५ महिने) पुढे स्पष्टीकरण देण्यात येईल, यानंतर तिचा निर्णय ती घेईल.
खुलासा : आई - मुलीची आई - माझी पत्नी आणि वडील - मी स्वत: (हे न कळण्याइतके हुशार लोक आहेत त्यांच्यासाठी)

[सध्या] परदेशात राहणारा पुणेरी [खूप आहेत, मी एकटा, पहिला, विशेष, भारी, शेवटचा वगैरे नाही] असल्याने तिरकस प्रतिक्रीया स्वाभाविक आहे, नाही का ?

आडनाव रिटायर करावे काय?

जर तुम्हाला तुमचे खंडागळे हे आडनाव आवडत नसेल तर तुम्ही ते कोर्टात बदलुन "चिन्मय रिटायर " करुन घेवु शकता. फक्त त्याला अ‍ॅफेडेव्हिट करुन घेवुन पेपरात बातमी द्यावी लागेल.

भावना समजल्या !! पण आडनावावरुन जशी जात समजते तसच नाव, आडनाव या दोन्हीवरुन धर्म, भाषा, प्रांत तसच इतर आणखी काही समजु शकते.. अशी प्रतवारी होणारच त्यात काही चूक नाही .. पण त्यावरुन समोरच्याशी कसं वागायच हे ठरवलं जातं तिथे प्रॉब्लेम आहे.. त्यामुळे नाव वडिलांच नाव / आईचं नाव, आडनाव हे फक्त व्यक्तिला uniquely identify करण्यासाठी आहे एवढ ध्यानात ठेवावं..

एखाद्या व्यक्तिला कसं वागवायचं / judge करायचं ते महत्वाचं.. काहीजणं फक्त नाव ऐकुन त्याच्या जात धर्म भाषा प्रांत ओळखुन तो/ती असेल/ अशीच असेल असा शिक्का मारुन मोकळे होतात.. काहीजण व्यक्तिला नुसतं बघुन असे शिक्के मारतात.. काही थोड्याशा ओळखीनंतर शिक्के मारतात..

त्यामुळे कधी असे fuzzy logic वरुन मत बनवायचं आणि कधी पूर्ण माहितीवरुन मत बनवायचं हा सारासार विवेक असणं महत्वाचं.