त्यांनी हिंदीत का बोलावं?

हिंदुस्तान म्हणजे हिंदीभाषिकांचा देश होय. ज्यांना हिंदी बद्दल प्रेम नाही त्यांनी देशातून निघावे.
ज्यांना हिंदीबद्दल द्वेष वाटतो ते परकीय देशांचे हस्तक आहेत. (स्लीपर सेल टाईप)

-- इति उत्तर प्रदेशमधले भाजपा मिनिस्टर.

Exclusionary politics तुम्हाला पण एक ना एक दिवस धरणार आहे हे लक्षात ठेवण्यासाठी हे उदाहरण मस्त आहे !

संपर्क भाषा काय असावी ह्या वर लोकसभेत व्यक्त होणे .
ह्याला खूप अर्थ आहेत.
जागे नुसार आणि गरजेनुसार कोणती ही भाषा ही संपर्क भाषा असू शकते हिंदी चा उल्लेख करण्याची गरज नव्हती.
भाषा कधीच एकटी येत नाही .ती पूर्ण लावजमा घेवून येते.
इंग्लिश बरोबर पिझ्झा, बर्गर, सूट,मिनी स्कर्ट, केक ,दारू पार्ट्या आल्या,कुटुंब व्यवस्था उखडली गेली.
हे फक्त भाषे चा परिणाम आहे.
हिंदी स्वीकारली की तिच्या बरोबर.
जुने रीती rivaj, outdated परंपरा,कट्टर हिंदुत्व,स्त्री स्वतंत्र च आकुंचन .हे सर्व येईल.
उर्दू आणि अरबी भाषा जर कोणत्या दुसऱ्या देशाने शिकली आणि स्वीकारली तर त्या बरोबर मुस्लिम धर्म पण त्या देशात प्रवेश करेल..
भाषा एकटी नसते तिच्या बरोबर अनेक गोष्टी असतात.
मराठी आहे म्हणुन मराठी संस्कृती आहे.
मराठी नसेल तर मराठी संस्कृती पण नसेल.

स्वित्झर्लंड हा एक लहानसा आणि संपन्न देश आहे. त्यांची स्वतःची एक शिस्तबद्ध शैली असून ते इतके शांतिप्रिय आहेत की त्यांच्याकडे स्वतःचे लष्कर देखील नाहीये. अशा स्वतंत्र देशाचा नागरिक होण्याकरिता परक्या देशातील व्यक्तिकरिता काही जाचक अटी (म्हणजे अगदी घरात देखील कोणती भाषा बोलावी इत्यादी) ठेवणे हे स्वाभाविक आहे. अमेरिकेचा नागरिक होण्याकरिता देखील अशा काही अटी आहेत (घरातील भाषेबद्दल अट नसली तरीही घरात लहान मुलांसोबतची वर्तणूक, त्यांना द्याव्या लागणार्‍या स्वतंत्र खोलीसारख्या सोयी सुविधा इत्यादी).

भारत हा एक संघराज्य देश आहे. एका राज्यातून दुसर्‍या राज्यात जाणे म्हणजे परकीय व्यक्तिने नागरिकत्वाकरिता अर्ज करण्यासारखे अजिबात नाही.

तरीही टॅक्सी चालविण्यासारखे लोकाभिमूख व्यवसाय करण्याकरिता स्थानिक भाषा शिकणे गरजेचे आणि सक्तीचे करावे त्याशिवाय परवानगी देऊ नये.

स्थानिक पातळीवर न्यायालयात वकिली करणार्‍या सर्वांनाच मराठी येते असा अनुभव आहे. उच्च न्यायालयात मला मराठीच वकील हवा असा आग्रह धरला तर कदाचित अशीलाचेच जास्त नुकसान होईल. हूशार वकिलाकडे भरपूर काम असतेच पण वकीलाला हूशार आणि परवडणार्‍या शुल्कात वकील मिळणे हे उच्च न्यायालयात तरी दुरापास्त असते.

तेव्हा स्थानिक भाषेची सक्ती / आग्रह हा राज्यपातळीवर तारतम्य पाहूनच केला जावा. जो महाराष्ट्रात आजवर तरी योग्य प्रकारेच होत आहे. पुढे देखील होतच राहील अशी आशा आहे.

आपण सामान्य लोक भाषे विषयी खूप हळवे असतो.व्यवहाराची भाषा ,संपर्क भाषा ह्याचा अर्थ तर सरळ आहे
भाजी बाजारातील ,प्रवासातील ,कष्टाची कामं करणाऱ्या लोकांना गरज असलेली भाषा,. थोडक्यात महत्त्वाच्या क्षेत्राशी संबंधित असले तरी .
ती भाषा सत्ताधारी लोकांची नसते.
प्रतिभावंत,प्रतिष्ठित ,सेलिब्रिटी ,श्रीमंत ,कॉर्पोरेट सारख्या शक्ती शाली क्षेत्रं
इत्यादी इत्यादी ह्यांची नसते.
मराठी भाषे विषयी बोलतात ना.
राजभाषा फाटके लुगडे नेसून कोपऱ्यात बसली आहे.
थोडक्यात तशीच संपर्क भाषेची अवस्था असते.
मग ती हिंदी असो,मराठी असो ,नाही बाकी कोणतीही भाषा इंग्लिश सोडून.

थोडे पैसे आले की लोक लग्नपत्रिका इंग्लिश मध्ये प्रिंट करायला लागलेत आणि त्या पत्रिका आपल्याच मराठी भाषिक लोकांना वाटायला लागलेत.
हेच बाकी भाषिक लोकांना पण लागू आहे.
म्हणजे आर्थिक लेवल ल साजेशी आमची मातृ भाषा नाही हे दाखवले गेले आहे
हे हिंदी भाषिक लोकांना पण लागू आहे
हिंदी सिनेृष्टीतील पारितोषिक वितरण समारंभात सरळ इंग्लिश जास्त बोलली जाते
म्हणजे ज्या हिंदी भाषेची त्यांना पैसा,प्रतिष्ठा दिली..ती हिंदी भाषा अवॉर्ड फंक्शन च्या लायकीची नाही.
हीच वृत्ती ह्या मधून दिसते
हे पण सर्व भाषिक लोकांना लागू आहे
मोठमोठ्या पार्ट्या,उद्योगपती चे मेळावे, भाषा इंग्लिश..
कोणत्या आर्थिक स्तरातील लोक कोणती भाषा बोलतात त्या वर त्या भाषेची प्रतिष्ठा अवलंबून असते .बाकी सर्व भावनिक खेळ आहेत .
ही दुसरी बाजू भाषा प्रेमाची.

आजची बातमी ''प्रादेशिक भाषेमधुन न्यायालयाचे कामकाज चालावे - इति पंतप्रधान मोदी''

चर्चेत उपयोगी व्हावा म्हणून मुद्दा.

-दिलीप बिरुटे

हिंदी भाषा : लिटील चाइल्ड इन डायपर्स !

प्राथमिक शिक्षण मातृभाषेत असेल तर खूप प्रभिवित पने मुल कोणताही विषय आत्मसात करू शकतात.
त्या मुळे प्राथमिक शिक्षण हे मातृभाषेत च हवं असा हट्ट सर्व च तज्ञ लोक धरतात.
मातृभाषेचा गमंत च वेगळी आहे.
ना लिपी,ना पाठांतर,ना व्याकरण काही ही न शिकता माणूस भाषा शिकतो.
ते पण अतिशय कमी दिवसात.
भाषेतील सर्व खाचाखोचा सहित.
जेव्हा मुल पूर्ण बोलायला शिकत म्हणजे वयाच्या तीन चार वर्षात च.
तेच मातृभाषा सोडून बाकी कोणती ही भाषा शिकायची झाली तर किती तरी वर्ष जातात.
तरी त्या भाषेतील खाचाखोचा समजत नाहीत.
अगदी उच्च शिक्षण,व्यावसायिक शिक्षण,विज्ञान हे पण मातृभाषेत च शिकवले तर.
त्याचा खूप चांगला परिणाम होईल .
ते व्यवहारिक ठरणारं नाही ती गोष्ट वेगळी

हिंदी भाषा म्हणून वाईट आहे ,बोली भाषा आहे,चड्डीत च असलेलं मुल आहे
ही भाषेवर आलेली टीका वर वर वाटत असली तरी .तसे नाही.
हिंदी भाषा डोक्यात जाते ह्याचा अर्थ जी लोक ही भाषा बोलतात त्या लोकांची वृत्ती बाकी देशातील लोकांपेक्षा वेगळी असल्या मुळे ती भाषा डोक्यात जाते
बेशिस्त,सार्वजनिक ठिकाणी,सार्वजनिक वाहनात कसे ही वागणे.
कोणाचं च ऐकून घेणे नाही, मीच शहाणा,आम्हीच श्रेष्ठ, हे आणि अनेक वाईट गुण हिंदी भाषिक लोकात हमखास असतात.
कायदे न पाळणे,बेकायदेशीर कृत्य करणे,स्त्रिया न विषयी संकुचित मत.
असे अनेक गुण हिंदी भाषा आणाऱ्या लोकात उर्वरित भाषा असणाऱ्या लोक पेक्षा जास्त असतात

एक मुद्दा अजुन कुणी मांडला नाहीये किंवा माझ्या नजरेतुन सुटला असावा.
अमित्भै स्वतः गुजराथी असुन सुध्दा त्यांनी हिंदीचा वापर करावा अशी फक्त विनंती केली आहे.
तस्मात अमितभैंचा भारतीयांमधले संभाषण सोपे व्हावे असे वाटण्याव्यतिरिक तसा काही स्वार्थी हेतु नसावा. तसा असला असता तर त्यांनी गुजराथीला आडुन आडुन प्राधान्य दिले असावे.
ह्याचा अर्थ हा निघतो कि अमितभैंना गुजराथी समाजाबद्दल आत्मविश्वास असावा कि बाहेरची भाषा कुठलीही असो गुजराथी परस्परांतील संवाद गुजराथीमधुन्च करतील.
अमितभंच्या ह्या विधानाचा गुजरातम्ध्ये काय परिणाम झाला आहे ह्याची कुणाला काही माहीती आहे का?

मुघल राज्यकर्त्यांनी,ब्रिटिश राज्य कर्त्यानी.
महाराष्ट्र मधील सर्व किल्ले हल्ला करून उध्वस्त केले पण राजस्थान मधील केले नाहीत.
का?.
स्वतःच्या आर्थिक फायद्या साठी शील,अभिमान,विचार ह्यांचे ते लिलाव करत होते .
पण महाराष्ट्र तसे करत नव्हता.
गुजरात ची मानसिकता तीच आहे.
फायद्यासाठी काही ही करतील .
त्या मुळे अमित shah ना गुजराती लोकांची चिंता वाटत नाही

आणि देशाच्या एकतेला धोकादायक असणारे घटक.
१) हिंदी भाषा
२) हिंदी मीडिया.
३) धार्मिक वाद.
४) जातीय वाद.
५) व्यापारी स्वार्थी जमात
आसाम,ओरिसा,पंजाब,
हिमाचल, अती पूर्वेतील सात राज्य, दक्षिण भारतातील राज्य,कश्मिर.हिमाचल .
ह्या भाग विषयी महाराष्ट्र सहित बाकी प्रगत राज्यांना राग नाही,द्वेष पण नाही.अखण्ड यूपी,अखंड बिहार,अखंड mp.
ही राज्य आणि त्या राज्यातील लोक ह्या विषयी मात्र तीव्र संताप आहे.

बंगाल,राजस्थान,गुजरात ही थोडी ठीक आहेत पण तिरस्कार करण्या इतकी वाईट नशित्म

हिंदी भाषा असणाऱ्या लोकांनी मराठी,गुजराती किंवा कोणती ही दक्षिण भारतीय भाषा शिकावी..जेव्हा त्यांना कायम स्वरुपी त्यांचे राज्य सोडून उदर निर्वाह करण्यासाठी दुसऱ्या राज्यात जाणे गरजेचे असते.. तात्पुरतं फिरायला जायचे असेल तर गरज नाही.

आणी अशा प्रकारे नानांच्या धाग्याने पंचशतक पुर्ण केले. अभिनंदन. :)

https://qr.ae/py491D

हा प्रश्न सोडवणे सरळ नाही . याची खेचाखेच , मग टोकाची विधाने / राजकीय पोळी भा जने हे तर दिसतयच
आता प्रश्न असा आह एकी जरी हिंदी हि काही राष्ट्रभाषा नसली आणि तिची सक्ती करेन अयोग्य असले तरी हे हि खरे नाही का कि अशी कोणती भाषा आहे कि जी भारतातील अनेक भासंचय त्या मानाने जवळ आहे ? तर उत्तर हिंदी असे दयावे लागेल . अनके भाषा जय लिप्या वापरतात त्याचेही हिंदीची देवनागरी लिपी साधर्म्य दर्शवते ( गुजराथी , बंगाली आणि अर्हताःत मराठी कदाचित गुरुमुखी ? हरयाणवी कोणती लिपी वापर माहित नाही

तशी कोणती दक्षिणी भाषा आहे का ?
यूरोपात फ्रेंच इटालियन आणि जर्मन आपापल्या भाषेहूतून वयहार करताट आणि यूरोपीन संसदेत? आणि जरी समाज त्यांनी तिसरी भाषा म्हणून इंग्रजी स्वीकारली असली तरी इंग्रजी हि फ्रेंच इटालियन आणि जर्मन यांचं जवळ आहे .. तोच तर्क हिंदी साठी

हिंदी ची सक्ती नको पण प्रेमाने चुचकारत जर हिंदी राष्ट्रीय संसदेत वाढवली तर एवढा कडवा विरोध पण नको