जर्द पिवळी विजार, तीतून
द्वार ठोठावत आलेले
आतड्यांतुनी साठलेले
पोटी आवळून धरलेले
संधी मिळाली नाही तेंव्हा
आडोशाला बसण्याची
जे त्याज्य ते त्याग करूनी
मोकलाया दाही दिश्यांची
आधी असं झालं नाही
कधी पिवळं झालं नाही
त्या कातर वेळी मात्र
रोखून धरणं झालं नाही
मग जनाची ना मनाची
कसली लाज कुणाची
निसर्ग-हाकेला ओ देऊन
क्लांत शांत होण्याची
- (साधी सुती विजार घालणारा) द्येस्मुक् राव्
बिनधास्त उभा तो वाडा हळहळणारा
वर पिंपळ थकला तेथे सळसळणारा
ते जळमट काही प्रवेशद्वारापाशी
तृण उंच वाढले बिलगे तरु पर्णांशी
पोपडे जरासे भिंतीवरती ओले
अन धाप टाकुनी उदास खिडकी बोले
निखळले कसे हे अलगद वासे काही
ते वैभव सारे जिथे द्यायचे ग्वाही
ती विहीर जेथे जमायचे बघ खेडे
वाजायाचे ते रहाट करकर वेडे
देव्हारा तिथला कसा पोरका झाला
चढविली कशी ना कुणी फुलांची माला
मी धावत सुटलो स्वप्नांच्या त्या पाठी
ना मिटली तरिही चिंतेची ती आठी
बैसतो स्मृतीच्या त्याच नदीच्या काठी
मी बालपणाला पुन्हा जगायासाठी
प्रेर्ना - मातीचे पाय
पयन स्प्र्शुन अले
ते हत मलले होते
लक्क उमग्ले तेवहा
ते पय मतिचे होते
मि केवल पहत होतो
पयन्च्य खल्चि धुल
ति ललतस लववि
हे एकच मथि खुल
मि इथ्वर पहुन अलो
पौल्खुना विर्नर्या
अधि कुन्वत, मगुन
कप्ति विकत हस्नर्या
अत पुन्ह चलवे पुधे,
कि परत फिर्वे?
सोस न-लयक पयन्चे
पुसुन अव्घे तकवे?
प्रेमल श्ब्दन्चि ओल
मनत र्झिपत नहि
व्हवे नत्मस्त्क
पयहि दिसत नहि
सुरांबरोबरच कुंचल्यातून उतरलेली माझी कविता...
व्हिडिओ पण नक्की पाहा आणि अभिप्राय जरूर कळवा.
हिंडोल छेड भ्रमरा, सुमनांत आज,
स्वर्गातुनी उतरला ऋतुराज आज ॥धृ॥
ती शाल्मली बहरली, फुलला पलाश,
आरक्त कुंकुम गमे, तबकात खास।
ये औक्षणास अवनी, चढवून साज
स्वर्गातुनी उतरला ऋतुराज आज ॥१॥
मोहोर सोनपिवळा, परसात जाई,
शिंपीत केशर सडा, मधुमास येई।
पानांफुलांत भरला, नखरेल बाज,
स्वर्गातुनी उतरला ऋतुराज आज ॥२॥
कळीचा नियम: ज्या अक्षराला उच्चार करण्यासाठी कमी वेळ लागतो ते लघु, आणि जास्त वेळ लागणारं अक्षर गुरु.
.
पण अनेक वेळेला नियम खूप संक्षिप्त असेल तर तो पुरत नाही. पुढे आलेले उपनियम या एकाच नियमाहून ओघाने आलेले आहेत. त्यातले सूक्ष्मभेद आणि बारकावे थोड्या विस्तारानं पुढे देतोय.
.
१) आपण शुद्धलेखनात जे ऱ्हस्व किंवा दीर्घ लिहितो ते ढोबळमानानं लघु किंवा गुरु असतात.
मुले आणि भिणे या शब्दांची पहिली अक्षरे ऱ्हस्व आली आहेत म्हणून ती लघु.
मूल आणि भीत-भीत या शब्दांची पहिली अक्षरे दीर्घ आहेत म्हणून ती गुरु.
.
दोघांत सांडलेला अंधार मी गिळालो.
चंद्रास वाहिलेल्या रात्रीस मी मिळालो.
काळीज फाटले तेव्हा आसवे गळाली.
हा काळ त्या स्मृतींचा सोडून मी पळालो.
पाऊस वाजताना पाण्यात मी भिजावे.
तेव्हाच वाटलेले वाहून दु:ख जावे.
अस्तित्व सांधताना अंधारली निळाई.
विश्रब्ध वेदनांच्या ओघात मी जळालो.
माझ्याच भावनांना माझाच स्पर्श झाला.
संदिग्ध जाणिवांचा आकांत फार झाला.
हे फोल खेळ सारे प्रारब्ध झाकण्याचे.
स्वप्नांध प्राक्तनांना मोडून मी निघालो.
-कौस्तुभ
वृत्त- आनंदकंद
हसण्या उसंत नाही
रडण्यास अंत नाही.
निळे सावळे जगणे
मजला पसंत नाही.
बहरली जरी झाडे
हा तो वसंत नाही.
दिले टाकुन जरी तू
मी नाशवंत नाही.
सांगुन थकलो मी, पण
दुनिया ज्वलंत नाही.
-कौस्तुभ
शुद्धसती मात्रावृत्त
पाऊस सांजवेळी, डोळ्यांत दाटलेला,
वाराच काळजाच्या, ओघात साठलेला.
पाळीव हस्तकांनी, मागून वार केले,
त्यांच्या मनातलाही, विश्वास बाटलेला.
माझे खरे प्रबंधी, माझेच प्राण झाले,
त्यांचाच फार वेळा, आधार वाटलेला.
प्रारब्ध ग्रासलेले, कोऱ्याच सावल्यांनी,
रंगांध भावनांचा, हा खेळ थाटलेला.
आभाळ रुक्ष झाले, शोकात चंद्रवेली,
झाडांत खोल गेला, अंधार फाटलेला.
-कौस्तुभ
वृत्त -आनंदकंद
असा एक शत्रूच खुद्दार व्हावा.
पुरावा परंतू न गद्दार व्हावा.
अशी स्निग्ध व्हावी घरे ही नभाची.
उभ्या आसमंतात उद्धार व्हावा.
कुण्या मोगऱ्याचा दिसावा पसारा.
उभा श्वास माझा ग मंदार व्हावा .
कशाला कुणाची करावी अपेक्षा.
स्वत:चा स्वत:लाच आधार व्हावा.
तुझ्या स्पंदनाची गती सैल व्हावी .
नि डोळ्यांत साऱ्या ग अंधार व्हावा .
-कौस्तुभ
वृत्त - भुजंगप्रयास
देवघरातच सोडून आले मंद दिव्यांची सुगंधमाला
पहाटवारा श्रावणओला कांत सतीचा तिथे राहिला
दिवेलागणी शुभंकरोति करी एकटी तुळशीमाला
बोटांमधुनी फिरत जाय ती कालगणाची अजस्त्र माला
देव्हाऱ्यावर शांत सावली स्निग्ध घरावर छाया धरते
त्या झाडाच्या पानांवरती कृष्णवल्लरी गाणे रचते
समईमधल्या दीपकळीवर विझू विझू ते डोळे दिसती
मध्यरात्रिला येता आठव देवघरातील विझते वाती
हार चंदनी हात जोडुनी जन्म पिढ्यांचा भोगून जातो
मागे वळुनी आपणसुद्धा हात सोडुनी भणंग होतो....
-शिवकन्या
