विचीत्र प्राणी

विंडोजतुन डोकावणारी बदलती नातीहा २१ आक्टोबर २००७ लोकसत्तेतील लोकरंग पुरवणीतील चिन्मय बोरकर यांचा लेख अप्रतिम आहे.

जागतिकिकरणाचा परिणाम केवळ आर्थिक वा तंत्रज्य़ान क्षेत्रावर होत नाहीत, तर ते नाते संबंधांवरही होतात. आय.टी. संलग्न क्षेत्रात सध्या लग्न टिकणे ही समस्या प्रकर्षाने जाणवू लागली आहे येत्या काळात हा प्रश्न अधिक व्यापक होणार आहे. आधुनिकतेच्या प्रचंड फोर्स मध्ये पारंपारिक व्यवस्थांना धक्के बसत आहेत. नात्यांची वीण बदलत आहे.
असं चिन्मयने लिहिल आहे

प्रकाश घाटपांडे

"काय बोलु? कुठला विषय बोलु? कसली चर्चा करु? कसल्या आवडी निवडी? माझ्या भविष्यातील वैवाहिक जिवनाशी त्याचा काय संबंध. आणि समजा आवडी निवडी जुळल्या नाही तर काय करु? नकार देउ. (सासु चा चेहेरापांढरा फटक )ही माझी बायको- विषय संपला. काय जुळवाजुळव ती माझी मी बघुन घेईन."

यशस्वी वैवाहिक जिवनाचे सार येथे आहेत....

दाखवणे बघणे कार्यक्रमात समजूत दार पालक मंडळी "चला तुम्हाला टेरेस दाखवतो म्हणत नवर्‍याकडच्या लोकाना बाहेर काढतात्.किंवा त्याना आता बोलुद्या कोठेतरी जाउन असे साम्गतात. त्या अर्ध्या तासात मुलीली तु म्हणाचे. की तुम्ही या पासुन सुरुवात होते. मुलगा काहितरी बडबडतो आणि मुलगी पसन्त करतो ( बहुतेकदा) मुलगी घुम्यासारखी बसुन रहाते.
ती फक्त हम्म हो नाही किंवा हा समोर बसलेला प्राणी अजून काय विचारेल असा विचार करत असते. बरे बाहेर गेले असतील आणि जास्त वेळ लागला तर आपल्या चिरन्जिवानी नवख्या मुलीला काय दाखवायला नेले आहे या चिन्तेत घरातली मंडळी असतात.
कसनुसे हसत आणखी एकदा चहा पितात. आणि ती दोघे आल्यावर मुलगा आईशी कहितरी बोलतो. मुलेगी आतल्या खोलीत जाते. ती तिच्या आइशी काही तरी बोलते.
मुलाची आई मुलाच्या वडिलाना काहि सांगते मुलीची आई मुलीच्या वडिलाना काहितरी साम्गते.
अशा रितीने मुलाचे आणि मुलीचे आइ वदील लग्नाला तयार होतात.
मुलगी पाया पडते मुलीला साडीचोळी दिली जाते.
शुभमन्गल सावधान..................
ढुम ढुम ढुम ढु ढुमक्क
( सावधान हे शब्द ऐकल्यावर समर्थ रामदास बोहोल्यावरुन पळाले आणि त्यानी " प्रपंच करावा नेटका" हे लिहिले.)

झोंबणार्‍या थंडीने तुम्ही गारठले जात नाही याचे आश्चर्य बाळगु नका. अशा थंडीतही तुम्हा उब देणारी कोणतीतरी आठवण तुम्ही जवळ बाळगताय. त्या आठवणीला लाख सलाम

माझ्या बर्‍यापैकी जवळच्या एका मित्राने, मुलगी घरच्यांचे क्रायटेरीया पूर्ण करते ना बास! मी ऍडजेस्ट करून घेईन.. ते काहि वाईट मुलगी बघणार नाहित असा पवित्रा आजच्या जगात घेतला तेव्हा आम्ही सो कॉल्ड मॉडर्न लोकांनी त्याला जवळजवळ वेड्यात काढले. आता त्यांचा गेले २ वर्षे चाललेला संसार बघुन तरी त्याचा निर्णय चुकला असे वाटत नाहि.

तरीही जेव्हा माझ्यावर लग्नाबाबत निर्णय घेण्याची वेळ येईल तेव्हा इतक्या अलिप्तपणे+निर्भिडपणे मी निर्णय घेऊ शकणार नाहि हे देखील मी जाणून आहे. जे व्हायचे ते तसंही होणारच आहे. पण म्हणून सगळंच नशिबाच्या हवाल्यावर सोडणं कठिण वाटतं. जर निर्णय चुकला तर तो माझा चुकेल..नशीबाचा नाहि.... अश्यावेळी नशिबाला दोष देण्यात काय हशील?
काय हवंय यापेक्षा नक्की कशी मुलगी नको आहे हे लक्षात ठेवणं गरजेच आहे असे मला वाटते. मला ३-४ मिटिंग्ज लागतीलच ;)

(आयटीमुळे मिटींग्ज-टेलिकॉनची सवय लागलेला ;) ) ऋषिकेश

एक प्रष्नः आज काल ३ ते ४ मिटींगा होतात म्हणे मुलगी बघितल्यानंतर. नेमके काय बोलतात ते होणारे जोडीदार? एवढ सगळ बोलुन होणा-या लग्नानंतर घट्स्फोटाचे प्रमाण का वाढते आहे.

तुमच्या मते एकदा भेटले की परत लग्न होईपर्यंत भेटू नये की लग्न ठरवले तरच पुढे भेटणे? घटस्फोटाचे प्रमाण व लग्नाआधी जुजबी बोलणे किंवा विस्तारपुर्वक बोलणे याचा नेमका कसा संबध लावत आहात?

तुमच्यासारखे थोडक्यात पिंक टाकायची तर मी असे म्हणेन की आज काल घटस्फोट होतात कारण पुर्वीसारखे चालवून घेत नाही कोणी. पटत नाही तर जा उडत. आजकाल कित्येक घटस्फोटीत लोकांचे सुखी दुसरे विवाह पाहीले आहेत. तुम्हाला काय वाटते लोक हौस म्हणुन घटस्फोट घेतात?

कोणाचे स्पेसिफीक प्रि नप वाचले नाही. पण त्याबद्दल थोडीफार जी माहीत आहे त्यात दोन्ही बाजुच्या (आर्थिक) हक्कांचे रक्षण होते व दोन्ही बाजुचे वकील आपल्या अशिलांना योग्य असाच करार घेतात.

भारतिय कायदा परिस्थितीत त्याचे योग्य एक्झीक्युशन फार कठीण वाटते.
हे न्यायालयच ठरवेल. त्याचा प्रि नप नसावे असा अर्थ काढताय का?

नेमके काय बोलतात ते होणारे जोडीदार?
मला मुलींकडुन आलेले काही प्रश्र..
१)तुझे तुझ्या नोकरीतील फ्युचर काय वाटते?
२)तुझे अफेअर वगरै आहे का ?
३)तुझ्या माझ्या विषयी काय अपेक्षा आहेत ?
४)पगार इन हॅन्ड किती मिळतो?
५)माझ्या आधी किती मुली पाहिल्यास ?
६)तु कधी भांडतोस का ?
अजुन किती काय .....

माझ्या मते १ सेटिंग घ्या नाहीतर १०...समोरची व्यक्ती ही गुडी गुडीच वागणार त्यामुळे खरे व्यक्तीमत्व कळणे तसे मुश्कीलच आहे!!

मदनबाण.....
हिंदुत्व हेच राष्ट्रीयत्व,धर्मांतर म्हणजेच राष्ट्रांतर.
बॅ.वि.दा.सावरकर

कोण, कधी, का आवडेल सांगता येत नाही, प्रेमविवाह असू देत वा ठरवलेलं लग्नं. फक्त त्या दोन व्यक्ती एकमेकांशी किती कमिटेड (मराठी शब्द?) आहेत तेच महत्त्वाचं! आणि ही कमिटमेंट होण्यासाठी किती वेळा आधी भेटावं लागेल तेही व्यक्तीसापेक्ष असावं. त्यात सर्वसमाविष्ट विधान करता येणं कठीणच आहे.
किती लोकांना स्वतःचीच संपूर्ण ओळख असते की आपल्या स्वतःच्या जोडीदाराकडून काय अपेक्षा आहेत ते आपलं आपल्याला समजावं?

(कमिटेड) अदिती

सहज्राव. सामुपदेश करणारी व्यक्ती ही तिर्‍हाइ त असते. ती दोन्ही बाजुंकडे समान नजरेने पाहु शकते. कित्येकदा आपल्या जवळच्या मित्रानासुद्धा न सांगितल्या जाउ शकणार्‍या गोष्टी सामुपदेशकाला सांगितल्या जातात.
त्याच्याशी मोकळे पणे बोलणे शक्य असते.
सामुपदेशकाचे वैक्तीक जीवन हे त्याचे स्वतःचे असते. सामुपदेशक हा एक व्यक्तीच असतो. तो काही सर्वद्ज्य नसतो. त्याचे काम तुमच्या मनातले काढुन घेणे आणि त्यावर समर्पक उत्तर शोधायला तुम्हाला मदत करणे हे असते.
त्याच्या व्यवसायाचा आणि वैयक्तीक आयुश्याचा तसा थेट सम्बन्ध नसतो.

बरेचदा जुन्या कुटुम्बात सामुपदेशनाचे काम एखादी आत्या/मामा अथवा शेजारे /वडीलांचे मित्र करतच असतात.
फक्त त्याना सामुपदेशक हे नाव नसायचे.

झोंबणार्‍या थंडीने तुम्ही गारठले जात नाही याचे आश्चर्य बाळगु नका. अशा थंडीतही तुम्हा उब देणारी कोणतीतरी आठवण तुम्ही जवळ बाळगताय. त्या आठवणीला लाख सलाम

अशाच एका भेटीत , माझ्या मित्राला ,मुलीने , लग्न झाल्यावर वेगळे बिर्‍हाड करायचे सुचवले जे त्याला मान्य नव्हते त्या मुळे त्यांनी पुढे न जाण्याचा निर्णय घेतला. ह्या मूळे लग्ना नंतरच्या कित्येक समस्या निकालात निघाल्या. त्यामुळे त्या भेटीचा कसा उपयोग केला जातो त्यावर ते अवलंबुन आहे.

मदनशेठनी नेमके काय बोलतात याची प्रश्नवली दिलिये.
यात आणखी काय काय भर घालता येईल ?
(सध्या सूपात पण जात्यात भरडण्याची मानसिक तयारी करणारा) अभिरत

विवाहाचा किस्सा भारीच आहे, विप्राच आहात तुम्ही :)

दोन-चार भेटीत माणसाच्या स्वभावाची ओळख काय होणार. आयुष्यातली अनेक वर्ष एकत्र राहिल्यावरही माणसाचा स्वभाव ओळखता येत नाही, असे म्हणतात. तेव्हा अशा मिटींगामधून काय स्वभाव कळणार ?

प्रभूमास्तरांनी अजून एक चांगला विषय मांडला आहे.

माझे मत पण अदितीच्या मतासारखेच आहे. भेटी गाठी झाल्या न झाल्या, बोलणं झालं न झालं तरी ठीक आहे. त्या दोन व्यक्ति किती कमिटेड आहेत त्या नात्याप्रति हे फार महत्वाचे आहे. जर का आवश्यक ते नाते जुळून आले तरच सगळ्या गोष्टी नीट होतात. जर का असे नसते तर पूर्वीच्या काळातली सगळीच लग्ने (जेव्हा मुलगी कळती पण नसायची, तिने मुलाला बघणे वगैरे तर सोडाच) शोकांत झाली असती आणि आजकालची बहुतेक लग्नं (जी नीट दोघांना वेळ वगैरे देवून किंवा प्रेमविवाह अशी असतात) सुखांत झाली असती.

विप्रंनी हेच जरा वेगळ्या शब्दात वर एका प्रतिसादात लिहिले आहे..... "हीच माझी बायको ही भावना आल्यानंतर इतर प्रश्न नगण्य होतात." कमिटमेंट म्हणजे हीच असावी.

अवांतरः मास्तर प्लॅस्टर किती दिवस होते? आणि तो पर्यंत कसं केलंत? आय मीन, जेवण वगैरे हो?

बिपिन कार्यकर्ते

तो ठाकुर धूवत कसा असेल.......... हात ओ ;)

झोंबणार्‍या थंडीने तुम्ही गारठले जात नाही याचे आश्चर्य बाळगु नका. अशा थंडीतही तुम्हा उब देणारी कोणतीतरी आठवण तुम्ही जवळ बाळगताय. त्या आठवणीला लाख सलाम

वाचली नसेल तर वाचा आणि त्यातून विवाहेच्छुकांना काही मार्गदर्शन मिळणार असेल तर आनंदच आहे.

माझ्या लग्नाची चित्तरकथा!भाग १ते ५

उशिरा वाचला. विचित्र प्राणी हे नाव वाचुन नवीन प्राण्याबद्दल माहिती असावी म्हणुन वाचायचा टाळला. वाचल्या नंतर कळाले हे आपल्याच बद्दल लिहीले आहे.
सर्व गोष्टी समान आहेत आपल्याबाबत....माझा हात मात्र मोडला नाही अजुन.लग्न जुळवताना खुप अडचणी येतात,काही वेळा दोन्ही बाजुला अपमानास्पद प्रसंग ही येतात.पण ही पध्दत मला मान्य आहे.कारण प्रेम करतेवेळी किंवा प्रेमात पडण्यासाठी समोरची व्यक्ती आपल्याला आवडावी लागते. त्यावेळी त्या व्यक्तीच्या दोषाकडे पुर्णपणे दुर्लक्ष होते. तेच दोष पुढे पुढे वाढत जातात.
लग्न ठरवण्याच्या पध्दतीत देखिल खुप दोष आहेत परंतु मुलगी किंवा मुलगा बघताना आपण सामाजिक दर्जा,आर्थिक कुवत,दोन्ही बाजुच्या आवडीनिवडी ह्या बाबींची माहिती घेतल्यानंतरच बघण्याचा कार्यक्रम घेतो.बघण्याच्या कार्यक्रमातही दोष समजत नाहीत पण त्या बरोबर एकमेकांचे गुण ही समजत नाहीत. लग्नानंतर दोष व गुण एकदमच कळत जातात त्यामुळे तडजोड ही होत जाते. संसार टिकतो.परंतु प्रेमविवाहात दोष लग्नानंतर कळु लागतात व ते वाढतच जातात्.त्यामुळे तडजोड करायची ती किती हा प्रश्न उभा राहतो.
किती लोकांना स्वतःचीच संपूर्ण ओळख असते की आपल्या स्वतःच्या जोडीदाराकडून काय अपेक्षा आहेत ते आपलं आपल्याला समजावं?

अदितीशी सहमत आहे.पण एक असेही वाटते की माणसाचे जसजसे वय बदलत जाते तशी त्याची विचारसरणीही बदलत जाते.त्यामुळे आपला जोडीदार काहीदिवसात, काहीवर्षात आपल्याला ओळखता येइल का नाही हे सांगता येत नाही.कारण प्रत्येक वेळी त्यांचे वेगवेगळे गुणदोष समोर येत असतात.
बाकी एक उत्तम विषय इथे सुरु केल्या बद्दल विचित्र प्राण्याला धन्यवाद.
वेताळ

लगीन म्हंजी तिन पानी चा जूगार

त्यान गनीत, ज्यामेट्री, ईतीहास, भूगोल कायव वर्क व्हत नाय

जसे पत्ते येतील आनी जेवडे पैशे जवल आसतीन तेवड्यातच खेलाच

पत्ते चांगले नसतील त पैशे आसून ऊपेग नाय
पैशे नसतील त पत्ते भारी आसून उपेग नाय

दोन्हींचा बॅलन्स म्हंजे जींकायची खात्री नाय त हार नक्की

पत्ते कवा ओपन कराचे , कवा पॅक कराचा, कवा बंद मदी सूसाट खेलाचा ह्ये कल्ला क डाव तूमचाच

***खारपाडा क्रीप्टीक

मिथुन काशिनाथ भोईर
(जल्ला सगला काय नावानच हाय)

लेख आणि चर्चा छान आहे.
लग्नापूर्वी दोघांनी दोन्-तीन वेळा एकमेकांशी बोलावे. आवडिनिवडी, आयुष्याकडे पाहण्याचा दृष्टीकोन, भविष्याची स्वप्ने, आकांक्षा याबद्दल खुल्या मनाने बोलावे आणि समोरचा आपल्याला कसा प्रतिसाद देतो हे सुद्धा पहावे.
लग्न लागले आहे त्यामुळे आहे तो जोडिदार स्विकारायचा आणि संसाराचा गाडा ओढायचा ! असा स्वभाव आता अनेक मुला-मुलींचा नसतो. त्यामुळे एक्-दोन वेळा बोलून वरवरचा अंदाज घेणे चांगलेच असते असे मला वाटते.
तसेच परदेशात जाऊन राहणे-न राहणे-परत येणे-न येणे, देश-संस्कृती याबद्दलची मते यालासुद्धा अनेक जण प्राधान्य देतात हे मी बघितले आहे. त्या बाबतीतली मते सुद्धा पटायला लागतात.
आणि जे होणार आहे ते होतेच, कुणीच कुणाला नीट ओळखु शकत नाही वगैरे मते ठिकच आहेत. पण आपल्या कडून आपण अनुरुपता पहावी आणि जास्तीत जास्त अनुरुप व्यक्तीला होकार द्यावा. हल्ली मुले आणि मुली या बाबतीत बरेच सजग होत आहेत हे पाहिले आहे.
--लिखाळ.