निंदक असती घरा | आत्मविश्वासाचा होई कचरा ||

लेख आवडला.

या निंदकांची विपरीत बुद्धी ठिकाणावर आणण्यासाठी त्यांचीच निंदा आपण सुरु केली पाहिजे, शेरास सव्वाशेर भेटतो तसा आणि त्यांनाच चार लोकांत खजील केले पाहिजे. या प्रक्रियेत आपण स्वत: निंदक होवून जाऊ पण केव्हा केव्हा ते समाज हिता साठी आवश्यक बनते.

एकदम सहमत!

या निंदकांची विपरीत बुद्धी ठिकाणावर आणण्यासाठी त्यांचीच निंदा आपण सुर केली पाहिजे, शेरास सव्वाशेर भेटतो तसा आणि त्यांनाच चार लोकांत खजील केले पाहिजे. या प्रक्रियेत आपण स्वत: निंदक होवून जाऊ पण केव्हा केव्हा ते समाज हिता साठी आवश्यक बनते.

तुम्ही असे केले की तुम्ही देखिल निंदक झालात , मग तुमची बुद्धी ठिकाणावर आणायला तुमची निंदा करणे कुणाला तरी भाग पडेल , मग तो निंदक होइल , मग .... , आणि मग हे अनंत काळ, अनंत वेळा साठी चालूच राहील . मग काय करायचे ?
तसही निंदा सदा सर्वकाळ वाईटच असते असं काही नाही. काहीवेळा ती प्रगतीला पोषकच असते.

निमिष सोनार,

एखादा 'निंदक' आहे कि 'परखड सल्लागार' आहे हे ओळखण्यासाठी आपल्याजवळ बौद्धीक प्रगल्भता लागते. जो आपल्याला न रुचणारी मते मांडतो तो 'निंदक' असा विचार करून फक्त 'भाटगिरी' करणार्‍याला जो 'आपलं' मानतो त्याच्या मतांमध्ये परिपक्वता येत नाही. त्याची नेहमीच दिशाभूल होत असते. कुजकटपणे टिका करणारे आणि परखड मतप्रदर्शन करणारे ओळखता यावे लागतात. गोड बोलून फसविणार्‍या मित्रापेक्षा परखड बोलणारा शत्रू चांगला.
परखड टिका आत्मपरिक्षणास उद्युक्त करते. अशी व्यक्ती, त्रयस्थाच्या दृष्टीकोनातून आपल्या चुकांचं अवलोकन करून त्या सुधारण्याची आपल्याला संधी देते.
हेतुपुरस्सर निंदा करणार्‍याकडे दुर्लक्ष करण्याइतका चांगला मार्ग नाही.
आई-वडील दोन मुलांमध्ये फरक करतात, एकमेकांशी तुलना करतात ते चांगल्या हेतुनेच. दुसर्‍याचे चांगले वागणे, अभ्यासातील प्रगती, स्वभावातील उत्तम बाजू आपण आत्मसात करायला प्रेरणा देतात. मोठ्यांची, यशस्वी माणसांची चरित्रे आपण का वाचतो? उद्योजकांची आत्मचरित्रे का वाचावीत? सत्याग्रह आणि अन्यायाविरुद्ध आंदोलनं करणार्‍यांच्या कथा का वाचाव्यात? कारण त्यातून प्रेरणा मिळून आपल्या व्यक्तिमत्त्वात विधायक बदल घडतात आपले व्यक्तिमत्त्व उजळून निघते. इथे दूसरे कोणी नाही आपण स्वतःच स्वतःचे 'परखड सल्लागार' (तुमच्या भाषेत 'निंदक') असतो. अशा व्यक्तीशी आपण स्वतःशीच तुलना करुन स्वतःमध्ये योग्य ते बदल घडवितो आणि आपल्या आयुष्यातही चिमुकले यश प्राप्त करतो.
माझ्या स्वतःच्या आयुष्यात माझ्यापेक्षा ३ वर्षांनी मोठ्या ताईशी माझी तुलना, आमच्या आईकडून, नेहमीच केली जायची. ताई म्हणजे अभ्यासात अव्वल नंबर मिळविणारी अत्यंत हुशार विद्यार्थीनी आणि मी म्हणजे 'नर्मदेतला गोटा' हे ऐकतच मी मोठा झालो. पण त्याने मला प्रेरणा दिली. माध्यमिक शालान्त परिक्षेनंतर कॉलेजच्या पहिल्या वर्षानंतर भरकटलेले आयुष्य सावरण्यासाठी, ७ वर्षांनी, पुन्हा कॉलेजला प्रवेश मिळवून पदवी संपादन केली, कॉम्प्यूटर प्रोग्रॅमिंग शिकलो आणि स्वबळावर परदेशात नोकरी मिळविली. का? तर मलाही काहीतरी 'होऊन' दाखविणं गरजेचं वाटायला लागलं. ताई पेक्षा मी खुप मागे पडतो आहे, आयुष्य निरुद्देश चाललं आहे ही जाणिव मला झाली ती त्या बोचर्‍या टिकेमुळेच. असो.
टिकेतून, निंदेतून सकारात्मक ज्ञान मिळवा आणि आयुष्यात पुढे चला. म्हणूनच म्हंटले आहे:
'निंदकाचे घर असावे शेजारी.'

@ मनीषा,

काय कसं काय?
जयंत कुलकर्णींची एक चांगली कथा वाचायला या.
गुरुजींचं भावविश्व पण छान च.
बरेच धागे आहेत मिपावर वाचण्यासारखे.

या इकडं. :)

सत्य हे व्यक्तिसापेक्ष असते आणि सत्याला अनेक बाजू असतात. किंबहुना सत्य हेच स्वत: एखाद्या माणसाकडून थोड्या असत्याचा अंश घेऊन जन्मलेले असते.

एखादे उदाहरण

लेख चान्गलाच आहे.
पण समोर खोटी वाहव्वा करुन मागे टिन्गल करणारे उघड निन्दका पेक्षा खतर्नाक असतात. असे माझे मत आहे.

आपण दुस~याची यथेच्छ निंदा करायची,त्याला स्पष्ट,परखड मत वगैरे नाव द्यायचं.दुस~याने आपली निंदा केली तर तिला व्यक्तिसापेक्ष,पूर्वग्रहदुषित असं समजायचं हा बेस्ट अॅटिट्युड आहे.आवडेश!!

माहितीये प्यारेकाका!टॅबवर देवनागरी कळफलकावर ते दुसर्या असं टाइप होतंय!!म्हणून तसं लिवलंय.

प्यारेकाका निन्दक आहेत!

=))

निंदा तोच करतो जो स्वतःला 'लै शाणा' समजतो. दूसर्‍याला समजावणे, सुधरवणे, शिकविणे हे आपलं कर्तव्यच नाही तर अधिकार आहे असं मानतो तो

असं वर लिहिलेलं वाचलं बुवा!

निन्दक कोणता अन कोण परखड हे मज आता निरोपावे
..ऑऽऽ झोप आली ब्वा

@ तीन संपादिका ;)
येस्स्स्स्स!
त्या यदाकदाचित मधल्या दुर्योधनासारखं जितं जितं जितं म्हणावंसं वाटतंय ब्वा!
आखरकार आप लोगोंने मुझे पहचान ही लिया!
उपरवाले, सब मुरादे पुरी हो गयी.

यू आर सो लकी!

निंदा काय असते हे पाहायचं असेल तर इंटरनेट हा उत्तम पर्याय आहे. इथे प्रत्येकाचं ज्ञान, त्याचा व्यासंग, त्याची बहुश्रुतता (अर्थात, असेल तर!) त्याच्या लेखनातून आणि प्रतिसादातून व्यक्त होत असते.

ज्यांना काहीही जमत नाही (हे सुद्धा तिथल्यातिथे सापडतं!) ते कमालीचे अस्वस्थ होतात.

त्यांचा न्यूनगंड त्यांना स्वस्थ बसू देत नाही. मग कोणत्याच विषयात काही गम्य नाही, चर्चेत भाग घेता येत नाही, स्वत:च्या विकासासाठी काहीही करता आलेलं नाही (आणि दुर्दैव म्हणजे इथून पुढे काही करता येईल असं वाटत नाही), असे लोक विडंबनं (पक्षी : निंदा) सुरु करतात. स्वतःचा वकूब शून्य पण दुसर्‍याला खाली खेचण्याचा प्रयत्न!

आता असाच न्यूनगंड असलेले, पण लोकलज्जेस्तव गप्प बसलेले, त्याला साथ द्यायला लागतात! विडंबकाला समाधान काय? तर `आपण कर्तृत्त्व दाखवलं! प्रतिभेची कमाल दाखवली!! आणि त्याच्या मागे टाळ्या पिटणार्‍यांना आनंद काय? तर फारच खचायला होत होतं, चला थोडा दिलासा मिळाला!

आयाम निंदक, आय लाईक टू डू निंदा!!
डझ मिपा ह्याव एनी प्रॉब्ळंम्म??

(सुडक्या आणिकोण (!!))

कोणी निंदा म्हणा वा परखड टीका की काय ते पण , झालेली / असलेली चुक मी सांगायला कचरत नाही ...अर्थात सांगायची एक पध्दत असतेच ...उद्या एखादा फुटपाथ सोडुन रस्त्यावर, मेन ट्रॅफिक मध्ये चालायला लागला तर त्याला रस्त्यावरचा माणूस ही सांगतो की तु रस्ता सोडून चालला आहेस, मग मी समोरच्याच्या(मित्र/स्नेही/नातेवाईक/कोणीही) इतका जवळचा असुन मी का नाही सांगायच ?

मित्र/स्नेही/नातेवाईक/कोणीही आहे, चमचा नाही !!

या स्वभावामुळे बरेच मित्र गमावलेला ( आणि तरी ही स्वतःशी प्रामाणिक असलेला )
वाश्या