काही पैठिलीय शंका

तुमच्या काही प्रशना॑ची उत्तरे मी माझ्या "आधनाचे पिठ्ले "या पाकक्रुतित देण्याचा प्रयत्न केला आहे.तेल वत तुप घतल्याने ते बादत नाही.

१) पिठले आणि झुणका यांतील सीमारेषा नक्की कोणती?

भारत आणि महाराष्ट्र यांमध्ये जी सीमारेषा आहे, तीच.

२) पीठात पाणी घालणे आणि पाण्यात पीठ भुरभुरवणे यांतील कोणत्या पद्धतीत =
अ) पदार्थ अधिक खमंग व चविष्ट होतो?
ब) पीठाच्या गुठळ्या होत नाहीत?

पास.

३) चण्याच्या डाळीचे पीठ हे आरोग्यास चांगले नाही हे ठाऊक असूनही केवळ बेसन हाच मुख्य घटक (इन्ग्रेडियन्ट)असलेला हा पदार्थ लोक का खातात?

खावेसे वाटते म्हणून.

('आरोग्यास चांगले नाही' हे फारच सामान्य विधान झाले. काही तपशील?)

१) पिठले आणि झुणका यांतील सीमारेषा नक्की कोणती?
उ. जर्रासा घट्ट आणि मस्त तेल सुटेपर्यंत कढईत परतुन परतुन गोळ्यावर (गोळ्यासारखे texture) जातो तो झुणका.
पातळसर पण फार पातळ (माझी आजी याला 'डोह पातळ" असे म्हणते) पण नाही.पण जे पोळी/भाकरी/चपाती किंवा गरम
गरम भातासोबतही खाता येते ते "पिठले"

२) पीठात पाणी घालणे आणि पाण्यात पीठ भुरभुरवणे यांतील कोणत्या पद्धतीत =
अ) पदार्थ अधिक खमंग व चविष्ट होतो?
उ. मसालेदार आणि खळखळुन उकळलेल्या पाण्याला जर पीठ भुरभुरुन लावले तर ते जास्त चविष्ट होते.*
* पाण्याची उकळी + पिठ भुरभुरवायची पद्धत + नंतर झाकण ठेऊन दिलेली 'दण्दणित' वाफ = sucsessfull आधणाचे पिठले.
पिठात पाणी घालणे : पाण्यात पिठ कालवून घालणे .(ओतलेले पिठले). यामध्ये logically होतं काय्...तर आपण कढई मस्त तापवून्,चर्चरीत फोडणी करतो. आणि पिठात साधे पाणी घालून कालवतो.यामध्ये गुठळ्या तर होत नाहीत पण फोडणी + कढई चे tempreture हुकते. आणि कढई सकट सगळे परत गरम व्हायची वाट पहावी लागते.आणि चव जाते.
त्यामुळे मला तरी personally वरून पिठ लावलेले आधणाचे पिठलेच आवडते.

आधणाच्या पिठल्यात गुठळ्या जरी झाल्या तरी मस्त दणदणित वाफा काढल्या तर त्या मस्त आतपर्यंत शिजुन छान विरघळतात.

तब्येतीला चांगले नाही असे तरी म्हणता येणार नाही (आणि जरी असेल तर तरी तमान बेसन प्रेमी जमात हे मान्य करणार नाही).कारण चणा डाळ्/बेसन वापरून केलेले तमाम पदार्थ चवीला उत्तम च लागतात. उदा. पुपो (पुरणपोळी, चरचरीत कांदा भजी, बेसन लाडू,ढोकळा, फाफडा, फरसाण,सोन हलवा,मोहनथाळ इ.इ.इ..)

चणा डाळ (पक्षी बेसन) पचण्यास थोडे जड असते, कदाचित वाताचा त्रास होऊ शकतो आणि बहुदा चण्यातून जास्त कॅलरीज मिळतात.
उलटपक्षी चणाडाळीतही इतर डाळींप्रमाणे प्रोटीन्स आणि व्हीटॅमिन्स बी आणि सी असतात.

पण बेसनात (किंवा चण्यात) तेल्/तूप घालणे म्हणजे आमच्यासारख्या बैठ्या नोकर्‍या करणार्‍यांना आणखीनच "औषध".

मला पिठलं फारसं आवडत नाही आणि झुणक्यातला कांदा, त्याची कन्सिस्टंसी पाहूनच खाण्याची इच्छा मरते; पण कुळथाचं पिठलं बेसनाच्या पिठल्यापेक्षा जास्त आरोग्यदायी असावं.

२) पीठात पाणी घालणे आणि पाण्यात पीठ भुरभुरवणे यांतील कोणत्या पद्धतीत =
अ) पदार्थ अधिक खमंग व चविष्ट होतो?
ब) पीठाच्या गुठळ्या होत नाहीत?

अ. ज्या प्रकारे पदार्थ कमी कष्टांत आणि वेळात शिजतो त्या पद्धतीचं पिठलं मला चवीला चांगलं लागतं.
ब. पदार्थ शिजल्यावर गुठळ्या असल्या काय नसल्या काय मला काही फरक पडत नाही.

पूर्वी बाहेर खाण्यापिण्याची जास्त सोय नव्हती आणि पूर्वीचे सगळेच (आणि अलिकडचे बरेचसे) पुरूष स्वयंपाक करणं निषिद्ध समजत असल्याने* आजारपणात, दिवसभर काम करून दमून गेल्यावर रात्रीच्या जेवणासाठी पिठलं-भाकरी हा मेन्यू बायकांसाठी जास्त सोयीचा असतो.

*ठिणगी पडल्यास दिनेशदादा खाद्यजीवनाचा पुढचा भाग टाकेल म्हणून हा प्रयत्न! ;-)

वाचतोय. तेवढीच ज्ञानात भर.

१) पिठले आणि झुणका यांतील सीमारेषा नक्की कोणती?

पातळसर असते ते पिठले.
घट्टसर असतो तो झुणका!

२) पीठात पाणी घालणे आणि पाण्यात पीठ भुरभुरवणे यांतील कोणत्या पद्धतीत =
अ) पदार्थ अधिक खमंग व चविष्ट होतो?
पीठ भुरभुरवण्याच्या पद्धतीचे पिठले हे चविष्ट होते, त्याला टेक्श्चर असते. ताकातले बीनगुठळ्यांचे पिठलेही चविष्ट असते.
ब) पीठाच्या गुठळ्या होत नाहीत?
अतोनात गुठळ्या चांगल्या नव्हेतच पण एका हातात डाव घेउन घोटत रहावे व दुसर्‍या हाताने पीठ घालत रहावे अश्याने कमी व छोट्या गुठळ्या तयार होतात त्या शिजतात. पिठल्यात रवी घालून थोडे घुसळल्यासारखे केल्यास पिठले चांगले बनते.

३) चण्याच्या डाळीचे पीठ हे आरोग्यास चांगले नाही हे ठाऊक असूनही केवळ बेसन हाच मुख्य घटक (इन्ग्रेडियन्ट)असलेला हा पदार्थ लोक का खातात?
चण्याचे पीठ हे योग्य प्रमाणात वापरल्यास ते प्रथिनयुक्त असते म्हणून चांगले असते. पिठले करताना ते उकळी आल्यावर निदान पाचेक मिनिटे मंद आचेवर पाण्याचा हबका देवून शिजवले तर चण्याचे होणारे त्रास टळतात. शेवटी कोणत्याही पदार्थाचे प्रमाण आहारात किती असावे हे ठरलेले आहे. तो नियम आजकाल सर्रास वाकवण्यात येतो त्याचा नंतर त्रास होवू शकतो. ज्यांना चौरस आहार घेणे आर्थिकदृष्ट्या शक्य होत नाही त्यांची प्रथिनांची गरज कमी पैश्यात पूर्ण व्हावी म्हणून सरकारने झुणकाभाकर योजना सुरु केली होती असे वाटते.

बेसन अजिबातच खायचं नसेल तर बेसनाऐवजी मसूराच पिठ वापरा.

वा...छान माहिती मिळाली. :)

अँकर ढवळ्या (स्टरर) लावला तर गुठळ्या होणार नाहीत.

माझ्या सासूबाई कुळथाचेही घट्ट पिठले करतात. कुळथाच्या पातळ पिठल्याला माझा नवरा तोंड लावायला तयार नसतो.

अवांतर - मला स्वतःला सिमला मिरचीची बारीक तुकडे, पातीचा कांदा (पातीसहीत) आणि टोमॅटो घातलेला झुणका फार्फार आवडतो!

पूर्ण सहमती..! :)