आयटीच्या गोष्टी - ऑनसाईट (१)

वर्ष दोन वर्ष परदेशात राहावयास मिळाल्यास होणारी दहा वीस लाखांची बचत

एव्हडी बचत होते काय! म्हणुनच कै-कै जण अक्षरशः बरोबरच्यांना अँबॅरेसिंग वाटण्यासारखं वागतात. :)

ऑनसाईट बद्द्लच एक गोष्ट मोठ्या आयटी कंपनी मधल्या रूममेटनी सांगितली होती. यु.यस. मध्ये एके ठिकाणे त्यांना रहाण्यासाठी एक अपार्टमेंट लिज वर घेतलं होतं. तिथं श्वार्ट आणि ल्वांग टर्मवर असणारे शेकडो लोकं रहायची. बहुतेक जणं २३-२८ या वयोगटातली असायची. अडनिडं वय, स्वातंत्र्य यामुळे असंख्य मुलं-मुली वन-नाइट स्टॅन्ड घेउन रहायचे. इकडे आल्यावर कुणाला सांगण्याचा/माहित व्हायचा प्रश्नच नाही. जी अदरवाइज रिस्क असते ती यात कमीच. एसटीडीचं विशेष भय नाही, नंतरचं ब्ल्याकमेलींग वगैरे. आणि हे बहुतेक ठिकाणी तरुणाईची गर्दी असलेल्या अपार्टमेट्स मध्ये चालतं असं तो म्हणायचा. त्यामुळे तो लग्न ऑनसाईटला न गेलेल्या मुलीशी करणार आहे असं म्हणायचा. :)

एका प्रॉग्राम म्याणेजर असलेल्या मैत्रिणीकडून कळलेला प्रकार विचित्र वाटला. इथे भारतातून बरीच मुलं, मुली येतात. अनेक बायका अगदी लहान मुलं तिकडेच सोडून येतात. त्यांना त्यात फारसे काही वाटत नसावे. बहुदा तेलुगु असतात हे मी दोन तीन वेळा पाहिले आहे. नुकतेच ३ जणांना कंपनीने परत भारतात पाठवले. एक अगदी दोन महिन्याचे बाळ सोडून आली म्हटल्यावर बाकीच्यांनाच कसेसे वाटले. तिच्या बिल्डींगीत राहणारे आणि त्याच कंपनीत काम करणारे दोन भारतीय ओळखीचे कोणीतरी असावे म्हणून मैत्री केली आणि एकेदिवशी चक्क बलात्काराचा प्रयत्न झाल्याचा दावा (खरा/खोटा ते देवालाच माहित) केल्यावर कंपनीला प्रकरण वाढवायचे नव्हते म्हणून तिघांनाही परत पाठवून दिले आहे. ही घटना पंधरा नाहीतर वीस दिवसांपूर्वीची! स्त्री असल्याने तिने एकटीने येऊ नये असे माझे म्हणणे नाही. बाळ वगैरे मागे ठेवून किंवा धोकादायक परिस्थिती निर्माण होईल असे मुद्दाम होऊन काही करू नये. एवढेच!
एकीदोघींशी अशीच कुठे कुठे भेट झाल्यावर गेली ३ वर्षे मूल भारतात आहे वगैरे ऐकून वाईट वाटते.
पैसे मिळतात वगैरे ठीक आहे पण पार जीव जाईपर्यंत कसली स्पर्धा! एका मराठी मनुष्याने ऑनसाईट आलेला असताना इथे नीयम तोडण्याच्या पलिकडे जाऊन गुन्हा नोंदवला जाण्यासारखे काम केले आणि त्याची इच्छा होती की महाराष्ट्र मंडळाने त्याला सोडवावे. आता ही जबाबदारी कोण घेणार? मग त्याचे नातेवाईक फोनवर मराठी लोक असे नी तसे अशी दुषणे देत बसले. एक सिनियर मैत्रिण मनाने फार चांगली आहे तर तिच्यावरच त्याच्या फ्यामिलिने दबाव आणायला सुरुवात केल्यावर तिला पोलीसांची मदत घ्यावी लागली.
सगळेच असे असतात असे माझे म्हणणे नाही, किंबहुना फारच कमी उदाहरणे आहेत. माझा या क्षेत्राशी फारसा संबंधही नाही पण हे प्रकार अगदी विश्वासू व्यक्तींकडून ऐकवले गेल्याने भुवया उंचावल्या.
वरील लेखन वाचून ते आठवले.

या सगळ्यामागचं अर्थशास्त्र काय आहे यावरही कधीतरी वाचायला आवडेल. वेगवेगळ्या क्लायंट्सकडून कंत्राटं मिळवणं, त्यासाठीची स्पर्धा, त्यात नक्की काय पणाला लागलेलं असतं, त्यात लबाड्या कशा होतात वगैरेवरही येऊ द्यात. (यातल्या काही बाबींचा ओझरता उल्लेख केलेला आहेच...)

पूर्वी आखाती देशांत जाण्याची क्रेझ होती. तिथे जाणारे लोक अशिक्षित मजूर म्हणून जायचेच, पण काही सुशिक्षित लोकही व्हाइट कॉलर जॉब करायला जायचे. अर्थातच सगळेच लोक आपापल्या क्षेत्रातली कमी स्किलची कामं करायचे, फक्त पैसा दाबून मिळायचा म्हणून जायचे. सध्याच्या ऑफसाइटी लाटेतही तेच चित्र आहे का? एकंदरीत भारतीय आयटीची कौशल्य-पातळी गेल्या दशकांत वाढलेली आहे का? अशा इतरही अनेक विषयांवर वाचायला आवडेल.

तूर्तास सगळे लेख वाचतो आहे.

ऑनसाईट जाण्यामागे मुख्य उद्देश हा पैसा आणि अनुभव मिळविणे असतो. माझा तरी आहे :). कंपनीच्या खर्चाने परदेशवारी हा अजुन एक फायदा असतोच.

per diem बद्दल थोडं लिहा की राव!!

per diem हे जेव्हा तुम्ही बिझनेस विजावर ऑनसाईट जाता तेव्हा लागू होते. कम्पनि तुमचा रहाण्याचा आणि प्रवासाचा खर्च करते आणि काहि रक्कम वरखर्चाला देते. या वरच्या रकमेतुन जेवढे वाचतिल तेवढे पैसे तुम्हाला मिळतात. भारतात तुमचा पगार चालूच रहातो.

कामाचा कालावधी एक वर्षापेक्ष जास्त असेल तर बर्‍याचशा आयटी कंपन्या अकरा महिन्यानंतर आपल्या कर्मचार्‍यांना एक महिन्याची बिनपगारी सुट्टी घेऊ देतात. या सुटटीत त्या कर्मचार्‍याला भारतात येऊन परत जायचे असेल तर प्रवासभाडयाचा खर्च कंपनी करते.

आमची कंपनी २ आठवड्याच्यावर सुट्टी देत नाहि आणि प्रवासभाडयाचा खर्च हि देत नाहि. मला ३ वर्षे झाली पण अजुन एकदाहि सुट्टी नाही मिळाली :(

बाकि अफवे बद्दल विमेशी सहमत.

बर्‍याच वेळा ऑनसाईटला जायला मिळतेय म्हणून मनाला न आवडणारे कामही करावे लागते.
सध्या मी हे अनूभवतोय ......

> > एक प्रोडक्ट बेस्ड आणि दुसरा प्रकार सर्व्हीस बेस्ड

एक मालक कंपनी दुसरी नोकर कंपनी असे का म्हणत नाही

या प्रकाराच्या अर्थकारणाबद्दल डिट्टॅल मध्ये वाचायला आवडेल. आमचा बराचसा धंदा यावर अवलंबुन आहे म्हणुन.

वाचतोय. जबर्‍या मज्जा येते आहे. पुलेशु.

ही गोष्ट शिकागो ची, २००% खरी.

जसे वर कोणीतरी म्हणले आहे तसे शिकागो मधे एका अपार्टमेंट कॉम्प्लेक्स मधे बरेसचे तेलगू आटी वाले लोक रहात होती. त्यांच्या बायका भारतातल्या सवयीनुसार साड्या खिडकीत वाळत घालायच्या त्यामुळे त्या बाहेर लोंबायच्या. अपार्ट्मेट मॅनेजमेंट ला हा प्रकार बघुन काही कळेना, मग थोडे दिवस वाट बघुन त्यांनी एक नोटिस circulate केली. "खिडक्यांना आतुन पडदे लावावेत. बाहेरुन लावले तर त्यामुळे अपार्टमेंट ची शोभा जाते"

वर उल्लेखलेल्या बायकाच त्या कॉम्प्लेक्स च्या जलतरण तलावात पूर्ण कपडे घालुन पोहायच्या ( म्हणजे डुंबायच्या ). तेंव्हा सुद्धा अपार्ट्मेट मॅनेजमेंट ला नोटिस काढावी लागली

सेवादाता (सर्व्हर), विदागार (डेटाबेस) मस्तच....
सहा वर्षाच्या कालावधीत / अनुभवत कधीच हे शब्द वापरले नव्हते कि माहित नव्हते

इथुन पुढचे सर्व भाग इनो घेऊनच वाचायला लागणार बहुतेक

अरारा जामच जळजळ होतेय ;)

अजुन येउदे.

धन्याजी बाबा, मालिका चांगली आहे. अगदी सिडने शेल्डन किंवा आर्थर हेली ची कादंबरी वाचल्या सारखे वाटतेय !( आपण त्याचा मराठी अनुवादच वाचतो म्हणा ) स्पर्धा, राजकारण, सूड, फसवणूक अशी त्या कादम्बर्‍यांची जाहिरात करतात.मला तर हिंजवडीच्या साईडला फिरायला गेले की भलताच कॉम्प्लेक्स येतो. त्यावेळी पुण्यात पंचवीसेक संगणक होते ( १९८६ ) त्या वेळी त्यातील एका संगणका वर मी काम करायचो. ( त्यावेळी एसी रूमला घाबरायची पद्धत होती) . आज त्या पांढर्‍या गाड्यातून ते विंजनेर जाताना पाहिले ना की " कोण होतास तू काय झालास तू ? किंवा कशी नशीबानं थट्टा आज मांडली या गाण्यांची आठवण येते.

लेख छान आहे.

ऑनसाईट एक चांगली संधी असते खरी. नवीन देश, नवीन माणसे, नवीन संस्कृती अनुभवणे, बर्‍यापैकी पैसे कमवणे, एक अनुभव म्हणून परदेशात राहून बघणे या सगळ्या दृष्टीने ऑनसाईट ही एक चांगली संधी असते. पण काही काही लोकं पैशापायी कुठल्याही थराला जातात. बायको ऑनसाईटला आणि नवरा भारतात किंवा अगदी उलट असा ३-४ वर्षे सलग रिमोटली संसार करणारी कितीतरी जोडपी माझ्या ओळखीची आहेत. मुलगा/मुलगी आणि नवरा भारतात आणि बायको ६ महिने - १ वर्ष अमेरिकेत असे ही एक जोडपे माझ्या पाहण्यात आहे. सासू-सासर्‍यांशी पटत नाही म्हणून घरच्या जबाबदार्‍या (वृद्ध आणि आजारी आई-वडील, त्यांच्या देखभालीसाठी कुणी नसणे, बहीण लग्नाची असणे परंतु लग्न न जुळणे, इ.) असून देखील नवर्‍याला २-३ वर्षे परदेशी घेऊन जाणार्‍या बायका माहित आहेत.

सलग ३-४ वर्षे कुटुंबासहित अमेरिकेला जाणारी कुटुंबे तिकडे जातात पण इकडे भारतात कधीतरी अवचित दुर्दैवाने दोघांपैकी (नवरा किंवा बायको) कुणाचे बाबा किंवा आई किंवा आजी-आजोबा यांचा अकस्मात अकाली मृत्यू होतो. माझ्या एका मित्राचे वडील अचानक हृदयविकाराचा धक्का येऊन पहाटे ४ च्या सुमारास गेले. मुलगा, सून, नातू, नात असे चौघे अमेरिकेत होते. त्यांना तेथून निघून त्यांच्या अमरावतीजवळच्या गावी पोहोचण्यात ३०-३२ तास उलटून गेले. तो घरी पोहोचल्यावर हबकला. सगळे विधी आधीच पार पडले होते. ज्यांनी जन्माला घातले, वाढवले, शिकवले, अलोट निरपेक्ष माया केली त्यांनी असे एकदम निघून जाणे, त्यांची वर्षा-दोन वर्षात भेट न होणे, आणि त्यांचे शेवटचे दर्शनही न मिळणे याचे दु:ख त्याला इतके बोचले की तो पुन्हा अमेरिकेत जाऊन सगळं आवरून दीड महिन्यात भारतात कायमचा परत आला. आईच्या सोबत जास्तीत जास्त राहून तिच्या सहवासाचा अमूल्य ठेवा मला गमवायचा नाही असे तो गप्पांमध्ये म्हणाला. माझ्या एका दूरचा भावाच्या बाबतीत असेच घडले. आई-वडील वृद्ध आणि आजारी! हा भाऊ बायको-मुलांसकट बरीच वर्षे दुबईमध्ये! अचानक वडीलांनी जगाचा निरोप घेतला. पण केवळ सुनेचे सासूशी पटत नाही म्हणून सासू असेपर्यंत भारतात परत यायचे नाही हा तिचा ठाम निर्धार! आता त्याची आई खूप आजारी आणि जवळपास पलंगावर झोपूनच असते. तिच्यासाठी २४-तास नर्स, बाई वगैरे सगळं आहे पण जिवाभावाचं कुणीच नाही. तिची मुलगी तिची काळजी घेते आणि मुलगा परदेशात राहतो. बघा, मुलगा असणं चांगलं की मुलगी?

बरेच (मुख्यतः तेलुगु) लोकं दाटीवाटीने अमेरिकेत एका १बीएचके फ्लॅटमध्ये बेकायदेशीररीत्या ६-७ जणं राहतात. अतिशय गचाळ राहतात. त्यांचे भात-सांबाराचे पदार्थ ऑफीसमध्ये घेऊन तिथल्या कँटीनमध्ये ओंगळ पद्धतीने हादडतात. गोरे लोकं त्यांच्या त्या किळसवाण्या प्रकाराकडे बघून नाके मुरडतात आणि त्यांच्याविषयी तक्रारही करतात. हीच मंडळी स्थानिक (कृष्णवर्णीय) लोकांशी पैशाचे व्यवहार करतात आणि गुंडगिरीमध्ये क्वचित मरतातही. कसे ही करून अमेरिकेत रहायचे, अतिशय किळसवाणी काटकसर करून पैसे साठवत रहायचे हाच यांचा खाक्या असतो. भारतीय लोकं वस्तू विकत घेऊन, वापरून आवडली नाही म्हणून परत करण्यात ही अग्रेसर असतात.

ऑनसाईट ही संधी असते खरी पण सगळा सारासार विचार करून घेतलेली संधी जास्त आनंद देते. नुसत्याच पैशाच्या हव्यासाने घेतलेली संधी बर्‍याच वेळा पराकोटीच्या तडजोडी करण्यास भाग पाडते असे एक निरीक्षण आहे. मग त्यातून बर्‍याच इतर गुंतागुंती उद्भवतात. त्या टाळायच्या असतील तर फक्त पैसा ध्येय न ठेवता नीट विचार करून ऑनसाईटची संधी घेणे/ न घेणे जास्त श्रेयस्कर असे मला वाटते.

ऑनसाईट मॅनेजरला भेटवस्तू आणण्याची चढाओढ चालू असते असे नीरीक्षण नोंदवते. एकाने आणले की मग दर खेपेस येणारे लोक आणतातच. कशाकरता हा भुर्दंड व मस्कापॉलीश त्यांचे तेच जाणो.
_______________________
काहीजण नाईट क्लबला वगैरे कधीही मिळाले नाहीत ना मिळणार नाहीत अशा रीतीने जातात. आसपासच्या ऑनसाईट सहकार्‍यांच्या टोमण्यांवरुन ते लक्षात येते.

धागा आय टी चा आहे की अपत्यसंगोपनाचा तेच कळना झालय =))