महाराष्ट्रातील समाजवादी आणि कम्युनिस्ट राजकारणाची थोर परंपरा

प्रमिला देंडवते आणि मृणाल गोरे या कम्युनिस्ट होत्या? कधी असे ऐकलेले नाही...

तेच एस एम बद्द्ल. ते स्वतःला कम्युनिस्ट म्हणत नसत तर समाजवादी म्हणत.

कदाचीत आपल्याला तसे म्हणायचे नसेलही पण तसा अर्थ त्यातून निघतो. निघाला म्हणून बिघडतही नाही, पण माहीती म्हणून हा प्रश्न विचारला इतकेच.

खरे आहे विकासराव आणि मेथांबा. विकासरावांनी म्हटल्याप्रमाणे एस. एम. स्वतःला समाजवादी म्हणायचे. एस एम तर खरोखरच फार चांगले होते. अतिशय स्वच्छ चारित्र्याचे होते. कॉ. डांगेंबद्दल तसेच म्हणता येईल.
पुण्याचे पेशवे
Since 1984

त्यांचि चारित्रे स्वछ्छ असतिल.पण....जर महाराष्ट्रावर समाजवादी आणि कम्युनिस्ट यांची सत्ता येती तर आज महाराष्ट्र प्रगतीपथावर दिसला असता याचे मुख्य कारण म्हणजे डागविरहित समाज नेतृत्त्व..ह्या विधानाला आजचा विनोद ह्या पलिकडे अर्थ नाहि..मुंबईत दिसणारे भय्ये हि समाजवादि नेत्यांचि मुम्बईला देणगी आहे..इदिरा गांधिंनि समाजवादि समाज रचना स्विकरलि होति..संप करणे या पलिकडे लाल लोकांना धंदा नव्हता...कामगारांना इतके प्रचंड अधिकार होते कि एकद्या कायम झालेला कामगाराला कारखानदार नोकरिवरुन जरी तो काम करित असला तरी काढु शकत नव्हता...पब्लिक सेक्टर च्या नावाखालि चराउ कुरणे निर्माण झालि होति..संप बंद म्हणजे नित्याच्या बाबि होत्या..कमुनिस्ट हे परकिय व पराभुत झालेले तत्वज्ञान आहे..गिरणी कामगारांचि वाट लागली होति..रशिया सोडला तर एक्स्पोर्ट कुठेच नव्हता.. बगाराम तुळपुळेला कम्युनिस्ट नेता.. {पब्लिक सेक्टर }प्रयोग म्हणुन कारखाना व्यवस्थापनाचि जबाबदारी दिलि होति पण यश आले नाहि.. बंद करा, हि हाक देण सोप आहे पण कारखाना चालवण हे कौशल्याचे काम आहे..ना.ग.गोरे, फर्नांडिस यानि समाजवादि विचारांचा पराभव मान्य केला होता व मुक्त अर्थ व्यवस्थेच्या बाजुने शेवटि उभे राहिले...जनता दल या कडबोळ्याला दिल्लित संधि दिलि होति राज्य करायचि पण हे राज्य करु शकले नाहित हे जनतेला माहित आहेत..बंगाल मधे आज हि कम्युनिस्टांचे सरकार आहे पण तिथे औषधाला हि नविन कारखाना अनेक वर्षे उभा राहु शकला नाहि...टाटाचा न्यानो तिकडे गेला व टाटाचि ह्या लाल भाईनि काय वाट लावलि हे सा~यांना माहित आहे..मानवि हक्क न मानणा~या, दडपशाइचा व पक्षिय हुकुम शाहिचा ईतिहास असलेल्या,धर्मास अफु समजणा~या ह्या लाल फिलोसॉफिला रशिया ने सुध्धा नकारले व स्टलिन लेनिन यांचे पुतळे उखडुन फेकले..कम्युनिस्टांचे मानवावरील अत्याच्यार पहवयाचे असेल तर बोरिक पास्तरनॅक याचि दॉ झिव्हागो कादंबरी वाचा किंवा सिनेमा पहा...

अविनाश

टाटाचा न्यानो तिकडे गेला व टाटाचि ह्या लाल भाईनि काय वाट लावलि हे सा~यांना माहित आहे..
नॅनोला पळवून लावण्याचे काम पूर्वीच्या काँग्रेसी आणि सध्याच्या रालोआ च्या घटक असलेल्या ममता बॅनर्जी यांनी केले.

बाकी समाजवादी पक्षाची शोकांतिका ही त्यांच्या निवडणूक केंद्रित आणि काँग्रेसविरोधाच्या राजकारणामुळे झाली.
निवडणुका जिंकण्याच्या हव्यासातून 'काँग्रेसमधून फुटलेला तो आमचा नेता' अशी स्थिती आली. त्यामुळे क्रमाने त्यांनी लोहिया, जयप्रकाश नारायण, मोरारजी देसाई, चंद्रशेखर, व्ही पी सिंग यांना नेता मानून आपले सर्वस्व त्यांच्यासाठी वेचले. त्यामुळे वेळोवेळी तत्त्वनिष्ठा बाजूला ठेवली. मग तेल गेले तूप गेले अशी स्थिती आली. तसेच काँग्रेसविरोधातून येणारी शक्ती भाजपाने शोषून घेतली.

कामगारांना इतके प्रचंड अधिकार होते कि एकद्या कायम झालेला कामगाराला कारखानदार नोकरिवरुन जरी तो काम करित असला तरी काढु शकत नव्हता.

या ऍवजी
या पलिकडे लाल लोकांना धंदा नव्हता...कामगारांना इतके प्रचंड अधिकार होते कि एखाद्या कायम झालेला कामगाराला कारखानदार नोकरिवरुन जरी तो काम करित नसला तरी काढु शकत नव्हता.

असे वाचावे..चुकिबद्दल दिल्गीरी

जर महाराष्ट्रावर समाजवादी आणि कम्युनिस्ट यांची सत्ता येती तर आज महाराष्ट्र प्रगतीपथावर दिसला असता की नाही हे मला माहीत नाही परंतु कम्युनिस्ट लोकांनी प. बंगालची लावलेली वाट पाहता महाराष्ट्राची काय हालत झाली असती याचा अंदाज येउ शकतो. गेली काही वर्षे पाहता महाराष्ट्रही काही खुप प्रगतीपथावर आहे हे म्हणता येत नाही. दुरगामी द्रुष्टी असलेला नेता मिळाला की प्रगती अगदी होतेच. गल्लेभरु नेते मिळाले कि सर्वसंपन्न बिहारचे ही मातेरे होते.

सुक्या (बोंबील)
मु. पो. डोंबलेवाडी ( आमच्या गावात पोस्ट हापीस नाय. लिवायचं म्हुन लिवलं.)

समाजवादी आणि कम्युनिष्ट यातील फरक काय हो?

मी उडत उडत ऐकले आहे की कम्युनिष्ठांना सुभाषबाबू आतापर्यंत देशभक्त आहेत हे मान्यच नव्हतं.
मी असं ऐकलं आहे की भारतावर चीन ने आक्रमण केलं हे सुध्दा यांना मान्यच नव्हतं.
धर्मनिरपेक्षता म्हणजे केवळ हिंदू धर्माला शिव्या देणं अशी काहिशी यांची समजूत आहे.
पश्चिम बंगाल बद्दल कम्युनिष्ठांच्या अनेक भयकारी चमत्काराच्या कथा ऐकून आहे

मी असंही ऐकलं आहे की कम्युनिझम हा असा विचार आहे की ज्यांना तो मान्य नसेल त्यांना संपवण्याचा एकमेव मार्ग कॉमरेडांना माहीती आहे. शोध घेता जगातील समुहहत्या करणार्‍यांत कम्युनिष्ठांचं नाव येणं हे सुध्दा सहज आहे ना?

ऍटॉक्रसी किंवा हुकूमशहा बाबत तुमचं काही विशेष तत्वज्ञान आहे का?

वरील सगळं कितपत खरं आहे हो?
कारण मला काही माहिती नाही. मी एक विनंती करतो की मला माहिती नसलेल्या या विषयावर तुम्ही एखादा लेख लिहावा. म्हणजे माझ्या सारख्या लोकशाहीत परमभाग्य मानणार्‍या लोकांना माहिती पडेल की कम्युनिझम कडे झुकाव असून सुध्दा नेहरुंनी भारतात लोकशाही रूजावी यासाठी प्रयत्न का केले?

(अज्ञ) नीलकांत

मेथांब्या इथे एक विकी नावाचा लालभाइ आहे. बाकी सगळे बूर्झ्वा आहेत. उगाच तुझा वेळ वाया नको घालवूस. महाराष्ट्रात तर नकोच . त्यापेक्षा तिकडे विकसीत बंगालात किंवा केरळात जा.

तिथे तुमचे तत्वज्ञान मेथांब्यासारखे मुरलेले आहे. तिथे तुला कसं माहेरी गेल्यासारखं वाटेल.
नाहीतर पावासाठी रांग लाव रशियात जाउन. किंवा पगाराच्याएवजी टायर मिळाल्यावर आपल्याला काय वाटले असे प्रश्न रशियन कामगारांना विचार.
किंवा चीन मध्ये जाउन ऑलिंपिक्स साठी किती घरं जबरदस्तीने पाडली त्याची आकडेवारी जमव. किंवा जिम्नास्टीक, जलतरण, डाइव्हिंग मध्ये पदके मिळवून देणारया बालिकांची आजची परिस्थिती ह्यावर संशेधन केलंस तरी चालेल.

करण्यासारखं खूप आहे बघ तुझ्यासारख्या कम्यूनिस्टांना. माझ्यासारख्या भांडवलदारी विचारसरणीच्या लोकसमूहात वेळ नको रे फुकट घालवू. तुझी गरज आहे कम्यूनिझमच्या पुनरुत्थानास!!

सारखा केरळ चा दाखला का देता... त्यांचि लोकसंख्या किति? तो एक लहान सा प्रदेश आहे..त्याच अर्थ बजेट मुंबई महानगर्पालिकेच्या बजेट हुन लहान आहे.....त्याच्या कम्यनिस्ट पार्टीचा व डांग्यांच्या कम्युनिस्ट पारटिचा संबंध नाहि.. केरळ मधे उद्योग धंदे नाहित..सारे लोक दुबई ,महाराष्ट्रात कामाला आहेत...समाज जिवन ठिक नाहित..सक्तिने धर्मांतर होत आहे....

रामदास स्वामी हे औरंगजेब चे गुप्त हेर होते हे लाल भाईंचे आवडते मत आहे..

काय बी बना !
ह्यांना पण सलाम केला पाहीजे राव !

सारखं सारखं तोंडावर पडतात पण पुन्हा तोंड वर करुन येता ही मंडळी !

सलाम तुमच्या कार्याला ! सलाम ! सलाम ! सलाम ! --->> एक फुटकळ टिव्ही चॅनल कडून !

*******
सध्या आम्ही ... ह्यावर नाचतो आहोत !!!
अफलातून गाणं आहे... ए.आर. रहमान जबरदस्त !

बंदुकिच्या गोळितुन सत्तेचा उगम असे विध्वंसक तत्वज्ञान असलेला चिन पुरस्क्रुत माऒ चा लाल विषाणु आता भारतात वेगाने पसरत आहे.नेपाळवर कबजा करुन राजेशाहि संपवुन एकमेव हिंदु राष्ट्र संपवुन हा विषाणु भारतात पसरत चालला आहे..

लाल सलाम,
कम्युनिस्ट पक्ष इतरांपेक्षा चांगले आहेत यात वाद नाही. महाराष्ट्रात संघवाले आणि शिवसेनेचि गुंडगीरी यात लोकांच्या विचारशक्ती अडकली आहे. हा आपलाच करंटेपणा आहे.

हे लोक आत्ताच्या अमेरिकेबद्दल बोलणार नाहित--तो गोता काय कामगारांनी केला?; केरळ बाबत चिडीचूप. क्यूबा? वेनेझुएला?

काय पण गंमत आहे बॉ इथे!

चर्चेला एक विषय ठेवायचा, प्रतिसाद आले की त्यांना धुडकावून लावायचे. आरोप करु नको, महाराष्ट्राबद्दलच बोल असे सुनवायचे. स्वतः मात्र सतत केरळाचे उदाहरण द्यायचे. अशा चिमुकल्या राज्याचे जिथे परदेशातून येणारी मदत थांबली तर अर्ध्या घरांत चुली पेटणार नाहीत, जिथे छोट्या-छोट्या गावांतल्या चर्चेसला परदेशी इव्हँजिलिकल संस्थांकडून दरचर्षी करोडोंची रसद मिळते (ती कशी वापरली जाते तो एक वेगळा विषय होऊ शकतो), जिथे कम्युनिस्ट राज्यकर्त्यांच्या गुंडांची संघटीत गुन्हेगारी थक्क करणारी आहे, जिथे विरोधकांचे भर दिवसा गळे चिरले जातात व पोलिसात केसही दाखल करुन घ्यायची मारामार आहे व जिथे स्वतःचे (परदेशातून व पर्यटनातून येणारे वगळून) उत्पन्न आमच्या बीड जिल्ह्यायेवढे सुद्धा आहे का नाही याची खात्री नाही....!!!

जियो कॉम्रेड बंधू जियो!!

बरं तुम्ही आदर्श पूर्वाश्रमीचा रशिया-चीनमधून घेता मात्र तुलना त्यांच्या सोबत नको. मी शिवसैनिक नाही. पण शिवसैनिक वेळोवेळी जिवाची ढाल करुन जनतेची मदत करतात हे मी जवळून पाहिले आहे. मग ते पूर असोत वा दहशतवादी हल्ले. अशी आजच्या काळातली तुम्ही (कॉम्रेडांनी) जीवावर उदार होऊन जनतेसाठी काही केल्याची उदाहरणे तुम्ही देऊ शकाल काय? उलट नक्षलवाद म्हणजे कॉम्रेड अशी एक साखळीच आज तयार झालेली आहे.

कॉ. डांगेंसारखे धुतल्या तांदळासातखे स्वच्छ नेते कधी काळी भारतीय डाव्या विचारसारणीत होते. त्यांच्याबद्दल मला प्रचंड आदर आहे. पण तो आता इतिहास आहे. ते नेते अशा वेळी उदयास आले जेव्हा भांडवलशाही-कम्यूनिझम यांच्यात कोण चूक कोण बरोबर या कसोटीचा निकाल लागला नव्हता. त्यांच्या सदसदविवेक बुद्धीला पटले त्या विचारसारणीला वाहून देऊन त्यांनी समाजसेवा केली. पण त्या कसोटीचा निकाल लागल्यावर, रशियातून कम्यूनिस्टांचा निप्पात झाल्यावर व चीनने कम्यूनिस्टांच्या मूळ विचारसारणीला छेद दिल्यावरही जर तुम्ही स्वतःचीच लाल म्हणत असाल तर एका शिवसैनिकाने तुम्हाला वर दिला तसा प्रतिसाद न अल्यास आश्चर्य वाटेल.

बरे तुम्ही स्वतःची लाल म्हणत असाल तर आम्हाला त्याचे सोयर सुतक नाही. पण म्हणून ज्यांच्या समाजकार्याच्या पासंगालाही तुमच्या संस्था पुरत नाहीत त्यांच्या नावाने बोटे मोडून तुम्ही स्वतःचे हसे का करुन घेता? महापूर, भुकंप, वादळे, सुनामी, वा आणखी काहीही आपत्ती असो संघावाले जीवाची पर्वा न करता व कसलाही बोलबाला न करता तात्काळ सेवाकार्यात लागलेले असतात. मी त्या त्या ठिकाणी कधीही लालभाईंना पाहिल्याचे स्मरत नाही. चक्रीवादळा नंतर रेल्वेस्थानकावर येऊन पडलेली मदत इच्छित स्थळी पोचवण्यासाठी ममता बॅनर्जी सारख्या संघद्वेष्ट्या मुख्यमंत्र्याला सरकारी यंत्रणा कमी पडू लागली तेव्हा तुमच्या कॉम्रेडांच्या गडात मदत घ्यायची वेळ आल्यावर आठवण झाली ती संघावाल्यांचीच. तेच पुढे त्सुनामी नंतर झाले... प्रचंड हाणी पोचलेल्या दुर्गम खेड्यांत जिथे न्यूज चॅनलवाले जाऊ शकले नाहीत तिथे परदेशी मिशनरी वा राजकीय पक्षाचे कार्यकर्ते फिरकतही नव्हते... तिथे पोचून पिडितांचे आश्रू पुसले कोणी? संघावाल्यांनीच. असो. तूर्तास येवढेच... पण मुद्दा हा की आपण एक-दोन इतिहासजमा स्वच्छ कॉम्रेडांचे नावे घेऊन लाल सलाम ठोकल्याने काही होणार नाही. त्यासाठी त्यागी वृत्ती बाळगून व वर्तमानाचे भान ठेऊन समाजकार्याला वाहून घ्यावे लागते. केरळाच्या बाहेर डोके काढून स्वतःला सिद्धा करून दाखवा अन मग बोला.

आपला,
(लोकशाहीवर अगाध श्रद्धा असलेला भारतीय) भास्कर

माझी कम्युनिझम बद्दलची "आत्मियता" ;) येथील इतर प्रतिसाद वाचल्यास समजेल म्हणून आकाशवाणी परत करण्याचे टाळले आणि टाळत आहे.

तरी देखील, "महाराष्ट्रातील समाजवादी आणि कम्युनिस्ट राजकारणाची थोर परंपरा " मधे आपण म्हणत असलेल्या सर्वांबद्दल मला खर्‍या अर्थी आदर आहे आणि राहील. अर्थात त्यातील, "कॉ. गुलाबराव गणाचार्य, कॉ. बी. टी. रणदिवे, कॉ. गंगाधर बुरांडे " बद्द्ल काही माहीती नाही. रणदिव्यांचे केवळ नाव ऐकले आहे. अधिक माहीती आवडेल. वेगळा लेख अवश्य लिहा. ना.ग. गोरे आणि जॉर्ज फर्नांडीसना विसरलात अथवा आवडत नसले तरी त्यांचे योगदान कमी करू नये असे वाटते. कोकण रेल्वे तयार करण्यासाठी स्वतंत्र कोकण रेल्वे कमिशन काढून जॉर्जसाहेबांनी ते काम पुढे करायला मोठी मदत केल्याचे आठवते. तेच मधु दंडवत्यांबद्दल (जरी त्यांनी "मुस्लीम मेल्यानंतरही मातीत जात असल्याने, देशाच्या मातीशी जास्त इमान राखतात" असले बाष्कळ विधान केले असले तरी...).

यातील बर्‍याच नेतृत्वाने मुंबईसह संयुक्त महाराष्ट्र होण्यासाठी लढा दिल्याचे विसरणे म्हणजे कृतघ्नताच ठरेल. (अर्थात त्यात इत्यरही होते हे विसरता येत नाही. मात्र त्या काळात जगातल्या कामगारांना एकत्र करण्याच्या भानगडीत न पडता, मराठी माणसासाठी सर्वप्रकारच्या मराठी माणसांबरोबर एक होण्याची सक्रीय इच्छाशक्ती त्यांनी दाखवली)

मात्र या लेखासंदर्भात एक प्रश्न पडतो, की जर इतके सगळे आदर्श वगैरे नेते होते तर मार कुठं खाल्ला? त्यांना सत्ता का स्थापता आली नाही? लोक त्यांच्या पाठीमागे का राहीले नाहीत?

माझ्या लेखी समाजवादी नेत्यांनी काँग्रेसला रामराम करून जेंव्हा प्रजासमाजवादी पक्ष काढला तेंव्हाच त्यांनी स्वत:ला कमकुवत केले आणि काँग्रेसमधील अनिष्ठ नेत्यांना सत्तेत ठेवायला अप्रत्यक्ष मदत केली. (अर्थात त्यांचा तसा उद्देश नव्हता हे नक्की!)

कम्यनिस्टांबद्द्ल काय बोलायचे? शब्द अपुरे पडतात... फक्त इतकेच म्हणेन त्या तत्वज्ञानाचा काही उपयोग नाही. जेंव्हा चीन युद्धात देशापेक्षा परदेशी तत्व मोठे समजत देशाच्या शत्रूला जास्तव जवळचे मानले तेंव्हाच त्याच्या मर्यादा समजल्या....

असो,

लाल लोक ही सध्याच्या इस्लामी टेररिस्ट पेक्षा जास्त टेरर आहेत. त्यांनी किती लोकांना मारले हे इथे पाहा.

http://www.satp.org/satporgtp/countries/india/database/fatalitiesnaxal.htm

निष्कंलंक वैगरे कमी लोक होती. जी सर्वच पक्षात असतात त्यामुळे वरिल उदा चूकीची वाटतात.
अहिंसे सारखच हे तत्वज्ञान ही फसवे आहे. असे नसते तर रशिया लोकशाहीकडे वळले नसते.

१९६२ च्या चिनी युध्दात हे लोक सैन्य पाठवल्यावर गळा काढून रडत होते. ह्या लोकांचे मालक दुसर्‍या देशात आहेत. शिवसैनीक निदान मान्य करतात ही रिमोट कंट्रोल बाळासाहेंबाकडे आहे म्हणून पण हे लोक म्हणजे. छ्या. देशद्रोह्यासारखे वागले त्या काळात. आंदोलन काय अन मोर्चे काय. अरेरे.

कदाचित म्हणूनच आम जनता ह्यांचा सोबत नसते.

लाल सेनेला लाल नाव का पडले ह्याचा शोध घेता मी अश्या निष्कर्षाप्रत आलो आहे की ह्या लोकांना रक्ताचा अभिषेक फार आवडतो. रक्ताचा रंग आल म्हणून हे लाल. वर आकडेवारी पाहा.

भगतसिंग आणि सुभाषबाबूंसमोर एकमुखाने नतमस्तक होणारे मिपाकर, कम्युनिष्ट आणि समाजवाद्यांचा विषय निघाल्यावर असे होलसेल मध्ये का तुटून पडतात कळत नाही बॉ!

कम्युनिझम आणि मुस्काट्दाबी (न जमल्यास हत्या ) एकाच नाण्याच्या दोन बाजू आहेत. महाराष्ट्रात कम्युनिझम असता तर ईथे मुक्त चर्चा होउ शकली असती काय? क्युबा, च्यायना मधील आंतर जाला वर ची बंधने पहा ना...

यांचे नाव यादीतून निसटले आहे. फार मोठा (जायंट या अर्थाने) माणूस!

कम्युनिस्ट विचारसरणी चांगली किंवा वाईट यावर स्वतंत्र वाद करता येइल. ( मेथांबास्टाईल ;) किंवा नीलकांतस्टाईल :) ) पण यांतील काही (सर्वांविषयी माहिती नाही म्हणून) मंडळी दिग्गज होती आणि चारित्र्य सांभाळून होती हे खरेच. आपल्या पिढीला तितकीशी माहिती नाही पण स्वातंत्र्यानंतर लगेचच्या काळात तसेच आणीबाणीच्या काळापर्यंत महाराष्ट्रातील ह्या मंडळींचा थोडाफार चांगला प्रभाव असलेला दिसतो.

गेल्या १५-२० वर्षांत रशिया कम्युनिझम कडून लोकशाहीकडे (भांडवलशाहीकडे) वळला आहे. त्या काळात रशियाची प्रगती झाली आहे की अधोगती झाली आहे? याबाबत मिपाकरांपैकी कोणाकडे काही माहिती असेल तर ती सांगावी. किंवा दुवे द्यावेत. प्रगती म्हणजे जीवनमान, दारिद्र्यरेषा व त्याखालील जनतेची संख्या, जीडीपी, महागाई दर, धान्योत्पादन, औद्योगिक उत्पादन, आरोग्य सेवा वगैरे. कम्युनिझम संपतानाची खरी परिस्थिती काय होती हे पोलादी पडद्यामागे लपलेले होते हे गृहीत धरून त्यानंतर ३ वर्षे ते आतापर्यंत अशी प्रगती मोजायला हरकत नाही.

खराटा
(येथे उत्तम काथ्या कुटून मिळेल)

मेथांब्याने चर्चा सुरू केली होती समाजवादी व कम्युनिस्ट नेत्यांचे चारित्र्य आणि त्यांनी केलेले राजकारण. आपण काथ्या कुटतोय कम्युनिझम चांगला की वाईट याचा.

खराटा
(येथे उत्तम काथ्या कुटून मिळेल)

जर आत्याबाईंना मिशा असत्या तर.....

काका म्हटले असते.

अगदी सुरुवातीच्या सुमारास, १९२५ साली भा,क,प, ची स्थापना ही रशियातील कम्युनिस्ट पक्षाची शाखा म्हणुनच झाली होती.
१९२० च्या सुमारास गांधी विरुध्द लेनीन हे पुस्तक लिहुन डांगे ह्याने गांधींना कःपदार्थ लेखण्याचा बौद्धीक दिवाळखोरपणा दाखवला होता.
गांधींचे नेत्रुत्व बलशाली होऊ नये म्हणुन झालेला हा पहिलाच प्रयत्न!जे ह्या प्रयत्नाला बळि पडले ते कम्युनिस्ट पक्षात गेले होते.ईंग्रजांच्या गुलामगिरीतुन भारत मोकळा झाला की त्याला रशीयातील कम्युनिस्ट पक्षाचा वेठबिगार म्हणुन ह्या पक्षाला कार्य करावे लागले.
१९२८ सालच्या सहाव्या अंतर राष्ट्रीय साम्यवादी अधीवेशनात , भारतातल्या स्वातंत्र्य आंदोलनाला विरोध करण्यात यावा असा आदेश देण्यात आला होता.रणदिवेला ही रशीयाची भुमिका पुर्ण पणे मान्य होती. त्या आदेशानुसार साम्यवाद्यांनी स्वातंत्र्य आंदोलनाच्या पाठीत खंजीर खुपसला.

१९३५ सालच्या आंतरराष्ट्रिय परिषदेत रशियाचे धोरण बदलले., त्या परिशदेने भारतिय स्वातंत्र्य लढ्यास पाठींबा द्यावा असे सुचवले.त्या आदेशानुसार डांगेनी कॉंग्रेस मधे प्रवेश केला.त्यांनीच १९४२ च्या स्वातंत्र्य लढ्यात स्वातंत्र्य सैनीकांना पकडुन ब्रीटीशांच्या हवाली करुन त्या लढ्याला नेस्तनाबुत करण्याचा प्रयत्न केला होता.

१९६२ साली झालेल्या चीन हल्ल्याला पाठींबा द्यायचा की नेषेध करायचा ह्या मुद्यावरुन कम्युनिस्ट पक्षत डांगे आणि रणदिवे गटात प्रचंड मतभेद झाले. आणि १९६४ साली एकसंघ असलेला कम्युनिस्ट पक्ष फुटला. डांगेच्या अधिपत्या खाली मूळ ”सीपीआय कार्यरत राहिला तर रणदिवे गटाने स्वतःला सीपीआय (माक्सीस्ट ) म्हणवणे सुरु केले.
या नव्या पक्षाने चीनी सैन्याचे मुक्तीदाता म्हणुन स्वागत केले ..तत्कालीन पंतप्रधान नेहरू यांनी पक्षाच्या बहुसंख्य नेत्यांना देशद्रोहाच्या आरोपाखाली बरेच दिवस तुरुंगात देखिल ठेवले होते.
हर्किशनसींग सुरजीत , नंबुद्रीपाद , ज्योती बसु हे सर्व प्रकाश कामत ज्या पक्षाचे समर्थन करीत आहेत त्याचे संस्थापक मेंबर्स होते.

डांगे ह्यांच्या पक्षातच नंतर फाटाफुट झाली आणि त्यांना पक्षातुन निकासित करण्यात आले.. त्यानंतर प्रकाश करंत ह्यांच्याकडे नेत्रुत्व आले .. पुढे काय झाले सगळे जाणताच!!!!
केवळ दोन कोपर्यात शिल्लक असलेल्या ह्या पक्षाशी हात मिळवणि करुन त्याला सामर्थ्य संपन्न करण्याचे महत्कार्य कॉंग्रेस ने केले आहे आणि आता त्याचिच फळे भोगताहेत...
डॉ. सन येत्सेन आणि चँग के शेक यांच्या नेत्त्रुत्वाखालील चीन मधिल राष्ट्रिय राष्ट्रीय स्वातंत्रयाचा लढा रशियाच्या आदेशा नुसार माओ त्से तुंग्ने संपुर्णपणे आपल्या नियंत्रणात आणुन त्या देशातिल साम्य्वादी हुकुमशाही १९४९ साली स्थापन केली.
त्याचप्रमाणे व्हिएतनाम मधे हो ची मिन्ह याने रशियाच्या आदेशाखाली तेथिल राष्ट्रीय स्वातंत्र्य लढा साम्यवादी पक्षाच्या नियंत्रणाखाली आणून प्रथम फ्रांस आणि नंतर जापान व अमेरिकेचा पराभव करित साम्यवादी हुकुमशाही १९७६ साली स्थापन केली.
ईंडोनेशियात मात्र रशियाचे प्रयत्न सफल झाले नाहित.

भारतात डांगे ह्याने माओ त्से तुंग आणि हो चि मिन्ह प्रमाणे राष्ट्रिय स्वातंत्र लढयाचे नेत्रुत्व करुन तो रशियाच्या साम्राज्यशाही च्या नियंत्रणाखाली आणावा अशी योजना ह्होती . परंतु भारतिय साम्यवादि पक्षाच्या अंतर्गत कलहामुळे आणि दुसर्या महायुद्धा मुळे चेंज झालेल्या आंतरराष्ट्रिय परिस्थिती ही योजना पुर्ण हौउ शकली नाही.hyach sobat , महात्मा गांधी ( ह्यांनी केलेल हेच एक मोठ्ठं कामं) आणि सरदार पटेल ह्यांच्या सतर्कते मुळे रशियाचा डाव पुर्ण मांडण्या पुर्वीच मोडला गेला.

तरिही निराश न होता, भारत स्वतंत्र झाल्यावर सुद्धा त्याला आपल्या प्रभावाखाली आणण्याचे प्रयत्न डांगे ह्याच्या थ्रु सुरुच ठेवले होते. आपली बुद्धि गहाण ठेवलेल्या आणि भारत स्वतंत्र झाला आहे हे लक्षात न घेता १९५०साली ह्या डांगे ने रशियाला जाउन स्टॅलिन कडुन भारतात राजनिती कशि करावी ह्याचे मार्गदर्शन घेतले...

मला फक्त ह्याचंच वाईट वाटतं की ईतक्या देशद्रोही कारवाया केलेला पक्ष आज कॉंग्रेसला जवळचा वाटतो पण भा ज प केवळ हिंदुंना सपोर्ट करतो म्हणुन जवळ नको आहे......... व्हॉट अ शेम...

आजही बर्याच लोकांना कम्युनिस्ट पक्ष हा केवळ द्वेशावर राजकारण करतो हेच कळत नाही ह्याचं वाईट वाटतं.

वर्ष चुकलं.. १९६२ वाचणे.. teMvha neheru hote..

श्री जोर्ज फर्नाण्डिस यान्चे कडुन आजकालच्या राजकारणी लोकानि खुपच शिकण्यासारखे आहेत. स्वच्छ चारित्र म्हणजे काय ते याना बघुनच कळते. श्री प्रमोद महाजन सन्रक्षण मन्त्रि असताना एका कार्यक्रमात साथी जोर्ज हि तेथे आले, प्रमोदजी ना पेप्सी दिलि गेलि पण श्री जोर्ज फर्नाण्डिस यानी विनम्र पणे चहाचि मागणी केली व तोच घेतलाहि.
जोर्ज फर्नाण्डिस यान्चे राजकिय गुरु श्री राम मनोहर लोहिया हे हि तितकेच थोर सद ग्रुहस्थ. त्यानि आयुष्यभर लग्न न करिता देशाचिच सेवा केलि. त्यन्चे सोबत एक खानसामा सदैव असायचा. सकाळि त्याने चहा त्याना दिला कि त्यान्चा पहिला प्रश्न असायचा : "तुमने पि चाय?" उत्तर होकारार्थी आल्यासच ते चहा पित असत.

.