ओला कॅब्जचा नवा फंडा : रायडींग चार्जेस

लेख आवडला. त्यातले मुद्दे व तपशिल याच्याशी सहमत.
सध्या हॉटेल्स मध्येही सर्व्हिस चार्जेस च्या नावाखाली जास्तीचे पैसे उकळले जातात. सामान्य बिचारया ग्राहकाना तो सर्व्हिस टॅक्स अर्थातच शासकिय कर वाटतो.

रायडिंग चार्जेस च्या नावाखाली असे ज्यास्तीचे पैसे आकारणे सर्वथा अन्याय कारक आहे. पुढच्या वेळी ओला सेवा घेताना याची तक्रार नक्कीच करेन.

पण एकंदरित सध्याची कार्पोरेट स्टॅटेजी बघता, ग्राहकाना अतिशय स्वस्त व कार्यक्षम सेवा देवुन त्याना चटक लावायची अन नंतर दरवाढ करुन, वेगवेगळे जास्तीचे आकार लावुन पैसे दामदुपटीने वसुल करायचे. आधुनिक सोफॅस्टिकेटेड सावकारी !

सध्याचे वेगाने होणारे खासगीकरण अन कार्पोरेट जलुम जबर दस्ती पुढे एकंदरित आपले काही चालेल असे दिसत नाही.

वर्षं झालं हे होऊन. मागच्या वर्षी मीह्याच सुमारास पासपोर्ट ऑफिसला गेले होते तेव्हा हा शोध लागला. मी सुद्धा खुप भांडले पण उपयोग नाही. ट्रॅफिक मध्ये जाम लागला तर गाडी २ तास अडकली पण १ किमी पण पुढे गेली नाही म्हणुन दायवरचे नुकसान होऊ नये म्हणुन हे केले असावे असा माझा अंदाज होता.

परवाच ओला मधुन टॅक्सी फॉर शुअर बुक केली. का तर त्यावर मला एक प्रोमो कोड मिळाला होता. सुमारे १/२ तास प्रोमो कोड लावायचा प्रयत्न करुनही अ‍ॅपने तो कोड घेतला नाही. ३ फोन झाले कस्टमर केअरला. ते म्हणे १/२ तासाने पुन्हा बघा. पण शेवटपर्यंत ते काही झाले नाही. शेवटी आहे त्या रेट मध्ये बुक केली.

त्या ड्रायव्हरने आणली स्कॉर्पिओ.. म्हणलं का रे बाबा? तर खालील फंडा कळाला.

ह्या कंपन्या ड्रायव्हरांना जितक्या राईड्स तेवढे पैसे देतात. ते सुद्धा चारच्या पटीतल्या राईड्स ना. म्हणजे
४ ट्रिप्स - १०००/- , ८ ट्रिप्स - २०००/-, १३ ट्रिप्स - ३०००/- (हो.. १३... १२ नाही..)

आता तुमचे बिल ५० येवो किंवा ५००, ड्रायव्हरला काही घेणे देणे नसते. त्याला पटापटा जितक्या ट्रिप संपवु तेवढे पैसे मिळतील. म्हणजेच हे रायडींग चार्जेस सुद्धा कंपनीला जाणार. चालवणारा अडकला काय किंवा पटकन पोहचला काय, त्याला ती एक ट्रिप म्हणुन मोजायची असते, बास! म्हणजे टॅक्सी अडकली तर नुक्सान ड्रायव्हरचे आहे, पण त्याबद्दल मिळणारे पैसे कंपनीला.

तो म्हणत होता की आता १.५ पैकी १ रुपया ड्रायव्हरला देण्याचे म्हणत आहेत.

ह्या सगळ्यामुळे अनेकदा सकाळी सकाळी लांबच्य ठिकाणी टॅक्सीवाले येत नाहीत. मला किमान चारदा तरी हा अनुभव आला आहे की भाडे घेऊन कुठे जायचे आहे हे फोन करुन विचारतात आणि मग नाही म्हणतात. (त्यामानाने उबेर चा अनुभव बरा आहे..)

अजुन एक..

एकदा मला पुणे विमानतळावर जायचे होते. तेव्हा टॅक्सी आली पण सुमारे ४-५ किमी झाल्यावर पंक्चर झाली. तिथुन मला रिक्षा करावी लागली. मी घाईत असल्याने टायर चेक केले नाही. पहिले ५०/- अधिक सर्व्हिस चार्ज वगैरे लागुन किवळ ५ किमी साठी पुष्कळच बिल झाले. मी गडबडीने वाद न घालता देऊन टाकले आणि रिक्षा केली. पण हेच अंतर मी आधीच रिक्षाने आले असते तर फारच कमी पैसे लागले असते.

आता हा ट्रिप्सचा फंडा कळाल्यावर त्या ड्रायव्हरने पंक्चरचे नाटक केले असले तरी सांगता येत नाही.

आपण पुणे मुं ग्रा प ह्यांच्याशी संपर्क करावा, जर आपणाला ग्राहक मंचा पर्यंत मॅटर ओढायचे असेल तर. सोडुन द्यायचे असल्यास भाग वेगळा झाला. पण माझ्यामते ही शुद्ध लुटालूट आहेत.

(असो!. हा एक फुकट सल्ला होता)

मेरू इझी कॅब tabकॅब पेक्षा पुष्कळ स्वस्त आणि सुटसुटीत ...
तथापि बेईमानी, बेशिस्त, समोरच्याला चुना लावायची अनिवार हौस आणि त्यातून मिळणारा बौद्धिक उन्माद आणि असंघटीत ग्राहक ...ह्या वातावरणात ....हे सगळे कसे आणि कितपत तग धरेल हे ठौक नै ...

ओला कॅब्स कुठल्या हेड खाली पैसे घेते हे माझ्या दृष्टीने गौण आहे. बिलाचा अंतिम आकडा महत्वाचा. ४ च दिवसापुर्वी प्पुणे विमानतळावरुन घरी गेलो. अंतर १७.६ किमी. पैसे झाले १८६ रुपये. वेळ सकाळी ५ वाजता. याच मार्गासाठी इतर काही कॅब कंपन्यांनी माझ्याकड्न २८३ रुपये घेतले असते (पहिले ३ किमी = ४९ रुपये आणि त्यानंतर प्रत्येक किमीसाठी १६ रुपये).

याच मार्गासाठी मला रिक्शासाठी २५७ रुपये मोजावे लागले असते ( पहिले १.५ किमी = १७ रुपये आणि त्दनंतर प्रत्येक किमी साठी ११.६५ रुपये आणि त्यावर २५% रात्रपाळीचे). इतके पैसे मोजुनही रिक्शावाल्याचे समाधान नसतेच. अजुनही हे लोक रात्रीचे ५०% जास्त मागतात (२५% चा नियम आहे). यांची रात्रपाळी ९.३० सुरु होते आणि ६.३० - ७ ला संपते (११ ते ५ चा नियम आहे). इकडे जाणार नाही, तिकडे जाणार नाही, चढ चढणार नाही, लगेजच जासत आहे (एक्स्ट्रा द्या) असे नखरे असते. मुलुखाचा माज असतो. बर्‍याचादा मीटर न टाकता मनमानी रक्कम वसूल करतात. मेन रोड सोडुन जरा आत जायचे म्हटल्यासा यांना एक्ष्ट्रा पैसे द्यावे लागतात. मीटरपेक्षा जासत का द्यायचे असा प्रशन विचारल्यावर हे लोक "एवढेच आहे तर मोटारी विकत घ्या ना मग" किंवा "परवडत नाही तर बसने जा किंवा चालत जा " असली उर्मट उत्तरे देतात.

असे असताना एक सामान्य नागरिक म्हणुन मी रिक्शाच्या किंवा इतर प्रायवएट टॅक्सी च्या ऐवजी ओला चा पर्याय का निवडु नये? त्यांनी माझ्याकडुन पैसे वेटिंग चार्जेस म्हणून घेतले किंवा ड्रायव्हर वेलफेयर फंड म्हणून घेतले किंवा "सौजन्य सप्ताह" चार्जेस किंवा स्माइल चार्जेस किंवा दगडु चार्जेस म्हणुन घेतले तरी काय फरक पडतो?

बांद्रा टर्मिनस ते कुर्ला रे स्टे- रिक्षावाला" फिक्स्ट भाडे ८० का मिटरने जायचे?"
" फिक्सटने चल."
अत्यंत सुसाट वेगाने ट्राफिकला गुंगारा देत पळवली रिक्षा.
एकतर लांबून मजा करून आल्यवर घरच्या उंबरठ्यावर ठेचकाळायचं कशाला?

वर दिलेल्या समस्यांमध्ये भर घालून जंत्री अशी करता येईल

१) उपलब्धतेसाठी वेगवेगळ्या सर्वीसेसच्या अ‍ॅप डाऊनलोड करत माहिती भरत बसावे लागते. (वेगवेगळ्या अ‍ॅप हाताळत बसावे लागू नये म्हणून अजून एका वेगळ्या अ‍ॅपची आवश्यकता असावी)
२) गर्दीच्या वेळी अव्वाच्या सव्वा प्रिमिअम चार्जेस लावणे.
३) कॅबसेवा कंपनीने सांगितल्या नावा पेक्षा भलताच वेगळाच ड्रायव्हर येणे, वेगळीच गाडी पाठवणे/येणे
४) सगळ्यात मोठा प्रॉब्लेम ऐनवेळी कॉलकरुन अथवा न करुन सरळ सांगून अथवा बहाणे करुन सेवा नाकारणे. उपलब्ध न करणे.

वरील प्रतिसादात ज्याच्या त्याच्या अनुभवानुसार ह्याची अथवा त्याची सेवा चांगली आहे म्हटले आहे पण क्रमांक १, ३ आणि क्रमांक ४चा अनुभव मी जवळपास प्रत्येक कंपनीकडून घेतले आहेत. क्रमांक ४चा ऐनवेळी नाही म्हणणे हा अनुभव अत्यंत वाईट परिस्थितीत नेऊन ठेवतो आणि इलाज/पर्यायही रहात नाही.

मोबाईल मध्ये जसे नवे ग्राहक आकर्षित करण्यासाठी सुरवात होण्यासाठी म्हणून स्कीम्स दिल्या जातात तसेच याही सेवांबाबत होत असावे. हा एक भाग झाला समस्येचा दुसरा महत्वाचा भाग टॅक्सी/कार मालक मंडळी बाहेर गावचे अधिक आर्थीक फायद्याचे गिर्‍हाईक मिळाले की या कॅबसर्वीसेसचे गिर्‍हाईक अचानक सोडून देतात. त्यांना माहित असते या कंपनीचे गिर्‍हाईक सोडले म्हणून कंपनी खुप काही करु शकत नाही कारण त्यांना दुसर्‍या कंपनीशी सहजपणे करार करता येत असावा नाही आला तरीही बिघडत नाही. काही कार भाड्याने देणारे मालक केवळ लांबचे भाडे मिळते का आणि ग्राहक परिचय होतो का हे पाहण्यासाठी कॅब कंपनी सोबत नाव नोंदवून असतात लांबचे ग्राहक असेल तर ठरवल्या पेक्षा वेगळी गाडी देऊन अधिक नफा कमावण्या कडे कल असतो. आणि हे अधिक नफा कमावण्याची वृत्तीचे आकर्षण या व्यवसायात लाँग टर्म रहाणार असल्यामुळे या सेवा स्टॅबीलाईज होण्यासाठी आणखी काही वर्षांचा कालावधी आणि राज्यसरकारच्या नियमावलींची आवश्यकता असावी.

त्यांना धंदा करायचाय साहेब , समाजसेवा करायला नाही आल्यात ह्या कंपन्या .

अशा तर्हेनं ओलानं ग्राहकांची नवी लुबाडणूक सुरु करुन एका चांगल्या सेवेची वाट लावली आहे.
रायडींग चार्जेस हा छुपा चार्ज आहे, तो तुमच्या टेरिफमधे नमूद केलेला नाही.

आणि लुबाडणूक कसली आलीय त्यात ?
त्यांच्या टेरिफ कार्ड मध्ये स्पष्ट उल्लेख आहे travel time charges १ रु. /मिनिट याचा . उबेर पण तेवढेच घेते
TFS १.२५ रु./मिनिट आकारते . त्यामुळे व्यवहार पारदर्शकच होता. वर्ष होत आले हा चार्ज लावून

रायडींग टाईम हा सर्वस्वी ट्रॅफिक सिच्युएशनवर अवलंबून आहे आणि त्यात कस्टमर्सचा काहीएक हात नाही.

मग यात ड्रायव्हर चा काय हात असतो ? तो फोन करुन त्याची माणसे गाड्या घेऊन पाठवून जाणूनबुजून रस्त्यातली ट्राफिक जाम करत असतो का तुमच्या कडून जास्त पैसे उकळता यावेत म्हणून ?तुमच्या बिलाच्या बाबतीत २१ रु.२१ मि.चे.
तो ड्रायव्हर गाडी घेउन तुमच्या दिमतीला आलेला असतो तुम्ही सांगाल त्या ठिकाणी तो घेऊन जात असतो मध्येच काही कारणास्तव (तसही आपल्याकडे मोर्चे, आंदोलन, मिरवणुकांना कमी आहे काय )रहदारी खोळंबली समजा, अर्धा एक तास
तर त्याचे नुकसान नाही का होणार ? कारण शक्य आहे की तेवढ्या वेळात त्याने इतर ग्राहकांच्या १-२ ट्रीप केल्या असत्या कोणत्याही अडथळ्याविना तेव्हा आपल्या तर्काचे समर्थन होऊ शकत नाही.

जेव्हा तुम्ही या कंपन्याची app इंस्टाल करता त्याचवेळी तुम्ही सर्व अटी आणि शर्तींना मंजुरी देत असता .
त्यामुळे या कंपन्या छुपे चार्जेस लावतात हा आपला आरोप अत्यंत चुकीचा आहे .
उलट रिक्षापेक्षा स्वस्तच आहे की . आरामदायी वातानुकुलीत गाडीत ऐसपैस बसून रिक्षाच्याच भाड्यात किंवा त्याहीपेक्षा कमी भाड्यात जायला मिळते हे काय कमी आहे ?
निदान बाबा "आढावां"च्या आशीर्वादाने जो "आढाव "पणा रिक्षावाले दाखवतात तो हे
कॅब ड्रायव्हर तर नाही दाखवत ना . पक्षी विनम्र आणि तत्पर सेवा असते त्यांची हा अनुभव आहे .
तसेच विविध कर ही हे सरकारला देत असतात आपण वर लेखात लिहिलेल्या बिलात दिलेच आहे ते . रिक्षावाले भरतात का कर ? शिवाय कॅबवाले डिटेल बिल पण देतात मेल वर.
शेवटी कुठल्याही आस्थापनेला आपली किंमत ठरवण्याचा किंवा बदलण्याचा अधिकार निश्चितच असतो पुढे त्यांचे अस्तित्व मार्केट आणि त्यांच्यातील स्पर्धा दर ठरवत असते.
आताचे बघाल तर गेल्याच महिन्यात RTO ने जबर शुल्कवाढ केली आहे ही वाढ विविध प्रकारा नुसार सध्याच्या शुल्का पेक्षा ३ ते १५ पटीने अधिक आहे. त्यामुळे या वाहनांची operating cost अजूनच वाढलीये . आता सरकार पण लुटतेय अस म्हणायचे काय ?
असो.

आपण तर बुवा मेरुचे फॅन आहोत. जवळजवळ ५-७ वर्षे झाली पण एकदाही वाईट अनुभव नाही आला. पैसे जास्त जातात पण सेवा एक नंबर. पण ही सेवा अगदी जास्तच गरज असेल तेव्हाच घेतली आहे. तेव्हा पैसे जास्त गेल्याचे दु:ख नाही. त्याबदल्यात सेवा चांगली मिळाली की पैसे वसूल झाल्याचे समाधान मिळते.

मला पण ह्यात फसवणुक कशी हे काही कळले नाही. जो पर्यंत जे आधी सांगतात तेच घेतात किंवा जे घेतात ते आधीच सांगीतले असले तर काय प्रश्न आहे?

बरीच नविन माहिती मिळाली

- मध्यमवर्गीय स्पा

Material म्हणजे कापलेले अंतर किमी प्रमाणे (यात इंधन खर्च, वाहन देखभाल खर्च, वाहन विम्याचा खर्च, नफा ई अंतर्भुत आहे)
Time चालक वेळ देत आहे, त्याच्या श्रमाची , वेळेची किंमत. ट्रॅफिकमध्ये अडकून त्याचे नुकसान होवू नये म्हणून.

आता प्रश्न Peak Hour charges चा - ज्यावेळी टॅक्सीच्या उपलब्धता कमी आणि ग्राहक जास्त त्यावेळी हे चार्जेस आकारले जातात. यामुळे हळूहळू उपलब्धता आणि मागणी यातील तफावत कमी होण्यास मदत होते. (कारण Peak Hour Charges मुळे चालकाला जास्त उत्पन्न मिळते मग अधिक चालक यावेळी आपली टॅक्सी उपलब्ध करणार आणि त्यामुळे हळूहळू Peak Hour Charges कमी होणार)

ओला बद्दल मला एकच अडचण वाटते - ते म्हणजे यांचे जास्तीचे Night Charges नसल्याने चालक रात्री उशिरा टॅक्सी रस्त्यावर आणत नाहीत, अगदी विमानतळावरुनही रात्री अकराच्या सुमारास ओला टॅक्सी मिळत नाही.
TFS ची ट्रिपची कल्पना तितकीशी पटत नाही. त्यामुळे अल्पसंतुष्ट चालक लांबचे भाडे घेण्यास उत्सुक नसतात.

ह्या प्रायव्हेट देवादात्यांमुळे ग्राहकांची बरीच सोय होत आहे. रि़क्षा आणि टॅक्सीवाल्यांचा माज कमी झाला असून त्यांची हवा टाईट झाली आहे. म्ह्णूनच त्यांनी मध्यंतरी संपही केला होता ह्यांच्या विरोधात.
सांगून चार्जेस घेतले असतील तर त्यात काही चूक नाही माझ्या मते.

काहीही लेख. त्यांचे रेट असेच आहेत.

एकदाही कोणत्याही क्याबचा अनुभव घेण्याची वेळ आलेली नाही पण आली तर काय करेन हा विचार करत होते. सगळ्यांनी चांगले प्रतिसाद दिलेत. मृत्युंजयजींसारखाच विचार करतिये. माझ्या वेळेला, सोयिने, प्रदुषणापासून थोडी सुटका देत, सामान वहन क्षमता वगैरे विचार करता मी ट्याक्सीनेच जाईन. रिक्षावाले लुटतात ही आता बातमी राहिलेली नाही. लुटूनही यांच्या जिवाला थंड वाटत नाही हे रडगाणे आहे. रिक्षा नीट न चालवणे, अचकट विचकट गाणी म्हणणे, नेम धरून रिक्षा खड्ड्यातून नेणे, मिटरमध्ये फसवणे, अमूक वेळेला तमूक ठिकाणी न येणे असले सगळे पाहता क्याबचे ते एक बरे वाटते. पूर्वी एक बस होती/अजूनही असेल. ती डेक्कन जिमखान्यापासून निघून लोहगाव एयरपोर्टावर जाते. चारेक वर्षांपूर्वी तिचे तिकिट माणशी ५० रुपये होते. आता जास्तच असेल. सार्वजनिक सेवा असल्याने वेळ तर जास्त लागतोच! विमानतळापर्यंत सेवा देताय म्हणजे तिथपर्यंत जाणार्‍यांच्या हातात एकच भाजीची पिशवी असेल असे नाही. ढीगभर सूटकेसा, ब्यागा असतात. ते सामान ठेवण्याची सोय काय? पूर्वी त्या बसचे वळण्याचे ठिकाण म्हणजे जिथे रिक्षा उभ्या राहतात ते होते. मध्यंतरी तिथे खोदकाम निघाल्याने बस कशीबशी वळवून नेली. आता सामान वाहून न्यायचे कसे हा प्रश्न राहतोच! त्यापेक्षा ट्याक्सी परवडते. टायरे मात्र बरी वापरा हे सांगावेसे वाटते. पूर्वी एक आरक्षित केलेल्या मुंबै ट्याक्सीची टायरे बाद होती. मुंबैपासून पुण्यात येईपर्यंत तिनदा पंक्चरली. त्यावेळी पिरा म्हणते तसे पटकन रिक्षा पकडून जाता येते. दोन्ही सेवा हव्यात व बरी सेवा गडबडली की वाईट सेवेने कसे का असेना काम होते.

ठाकूर अँड ब्रदर्स(टॅब) किंवा मेरुचा अनुभव नेहमीच चांगला आलाय.

ओलाने आता मायक्रो कॅब नावाचा ऑप्शन आणला आहे.

वॅगन आर, ह्युंडाई इऑन किंवा तत्सम सेगमेंटच्या गाड्या. ४० रूपये बेस फेअर + सरसकट सगळे अंतर ६ रूपये किमी + १ रूपया राईड टाईम.

माजोरडे रिक्षावाले सुधारले नाहीत तर स्वतःची मस्ती भोवणार असे वाटते आहे. (..आणि असेच व्हावे अशी मनापासून इच्छा!)

ओलाने शेअर्ड टॅक्सी नावाचा फंडा आणला आहे. जर तुम्हाला घाई नसेल तर त्याच रस्त्यावरच दुसरा पॅसेंजर घेऊन कॅब वाला निम्म्या पैशात तुमचा प्रवास पुर्ण करुन देतो. ही सुविधा फक्त तुम्ही एकटे असतानाच घेऊ शकता.

असं पुण्याच्या रिक्षावाल्यांबद्द्ल काही बोलु नका.
मला घरुन (खानदेश) निघुन पुण्याहुन दिल्लीसाठी विमान पकडायचे होते. सकाळी ६:३० पुणे स्टँडा वर उतरल्यावर रिक्षाचालक चक्क मीटर चालु करुन कुठल्याश्या पुलाखाली उतरवण्यासाठी नेले जिथुन मला विमानतळासाठी बस मिळणार होती. आणी मीटर बरहुकुमच पैसे घेतले.

ही लिंक बघा
रिक्षावाले आणि आप वाल्यांच्या युतीचा धटिंगण शाहीचा आणखी एक नमुना .
हे आप वाले पण नको तिथे आपला चक्रमपणा दाखविण्याची विलक्षण हौस असते यांना . युतीचा धटिंगण शाहीचा आणखी एक नमुना