अग्नी(इंद्र)धनूष्य..........

जयंत कुलकर्णी's picture
जयंत कुलकर्णी in जनातलं, मनातलं
4 Jul 2012 - 5:08 pm

अग्नीधनूष्य हा एक फार दुर्मिळ अद्भूत असा नैसर्गिक चमत्कार आहे. हा घडायला आकाशात तंतूमय ढग असावे लागतात व त्यांची उंची वीस हजार फुटाहून अधिक असावी लागते. एवढेच नाही तर या ढगात भरपूर बर्फाचे कणही असावे लागतात.

सुर्याचे किरण या ढगांवर बरोबर अठ्ठावन्न अंशाचा कोन करून पडावे लागतात. असे झाले तर हे इंद्रधनुष्य़ आग आकाशाला आग लागल्यासारखे दिसू लागते.

या चमत्काराचे शास्त्रीय नाव आहे “सरकमहॉरीझाँटल आर्क”.

हे नेहमी दिसणारे इंद्रधनुष्य नाही. जेव्हा प्रकाश उंचीवर असलेल्या तंतूमय ढगातून जातात तेव्हा हे चमत्कार दिसतात. यातील बर्फाचे षटकोनी स्फटीक हे जाड थाळ्यांच्या आकाराचे लागतात व ते जमिनीला समांतर असावे लागतात.

प्रकाश या स्फटीकाच्या बाजूने आत शिरतात व खालच्या बाजूने बाहेर पडतात. हे होताना या किरणांचे अपवर्तन होऊन त्यातून रंग बाहेर पडतात. एवढे होऊन चालत नाही तर या बर्फाच्या स्फटीकांची एकामेकांशी एका विशिष्ठ प्रकारे रचना व्हावी लागते. हे सगळे जर झाले व आपण तेथे असलो तर नशिबवान माणसाला हा चमत्कार दिसतो.

आपल्याही हे केव्हातरी दिसेल. फारच भारी दिसतो हा प्रकार..............!

जयंत कुलकर्णी.

विज्ञानमाहितीआस्वाद

प्रतिक्रिया

फारच भन्नाट.
भाग्यवान आहात.

sagarpdy's picture

4 Jul 2012 - 5:14 pm | sagarpdy

फोटू कुठे काढलात ?

जयंत कुलकर्णी's picture

4 Jul 2012 - 5:18 pm | जयंत कुलकर्णी

हा हा, पुण्यात माझ्या टेबलावरून......खरंच.

इनिगोय's picture

4 Jul 2012 - 5:36 pm | इनिगोय

फटू दिसत नाहीये :(

हरिप्रिया_'s picture

4 Jul 2012 - 5:42 pm | हरिप्रिया_

अप्रतिम!!!

सूड's picture

4 Jul 2012 - 5:47 pm | सूड

फटु दिसत नाहीयेत.

अत्रुप्त आत्मा's picture

10 Jul 2012 - 6:10 pm | अत्रुप्त आत्मा

हे सगळे जर झाले व आपण तेथे असलो तर नशिबवान माणसाला हा चमत्कार दिसतो.>>> १०० % सहमत... जबरदस्त आहे हा निसर्गचमत्कार :-)

नशिबवान आहात काका.. बघायला आणि फोटो काढायला पण मिळाला..

चित्रगुप्त's picture

4 Jul 2012 - 7:03 pm | चित्रगुप्त

व्वा...अद्भुत आहे हा प्रकार.
आणि तुम्हाला ही सर्व शास्त्रीय माहिती आहे, हे आणखी विशेष.
अनेक आभार.

जयंत कुलकर्णी's picture

5 Jul 2012 - 9:13 am | जयंत कुलकर्णी

दोन वर्षापूर्वी हा सोहळा मी एकदा बघितला होता तेव्हा ही माहिती काढली होती अर्थात नेटवरून. तेव्हा फोटो काढता न आल्यामुळे मतात हुरहुर राहिली होती ती यावेळी दूर झाली.

स्मिता.'s picture

4 Jul 2012 - 7:10 pm | स्मिता.

अतिशय भन्नाट प्रकार दिसतोय हा... पुण्यात घरबसल्या असं अद्भुत दृष्य दिसायला खरोखर भाग्यवान आहात.

हा सुरेख फोटो येथे शेअर केल्याबद्दल अनेक आभार!

अन्या दातार's picture

4 Jul 2012 - 8:49 pm | अन्या दातार

....

जाई.'s picture

4 Jul 2012 - 8:52 pm | जाई.

भन्नाट

जोयबोय's picture

5 Jul 2012 - 3:54 pm | जोयबोय

मी ओडीशामधे असताना वर्तुळाक्रुती इन्द्रधनू पाहीले होते. पुर्ण गोल इन्द्रधनू सुर्याभोवती निर्माण झाले होते.
फारच अद्भुत होता नजारा.

त्याला इंद्रवज्र म्हणतात असे गोनीदांच्या दुर्गभ्रमणगाथेत दिलेले आहे. तुम्ही दिलेला अनुभव त्यांनादेखील (बहुतेक) सिंहगडावर आला होता.

प्रचेतस's picture

6 Jul 2012 - 12:59 pm | प्रचेतस

इंद्रवज्र मी रतनगडाच्या पश्चिम कड्यावरून पाहिलेले आहे.
फारच भन्नाट प्रकार आहे तो. आपलीच प्रतिमा आपल्याला डोळ्यासमोरच्या कड्यात दिसते.

लै भाग्यवान बगा तुम्ही. ते वर्णन वाचताना असलं भारी वाटलं होतं काय सांगू.

धागाकर्ते जयंत सर यांच्या धाग्याचे महत्त्व वाचकांच्या लक्षात यावे यासाठी ही २ चित्रे

प्रचेतस's picture

10 Jul 2012 - 2:55 pm | प्रचेतस

ग्रेट.
तेजाळलेले आकाशच जणू.

विश्वास ठेवायला अवघड असा सुंदर फोटो काढलात आणी पुरेपुर माहीती हि दिलीत. धन्यवाद.

--टुकुल.

पैसा's picture

12 Jul 2012 - 5:39 pm | पैसा

खरंच फार मोठं नशीब असायला पाहिजे हे दिसण्यासाठी!

सागर's picture

12 Jul 2012 - 5:49 pm | सागर

खरंच फार मोठं नशीब असायला पाहिजे हे दिसण्यासाठी!

अवांतरः मी येथे दिलेले फोटो स्वतः काढलेले नाहियेत

तर्री's picture

12 Jul 2012 - 6:12 pm | तर्री

निसर्ग असा अद्भुत होताना पाहाणे हा काय अजब प्रकार असतो.
छान फोटो !