किडकी प्रजा!

तुमच्या वरील दोन लेखांचा हिन्दी भाषेच्या शिक्षणाशी काहीही संबंध नाही. तिसरा धागा उघडला नाही. स्वत: आजु बाजूच्या मुलांचे अध्ययन करून किंवा त्यांना प्रश्न विचारून तिसरी भाषा विशेषकरून हिन्दी शिकण्याणे किडकी प्रजा कशी तैयार होते याचे विस्तृत वर्णन करायला हवे होते. बाकी तुम्ही प्रतिसाद देऊ नका. मानसिक त्रास घेऊन नका.

एकंदर बोजड अभ्यासक्रम पाहता, कुवत न पाहता सगळ्या विद्यार्थ्यांवर तो लादणे ही खरी मूळ समस्या आहे. या विषयी चर्चा होत नाही.

तुलनेने तिसरी भारतीय भाषा अभ्यासक्रमात समाविष्ट करणे हा विषय नगण्य आहे. तदनुषंगिक चर्चा राजकीय हेतूने प्रेरित असल्याने मोठ्या प्रमाणावर होत राहील. असो.

नागपूर, वर्धा इकडचे लोक सहजच हिंदी बोलतात. त्यात आपले मामुही येतात.

.... मा०मु० समाजाचे आणि देशाचे नुकसानच करत आहेत. त्यांना विज्ञान कळत नाही, हे ते वारंवार सिद्ध करत असतात. ...

---
तुमच्या मजकुरातील शुद्धलेखनाच्या चुका दुरुस्त करून, तो अधिक स्पष्ट आणि व्याकरणदृष्ट्या योग्य असा खालीलप्रमाणे दिला आहे:

---

**दुरुस्त केलेला मजकूर:**

१) माझ्या **अज्ञानमूलकतेबद्दल** पुन्हा एकदा **माफ करा**.
२) माझा प्रश्न **अनुवंशशास्त्राशी** संबंधित भाग सोडला तर, राजकीय नाही.
३) मला माझ्या प्रश्नातून कोणत्याही **मा. मु.** (माननीय मुख्यमंत्री) किंवा जगातील कोणत्याही राजकारण्याची बाजू घ्यायची नाही आहे.
४) माझा प्रश्न केवळ **अनुषंगिक** आहे.
५) प्रश्न अंशतः व्यक्तिगत वाटू शकला तरी, प्रश्न विचारण्याचा **उद्देश** व्यक्तिगत लक्ष्य करणे नाही, तर लेख विषयाचे अधिक **व्यवस्थित आकलन करून घेण्याचा** प्रयत्न आहे.

अ) ज्यांना विज्ञान कळते, ते (उर्वरीत किडक्या?) प्रजेत जनुकीय आणि **अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या** श्रेष्ठ म्हणावेत आणि ज्यांचा **प्रतिवाद** करता येत नाही, ते अधिक श्रेष्ठ म्हणावेत का?

आ) जर ते जनुकीय आणि **अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या** अधिक श्रेष्ठ म्हणावेत, तर तेच अखिल विश्वातील मानवजातीचे अध्यक्ष/राजे म्हणून का यशस्वी होत नाहीत?

इ) असे समजून चालू की, सध्याच्या जागतिक सत्ताधीशांमध्ये डोनाल्ड ट्रम्प त्यातल्या त्यात अधिक शक्तिशाली दिसतात. जो **सर्वशक्तिमान** आहे, तो जनुकीयदृष्ट्या **किडका** आणि विज्ञान न समजणारा असू शकणार नाही. त्या अर्थाने डोनाल्ड ट्रम्प हे जगातील सर्वाधिक चांगले विज्ञान समजणारे म्हणावेत का? की विज्ञान न समजणारे म्हणून **किडके** म्हणावे? विरुद्ध बाजूच्या तर्काने ट्रम्प जर जनुकीय आणि **अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या किडके** असतील, तर त्यांच्याऐवजी तुमच्यासारखा एखादा प्रतिभावंत प्रगल्भ वैज्ञानिक जनुकीय आणि **अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या** अधिक शक्तिशाली ठरून जगाचे राज्य का करत नाही आहे?

---

१) माझ्या अज्ञानमूलकतेबद्दल पुन्हा एकदा माफ करा.
२) माझा प्रश्न अनुवंशशास्त्राशी संबंधित भाग सोडला तर, राजकीय नाही.
३) मला माझ्या प्रश्नातून कोणत्याही मा. मु. (माननीय मुख्यमंत्री) किंवा जगातील कोणत्याही राजकारण्याची बाजू घ्यायची नाही आहे.
४) माझा प्रश्न केवळ अनुषंगिक आहे.
५) प्रश्न अंशतः व्यक्तिगत वाटू शकला तरी, प्रश्न विचारण्याचा उद्देश व्यक्तिगत लक्ष्य करणे नाही, तर लेख विषयाचे अधिक व्यवस्थित आकलन करून घेण्याचा प्रयत्न आहे.

अ) ज्यांना विज्ञान कळते, ते प्रजेत जनुकीय आणि अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या श्रेष्ठ म्हणावेत आणि ज्यांचा प्रतिवाद करता येत नाही, ते अधिक श्रेष्ठ म्हणावेत का?

आ) जर ते जनुकीय आणि अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या अधिक श्रेष्ठ म्हणावेत, तर तेच अखिल विश्वातील मानवजातीचे अध्यक्ष/राजे म्हणून का यशस्वी होत नाहीत?

इ) असे समजून चालू की, सध्याच्या जागतिक सत्ताधीशांमध्ये डोनाल्ड ट्रम्प त्यातल्या त्यात अधिक शक्तिशाली दिसतात. जो सर्वशक्तिमान आहे, तो जनुकीयदृष्ट्या किडका आणि विज्ञान न समजणारा असू शकणार नाही. त्या अर्थाने डोनाल्ड ट्रम्प हे जगातील सर्वाधिक चांगले विज्ञान समजणारे म्हणावेत का? की विज्ञान न समजणारे म्हणून किडके म्हणावे? विरुद्ध बाजूच्या तर्काने ट्रम्प जर जनुकीय आणि अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या किडके असतील, तर त्यांच्याऐवजी तुमच्यासारखा एखादा प्रतिभावंत प्रगल्भ वैज्ञानिक जनुकीय आणि अनुवंशशास्त्रीयदृष्ट्या अधिक शक्तिशाली ठरून जगाचे राज्य का करत नाही आहे?

---

हिंदी/तिसर्या भाषेची सक्ती चुकीची आहे. अगदे अजुबाजुला असलेले युरोपियन देश स्व्तःची मातृभाषा अजिबात सोडत नाहीत. जपानमध्येही तेच. आणि इकडे आमचे तज्ञ मुलांना लहानपणी अनेक भाषा शिकवाव्यात.. मोठेपणी त्याचा खूप फायदा होतो.. असे अजागळपणे सांगत होते.
तामिळनाडुचे उदाहरण घ्या. फक्त तामिळ आणि इंग्रजी. काय अडले त्यांचे हिंदीवाचुन ?सरकारी उच्चपदांवर/खाजगी कंपन्यांमध्ये पुर्वी हेच लोक दिसायचे आणि सिलिकॉन व्हॅलीतही हेच लोक.
आणि आमच्या घरचे पुरुष मधुबालाचे सौंदर्य आणि साहिर/शैलेंद्रची गाणी पाठ करता करता एल.आय.सी.मधुन निव्रुत्त कधी झाले हे त्यांनाही कळले नाही.

किमान तीन भाषा येत असतील तर त्या व्यक्तीसाठी हा एक विकासच आहे ना.
त्याचा संवाद वाढतो, मेंदूचा विकास होतो, आनंद वगैरे बोनस
किमान 3 भाषा आंतरराष्ट्रीय राष्ट्रीय आणि प्रादेशिक
शिकायला आत्मसात करायला काय हरकत आहे.
मी स्वतः मराठी शिकलो तर मला किती मोठा आनंद मिळाला.संवाद साधता येतो त्या त्या भाषेतील उत्तम साहित्य कला संस्कृतीचा आनंद घेता येतो तर काय हरकत आहे ?

मग जपानी/जर्मन/रशियन/डच्/फ्रेंच मुलांच्या मेंदुचा विकास तुलनेने कमी झालेला असतो का? कारण ह्या देशांतील शाळांमध्ये शिक्षण प्रामुख्याने त्यांच्या मातृभाषेतच दिले जाते. आणी पदवी मिळेपर्यण्त ते सहसा त्यांच्याच भाषेत शुकतात.
ह्या देशातील नागरिक बहुभाषिक असणार्या भारतातील नागरिकांपेक्षा कमी सरस असतात ? वाटत तरी नाही. कारण ज्या प्रमाणात हे देश पेटंट्स्,साहित्य्, संशोधन वगैरे निर्माण करतात त्यामानाने आपण किंवा ईतर बहुभाषिक देश निर्माण करत असतील का? आपण तर ह्या बाबतीत खूप मागे आहोत.
जागतिक दर्जावर घेतल्या जाणार्या गणित्,भौतिक ऑलिंपियाड स्पर्धांचे गेल्या ३० वर्षातील निकाल पाहिलेत तर लक्षात येते की हंगरी,बल्गेरिया,रोमेनिया सारखे जेमतेम १.५ ते दोन कोटी लोकसंख्या असलेले देश १२५ कोटी भारताच्या अनेक मैल पुढे आहेत. ऑलिंपिक स्पर्धांचे तर विचारायलाच नको.
(ह्या लहान युरोपियन देशांमध्ये प्रदुषण तुलनेने बरेच कमी असते का? बहुतेक असणार).

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_countries_by_medal_count_at_Intern...

पण अशा कीडक्या प्रजेवर ३ भाषांच्या सक्तीचा भार टाकून मा०मु० समाजाचे आणि देशाचे नुकसानच करत आहेत. त्यांना विज्ञान कळत नाही, हे ते वारंवार सिद्ध करत असतात.

या दोन्हीचा आपसात काही संबंध असला तर तो अमेरिका आणि इराण युद्धाशी असावा तितकाच संबंध असावा.

तीन भाषांचा निर्णय हा संपूर्ण महाराष्टाला लागू झालाय म्हणजेच संपूर्ण महाराष्ट्राची प्रजा किडकी आहे.

त्यात आपलं मिपा पण आलंच कि

आता या किडक्या प्रजेच्या किडक्या संस्थळावरील किडलेल्या लोकांना सर्वज्ञ हुशार करण्यासाठी आपले अधिजनुकशास्त्राचे हुच्च ज्ञान देणार आहेत.

प्रदूषणामुळे मानवी शरीरा वर वाईट परिणाम होतो यात सामान्य माणसालाही कोणतीच शंका नाही तर तसा परिणाम जन्माला न आलेल्या बाळावरही होईल हे सांगण्यासाठी लॅन्सेटची गरज नाही. पण हुच्च लोकांना पाश्चिमात्य लोकांनो सांगितले तर च त्यांचा विश्वास बसतो

पण मूळ मुद्दा हा कि हे सर्व माहिती असून सामान्य माणूस काय करू शकतो. सामान्यच कशाला असामान्य माणसांना सुद्धा यात फारसं काही करता येईल असं वाटत नाही.

कोट्यवधी लोकांना शहरातून खेड्यात जायचं तर उपाशीच मरावं लागेल.

एवढा द्राविडी प्राणायाम करून नक्की काय निष्पन्न होईल हे सर्वज्ञ काही सांगत नाहीत.

थोडक्यात वरील लेखावरुन आणि त्यावर मिळणार्‍या प्रतिसादावरुन असे जाणवते की चांगली प्रजा निर्माण न होणे यासाठी अनेक घटक कारणीभूत आहेत आणि त्यावर मानवी उपाय होण्यासारखे दिसत नाहीत. त्यामुळे यापुढे वासरात लंगडी गाय शहाणी या उक्तीप्रमाणे जास्त किडके की कमी किडके यातूनच निवड करावी लागेल असे दिसते. आपण या विषयावर चर्चेखेरीज जास्त काही करु शकतो असे वाटत नाही.

जनुकीय श्रेष्ठत्वाचा दावा हा वैज्ञानिकदृष्ट्या चुकीचा आणि सामाजिकदृष्ट्या हानिकारक आहे, कारण तो भेदभाव आणि पूर्वग्रहांना प्रोत्साहन देतो.

मी लेखक युयुत्सु यांनी त्यांच्या तिन्ही लेखांचे दुवे आणि त्यांनी नंतर केलेल्या चर्चेतून केलेले दावे यांचे गूगल जेमिनीस गूगल स्कॉलरच्या मदतीने आणि स्कॉलरली लिटरेचरच्या मदतीने तपासण्यास सांगितले असता जेमिनीने त्यांच्या दाव्यांबाबत खालील मर्यादा स्पष्ट केल्या

युयुत्सु यांच्या जनुकीय श्रेष्ठत्वाच्या दाव्यांचे आणि 'लोकोत्तर' संशोधक जनुकीयदृष्ट्या श्रेष्ठ असल्याचे मत वैज्ञानिकदृष्ट्या पडताळणी केल्यास त्यांच्या मर्यांदा स्पष्ट होतात.

युयुत्सु यांच्या जनुकीय श्रेष्ठत्वाच्या दाव्यांची वैज्ञानिक मर्यादा

युयुत्सु यांनी मांडलेला 'किडकी प्रजा' (Defective/Damaged Progeny/Population) आणि जनुकीय श्रेष्ठत्वाचा दावा आधुनिक विज्ञानात स्वीकारार्ह नाही आणि त्याला अनेक गंभीर मर्यादा आहेत.

* जनुकीय आवश्यकत्ववाद, निर्धारणवाद आणि लघुकरणवाद (Genetic Essentialism, Determinism, and Reductionism - GEDR): युयुत्सु यांचे दावे जनुकीय आवश्यकत्ववाद, निर्धारणवाद आणि लघुकरणवादाच्या (GEDR) श्रेणीत मोडतात, जे विज्ञानात गंभीरपणे नाकारले गेले आहेत. या संकल्पना जनुकीय भूमिकेला अतिरंजित करतात. व्यक्तीची जडणघडण केवळ जनुकीय घटकांमुळे होत नाही, तर जनुकीय आणि गैर-जनुकीय (उदा. पर्यावरण, सामाजिक संदर्भ) घटकांच्या गुंतागुंतीच्या परस्परक्रियेतून होते. जनुकीय आवश्यकत्ववादामुळे लैंगिक भेद (उदा. STEM क्षेत्रातील पुरुषांचे जास्त प्रमाण) आणि वर्णद्वेष (उदा. विविध वंशीय गटांच्या बुद्धिमत्तेतील फरक) यांसारख्या भेदभावाला खतपाणी मिळते. (The Problems with Genetic Essentialism, Determinism, and Reductionism)
* वंशाची सामाजिक रचना: मानवी वंश वैज्ञानिकदृष्ट्या जनुकीय भिन्न नाहीत, तर ते मुख्यतः सामाजिक रचना आहेत. सामाजिकदृष्ट्या परिभाषित वंशांमध्ये कोणतेही महत्त्वपूर्ण जनुकीय फरक नाहीत. (Genes, Culture, and Scientific Racism - PNAS)
* यूजेनिक्स (Eugenics) आणि वैज्ञानिक गैरसमज: युयुत्सु यांचे 'जनुकीय श्रेष्ठत्व' किंवा 'उत्तम प्रजेची' कल्पना यूजेनिक्सच्या (सुप्रजननशास्त्र) विचारधारेसारखी आहे. २० व्या शतकाच्या सुरुवातीला यूजेनिक्स लोकप्रिय असले तरी, ते पूर्वग्रहदूषित आणि चुकीच्या मेंडेलियन जनुकीय आकलनावर आधारित होते. यात बुद्धिमत्ता किंवा सामाजिक वर्तन यांसारखे अमूर्त मानवी गुणधर्म सरळपणे अनुवांशिक असतात असे मानले जात होते. या विचारधारेमुळे मोठ्या प्रमाणावर भेदभाव आणि अत्याचार झाले, विशेषतः दुर्बळ घटकांवर. नाझी जर्मनीच्या कृत्यांमुळे यूजेनिक्सची वैज्ञानिक आणि नैतिक मर्यादा उघड झाली. (Eugenics and Scientific Racism - NHGRI; Eugenics - Wikipedia)
* गुंतागुंतीच्या लक्षणांची अनुवांशिकता: बुद्धिमत्ता, प्रतिभा किंवा इतर कोणत्याही गुंतागुंतीच्या मानवी गुणांवर केवळ काही विशिष्ट जनुकांऐवजी अनेक जनुकीय आणि पर्यावरणीय घटकांचा परिणाम होतो. त्यांची अनुवांशिकता सरळ साध्या पद्धतीने नसते. (Intelligence, Genetics of: Heritability and Causation - UBC Zoology)

...'ज्याना विज्ञान कळते, यापेक्षा जे विज्ञानात भर टाकत आहेत ते जनुकीय श्रेष्ठ मानता येतील... लोकोत्तर (फ्रण्टलाईनवरील संशोधक) जनुकीयदृष्ट्या श्रेष्ठ मानता येतील' या दाव्याच्या मर्यादा:

युयुत्सु यांचा हा दावा, विशेषतः 'लोकोत्तर' संशोधक जनुकीयदृष्ट्या श्रेष्ठ असतात, हे वैज्ञानिकदृष्ट्या सिद्ध झालेले नाही आणि त्याला अनेक मर्यादा आहेत:

* बुद्धिमत्तेची अनुवांशिकता आणि गटभेद: बुद्धिमत्तेला (IQ) मोठा आनुवंशिक घटक (सुमारे ५०%) असला तरी, याचा अर्थ असा नाही की विविध गटांमधील बुद्धिमत्तेच्या फरकांना जनुकीय आधार आहे. वंश किंवा सामाजिक गट यांमधील बुद्धिमत्तेच्या सरासरी फरकांना जनुकीय कारण नाही, यावर वैज्ञानिक सहमती आहे. (Heritability of IQ - Wikipedia)
* प्रतिभा आणि अनुवांशिकता - पर्यावरण आणि परिश्रमाचे महत्त्व: प्रतिभा आणि जनुके यांचा संबंध असला तरी, ते एकमेकांवर अवलंबून आहेत. काही व्यक्तींना जनुकीयदृष्ट्या अधिक क्षमता मिळू शकते, परंतु कठोर परिश्रम आणि सरावाशिवाय ती क्षमता विकसित होऊ शकत नाही. अनेक अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, पर्यावरणीय घटक आणि जाणीवपूर्वक केलेला सराव (deliberate practice) प्रतिभेच्या विकासासाठी आणि वैज्ञानिक यश मिळवण्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. (Are talents genetic or learnt? - BBC Science Focus Magazine)
* वैज्ञानिक प्रतिभेच्या अनुवांशिकतेचा प्रत्यक्ष पुरावा नाही: नोबेल विजेत्यांमध्ये वैज्ञानिक प्रतिभेच्या सरळ अनुवांशिकतेचा कोणताही थेट पुरावा (उदा. जुळ्यांवरील अभ्यास) उपलब्ध नाही. यामुळे मानक वर्तन जनुकीय पद्धती वापरून अशी श्रेष्ठता सिद्ध करणे कठीण होते. (Scientific Talent, Training, and Performance: Intellect, Personality, and Genetic Endowment)
* पर्यावरणीय घटकांचा प्रभाव: वैज्ञानिक यश मिळवण्यासाठी सामाजिक-आर्थिक परिस्थिती, कौटुंबिक पार्श्वभूमी, शाळेची गुणवत्ता, परिसरातील वातावरण, शाळेचे वातावरण, सुरक्षितता आणि सामाजिक संबंध यांसारख्या पर्यावरणीय घटकांचा महत्त्वपूर्ण प्रभाव असतो. पूरक घरगुती वातावरण आणि चांगल्या शैक्षणिक सुविधांमुळे विद्यार्थ्यांना शैक्षणिक यश मिळण्यास मदत होते. (Effect of Environmental Factors for Teaching of Science on Academic Achievement and Interest of Students and on Their Teachers' Job Statisfaction; Impact of Environmental Factors on Student's Educational Background and Their Future Performance)

थोडक्यात, आधुनिक विज्ञान मानवी क्षमता आणि यशाला केवळ जनुकीय घटकांशी जोडत नाही. तर, जनुकीय प्रवृत्ती, पर्यावरण, शिक्षण, सामाजिक संधी आणि वैयक्तिक प्रयत्न यांचा हा गुंतागुंतीचा मिलाफ आहे. जनुकीय श्रेष्ठत्वाचा दावा हा वैज्ञानिकदृष्ट्या चुकीचा आणि सामाजिकदृष्ट्या हानिकारक आहे, कारण तो भेदभाव आणि पूर्वग्रहांना प्रोत्साहन देतो.

हे जीवशास्त्र वैद्यकीय क्षेत्रातील व्यक्तीनी संबंधिताना समजाऊन सांगितले जाणे अपेक्षित आहे, पण ते एका आय ० आय० टी० च्या विद्यार्थ्याला समजावून सांगावे लागते, याला दूर्दैव म्हणायचे का असा प्रश्न पडतो...

इथं मिसळपाव वर समजावून सांगितल्याने स्वतःचीच आत्मप्रौढी मिरवण्याशिवाय तुम्ही काय गवत उपटलंय?

एका आय ० आय० टी० च्या विद्यार्थ्याला समजावून सांगावे लागते, ते इथल्या लोकांना समजावून काय उपयोग. चला तुमच्या समाधानासाठी मान्य करू तुमचीच लाल. त्याने काय होणार आहे?

ज्यांच्या हातात सत्ता आहे जे काही यात ठोस करू श़़कतात त्यांना समजावून सांगा कि.

तिथे कशाला शेपूट घालताय आणि उगाच इथे कशाला शेखी मिरवताय? अरण्य रुदन सोडलं तर काय मिळवताय?

आज मी ~२.५ मि०मध्ये ~९% नफा कमावल्याने विशेष खुषीत आहे.. मग पुढे?

साधा सलग सतत दरमहा १० % फायदा मिळवता येतो हि शेखी मिरवली. यावर मी तुम्हाला साधा सरळ सांगितलं कि माझे पैसे १० % दरमहा दराने चक्रवाढ दराने पाच वर्षे वाढवून दाखवा अर्धा फायदा तुमचा अर्धा माझा, तर आपण शेपूट घातली.

नैसर्गिक निवड आणि उत्क्रांती च्या बेसिकस मध्येच राडा आहे तुमचा

उगाच इथे किडकी प्रजा नावाने भंपक दावे कशाला करताय?

युयुत्सुंच्या लेखातील तार्किक दोषांचे जेमिनी एआय विश्लेषण (लांबीमुळे स्वतंत्र धागा लेख)

MIT just completed the first brain scan study of ChatGPT users & the results are terrifying.

Turns out, AI isn't making us more productive. It's making us cognitively bankrupt.

83.3% of ChatGPT users couldn't quote from essays they wrote minutes earlier.

Let that sink in.

You write something, hit save, and your brain has already forgotten it because ChatGPT did the thinking.

Brain scans revealed the damage: neural connections collapsed from 79 to just 42.

That's a 47% reduction in brain connectivity.

If your computer lost half its processing power, you'd call it broken. That's what's happening to ChatGPT users' brains.

Teachers didn't know which essays used AI, but they could feel something was wrong.

"Soulless."
"Empty with regard to content."
"Close to perfect language while failing to give personal insights."

The human brain can detect cognitive debt even when it can't name it.

Here's the terrifying part: When researchers forced ChatGPT users to write without AI, they performed worse than people who never used AI at all.

It's not just dependency. It's cognitive atrophy.

Like a muscle that's forgotten how to work.

The MIT team used EEG brain scans on 54 participants for 4 months.

They tracked alpha waves (creative processing), beta waves (active thinking), and neural connectivity patterns.

This isn't opinion. It's measurable brain damage from AI overuse.

The productivity paradox nobody talks about:

Yes, ChatGPT makes you 60% faster at completing tasks.

But it reduces the "germane cognitive load" needed for actual learning by 32%.

You're trading long-term brain capacity for short-term speed.

MIT researchers call this "cognitive debt" - like technical debt, but for your brain.

Every shortcut you take with AI creates interest payments in lost thinking ability.

And just like financial debt, the bill comes due eventually.

प्रज्ञावंतानो उगाच घाबरवू नका. खुप स्थितंतरे बघीतली आहेत. कुठल्याच बदलाचा या अविनाशी जगावर काहीच फरक पडत नाही या ठाम मताचा आहे.