सार्वजनिक सणांचे करायचे तरी काय?

जो सगळ्या लोकांनी एकत्र येण्याचा हेतू होता त्यालाच हरताळ फासला गेलाय....जुलमाचा रामराम कशाला ? ज्यांना यायचं आहे ते येतील आपापल्या जागा ठरवून...अखंड समाजाला कशाला वेठीला धरायचं...बंद करून टाकलं पाहिजे हे सगळं !

चांगला विषय आणि नीट मांडणी. गुड लक!

हे दही हंडीतलं शेलिब्रिटी प्रकरण फारच खटकतं. केवढा भयानक पैसा ओतला जातो ह्या शेलिब्रिटीन्वर.
आणि लोकही त्यांच्या पाच मिनिटांच्या दर्शनासाठी दोन दोन तास वाट बघत थांबलेली असतात.
भयंकर आहे सगळं

व्यर्थ डोके शिणवू नका. आपल्याला ज्या लायकीचे नेतृत्व मिळालेले आहे ते लक्षात घ्या. त्यांना काही शिकायचेच नाही आहे. पुन्हा काही बोलायची चोरी. 'तुम्ही हिंदूच आहात ना?' असे विचारले जाते. (मग एकाद्या अहिंदूंची काय हिम्मत आहे प्रश्न विचारायची?) हे मी स्वानुभवावरून लिहितोय. जे हिंदुत्वाच्या नावाने हा सगळा शिमगा करतात त्यांना अशाने खरे तर हिंदू धर्माचेच नुकसान होते आहे हेदेखील समजत नाही - किंवा समजून घ्यायचे नाही. वर पैशाचे पाठबळ आणि भरपूर वेळ, जो तुम्हा आम्हांकडे नसतो. लोकशिक्षण (काय असते ते?) करावयाचे असते हे सर्व पक्ष विसरलेले आहेत. आता उरला आहे फक्त लोकानुनय आणि/किंवा दादागिरी.

सहमत. दहीहंडी उत्सवाचं उदाहरण घेतलं तर हा मानवी मनोरे उभारण्याचा खेळ मूळचा बाल्यांचा असे. त्यात अशी थरांवर थर चढवण्याची स्पर्धा नसे. इतर काही ठिकाणी देव-बिव अंगात येणारी व्यक्ती दहीहंडी फोडत असे. थर-बिर काही नसत. अद्यापही काही गावांमधून ही प्रथा चालू असावी. (अंगात येणे ही अंधश्रद्धा आहे. येथे केवळ प्रथेचा उल्लेख माहितीसाठी केला आहे.)

थोडक्यात आज उत्सवांना बाजारी स्वरूप आलं आहे ते त्यांचं खरं रूप नव्हे आणि हे कोणालाच स्वीकारायचं नाहीये, बदलायचं नाहीये ही खरी क्लेशदायक बाब आहे.

गणेशोत्सवाचा उद्देश कधीच बाजूला पडला. नंतर फक्त बाजार सुरू आहेत. गणेशोत्सव मंडळांप्रमाणे देणग्या गोळा करणे आणि मग सगळा त्या पैशाचा खेळ हेच इतर सर्व उत्सवात सुरू झाले असावे. नवरात्रात नाच वगैरे माझ्या आठवणीत सुरू झालेत. रत्नागिरीला नवरात्र फक्त मारवाडी गुजरात्यांपुरते मर्यादित होते. त्याचा इतर कोणाला त्रास नव्हता. वाणी लोकांचे नवरात्र राधाकृष्णाच्या देवळात उत्तमोत्तम शास्त्रीय गायकांच्या मैफली आयोजित करून साजरे व्हायचे. आता ते गाण्याचे कार्यक्रम बंद होऊन गरबा सुरू झाल्याचे ऐकले. दहीहंडी हा मजेचा आणि आनंदाचा उत्सव होता. त्यात सगळेच भाग घ्यायचे. गावात रात्री कीर्तन व्हायचे आणि सकाळी देवळाच्या आवारात दहीकाला आणि त्यात ओल्या पोह्यांचा प्रसाद. रत्नागिरीला दहीहंड्या असायच्या. पण त्या २०/२२ फुटांवर गेल्याचे आठवत नाही. कारण तेव्हा मुळात दोन मजले ही बिल्डिंग बांधायची कमाल उंची होती. कालाय तस्मै नमः या सगळ्याच्या पाठीशी बाजार आणि इतर बरेच मोठे अर्थकारण असल्याने आपण काही करू शकत नाही. जे जे होईल ते ते पहावे. बस.

सहमत.. यावर उपाय काय हेच दिसत नाही.. न्यायालयांनाही हे लोक्स जुमानत नाहीयेत. :(

मुर्खपणाचा कळस!!!

हा विडीओ पाहताना मनात आला की ह्यासगळ्या च्युगिरीमूळे कितीतरी जणांना ऑफिसला/शाळेत जायला उशिर झाला असेल, इंटरव्यूला जायला उशिर झाला असेल, कुठल्या महत्वाच्या कामाला जाण्यासाठी उशिर झाला असेल व महत्वाचं म्हणजे एखादी अ‍ॅम्ब्यूलंस अडकल्यामूळे तत्पर वैद्यकीय सेवा मिळायला उशिर झाला असेल. :(

.....मोठ्या शहरातल्या कळपाला शिस्त लागावी हा स्वच्छ हेतू कसा पुरा करता येईल? सार्वजनिक सण सार्वजनिकही राहतील आणि लोकांना शून्य त्रासदायक राहतील हे कसे साध्य करायचे?"

हे अजिबात शक्य नाही.

गेल्या पाच-सहा वर्षात मुलांना एकही सार्वजनीक (नट नट्यांनी आमंत्रीत) दही हंडी दाखवायला घेऊन गेलो नाही,किंबहुना त्यांनी तसा हट्टही केला नाही.

चौकातील छोटेखानी दहिहंडी दाखवली असेल एक दोनदा.पण या निमित्ताने मुलाशी दोन दिवसांपुर्वी झालेला संवाद आठवला.

मी:दादा कशाला बोलावतात हे नट्यांना उगाच्,पेपरात पहा एक एक नटी दहीहंडीला यायचे २ ते ५ लाख घेते.
दादा:असतील मंडळाकडे पैसे.
मी:कुठुन येतात वर्गणीतूनच ना? आणि हेच पैसे त्याच भागातील गरजूंच्या शिक्षणावर/बागेच्या/वाचनालयाच्या कामावर खर्च करता येतील की?
दादा: करू शकतील पण मग नट्यांनीच नाही म्हणायचे यायला मग कशाला होतील खर्च ?
मी:पैसे मिळत असतील तर कुणाला नको आहेत्,त्यांना त्यांच्या उमेदीच्या काळात्च तर पैसे मिळतील ,म्हातारर्पणी कुणी बोलवेल काय?
दादा : असेल पण लोकांना पण त्यांच्या बरोबर फोटो काढायचा अस्तो ना !!!

ता.क. पिंपरी चिंचवडमध्ये हेट स्टोरी ३ पासून ते काहीही हं श्री पर्यंतच्या सार्या "तारकांनी" सुपार्या घेतल्या होत्या.भोसरी आघाडीवर.

हिंदु धर्म की जीवनप्द्धाती(?) चा अवमान/हेळसांड/कुचेष्टा अश्या झुंडशाहीनेच होत आहे इतरांनी काही बोलले तर मिर्च्या झोंबू नयेत.

माझ्या निरिक्षण आणि अंदाजानुसार हे प्रकार अजून किमान पंधरा-सोळा वर्ष चालतील, त्यानंतर उतरती कळा लागेल. २०३५ पर्यंत हे झेलणे अनिवार्य आहे. असे का वाटते ह्यावर लिहितो थोडा वेळ मिळाला की.

या ठणठणाटात हल्ली एक बरं झालंय की ती मुलं देखील वर्गणी मागून कंटाळली. हल्ली दोन चार 'आधारस्तंभ' सगळा खर्च करतात. आपण कानात बोळे घालून शक्य तोवर दुर्लक्ष करावं.

रच्याकने, 'निळी हंडी' हा काय प्रकार आहे?

एका मोठ्या मैदानात उत्सवप्रिय लोकांची सोय करून द्यावी सरकारने तिकडेच टॉयलेट बाथरूम ठेवावे....आणि सकाळी 9 ला एन्ट्री देऊन रात्री 12 ला एक्सिट ठेवावी...जर कोणी आधी परत आला तर "आधारस्तंभा"कडून त्याप्रमाणात दंड वसूल करावा ....ज्यांना खाज आणि माज आहे असेच जातील तिकडे....कानाचा आणि डोक्याचं भुगा करून परत येतील......मैदानाच्या सभोवार मोठे साऊंड ऍबसॉर्बेर्स लाऊन घ्यावे जेणे करून बाहेर आवाज येणार नाही....इनकम टॅक्स वाल्यांना पण बोलाऊन सगळं हिशेब जागच्या जागी तपासून टॅक्स जमा करून घ्यावा तो पण कॅश मध्ये ..इतर सुविधांचा पण खर्च वसूल करावा (.मंडळाकडून किंवा आधारस्तंभाकडून.)...बाकी ज्यांना डीजे न लावता उत्सव साजरा करायचा आहे ते सार्वजनिक ठिकाणी ट्रॅफिक ला कोठलाही अडथळा न येऊ देता साजरा करू शकतात

एका मित्राच्या बर्थडे पार्टी होती.एका छानशा बँक्वे हॉल मध्ये ही पार्टी ठेवली होती.मित्राचे बरेच ओळखीचे आणि परिचयाचे लोक तिथे आले होते.."हाय हॅलो "वगैरे सगळं झालं.मलाही माझे कॉलेज मधले कॉमन मित्र भेटले..पार्टी रंगात येऊ लागली होती.मग जेवणाच्या आधी 'ड्रिंक्स & डान्स ' चं आयोजन होतंच.
सगळ्यांचे हात ग्लासांनी भरले..डी.जे चं सगळ्यांनी टाळ्या वाजवून स्वागत केलं..नाचायला पूर्ण तयार झालेली लोक, आता कुठलं गाणं हा डी.जे लावेल आणि त्यावर कुठल्या स्टेप्स वर नाचायचं ह्यावर काही उत्साही मंडळी चर्चा करत होती.आणि गाणं सुरु झालं..
"गजानना श्री गणराया,आधी वंदू तुज मोरया ..मंगलमूर्ती...."सगळे आलेले लोक अवाक होऊन एकमेकांकडे बघू लागले.बर्थडे पार्टी,हातात दारूचे ग्लास आणि कसलं हे गाणं ? " गजानना गणराया ? " लोकांची कुजबुज जाणवण्याएवढी वाढली..शेवटी त्या उत्साहावर पाणी पडलेल्या एकाने विचारलं, "ए हे काय..पार्टीत काय हे गाणं लावता ? कोई पार्टीवाला गाना लगाओ यार "- तसा माझा मित्र, ज्याचा वाढदिवस होता, हातात माईक घेऊन स्टेजवर चढला..
"मित्रांनो..माझी बर्थडे पार्टी आहे.आता पार्टी म्हंटली कि त्यात कुठचंतरी पार्टी सॉन्ग वाजेल अशीच तुमची अपेक्षा होती ना ? अर्थात असणारच..पण जसं एखाद्या पार्टीत, हे 'गजानना गणराया 'गाणं शोभत नाही ना,तसंच एखाद्या गणपतीच्या मांडवात देखील एखादं पार्टी सॉन्ग शोभत नाही..पण त्यावेळेस आपण आपला विरोध दर्शवतो का? नाही..' आपल्याला काय करायचंय ' म्हणून सोडून देतो..पण हे चुकीचं आहे..गणेशोत्सव हा 'उत्सव 'आहे आणि गणपती हा आपण देव मानतो.त्याला ' Show -Piece 'करून ठेवू नका..आत्ता ह्या पार्टीत जसा विरोध दाखवलात ना,तसंच विरोध एखाद्या गणपतीच्या मांडवात सुद्धा दाखवा..D.J फक्त पार्टीची शोभा वाढवतो..उत्सवाची नाही..हे लक्षात ठेवा..हातात दारूचे ग्लास,पार्टीत बरे वाटतात..गणपतीच्या मिरवणुकीत नाही..विरोध दर्शवा.आपण गप्प बसतो म्हणून हे खूळ बोकाळलंय..सगळीकडे दारू आणि डी.जे चालणार नाही हे कळूदे ना गणेशोत्सव मंडळांना..
अशा उत्सव मंडळांना वर्गणी,देणगी जाहिरात देऊ नका जिथे असला थिल्लरपणा चालत असेल..मग बघा परिवर्तन होतं कि नाही ते..आणि..सो सॉरी.मला ही गोष्ट खटकते..गणपती यायला आता फक्त 10-12 दिवस उरलेत..आणि आज तुमच्यापर्यंत माझा विचार पोचावा अशी माझी इच्छा होती.,म्हणून हे सगळं मीच घडवून आणलं..Now enjoy your Party Friends .." -म्हणत हा खाली उतरला..टाळ्यांचा कडकडाट झाला..
मी मात्र नाचण्या ऐवजी ड्रिंकचा आस्वाद घेणं prefer केलं ..हा माझा मित्र माझ्या शेजारी येऊन उभा राहिला आणि खांद्यावरहात ठेवत म्हणाला, "काळे, लोकांना ना ज्या भाषेत समजतं, त्याच भाषेत समजवावं लागतं..कशी वाटली आयडिया ? " -तसं मी हसत म्हटलं, " साल्या, डोक्याचा उपयोग अगदीच उशीवर ठेवण्याकरता करत नाहीस.ग्रेट.चियर्स "..
व पु काळे.

लोकशाहीचे कमी फायदे व जास्त तोटे आहेत. त्यातल्या त्यात ज्या ठिकाणी "विविधतेने नटलेला " समाज आहे त्या देशात लोकशाही ही एक भंकस गिरी आहे. कारण अशा अर्ध शिक्षित लोकशाहीत स्वैराचार हाच शिष्टाचार असणार. भाकरी हवी की देव हवा यात देव हा पर्यात जिथे निवडला जातो. तिथे असेच घडायचे. देवावरून धर्मावरून वर्गयुद्धे आपण पाहिली आहेत. कांदा अति महाग वा अति स्वस्त झाला तर ग्राहक विरूद्ध शेतकरी असे वर्गयुद्ध आपण कधी पाहिले आहे काय ?

न्यायालयाच्या निर्णयाविरूद्ध बोलून चमकोगिरी करणारे राज ठाकरे आणि कन्न्हैयाकुमार यांच्यात काडीचाही फरक नाही.

सार्वजनिक सणांचे करायचे तरी काय?

सगळे गुंडाळून बारा गडगड्याच्या विहिरीत घातले पाहिजेत!

सिरियसली लिहू का?

उपाय सिंपल आहे, पण सोपा नाही. इफेक्टिव्ह आहे, पण इन्स्टन्ट नाही.

असं बघा, वरच्या प्रतिसादांत पूर्वीच्या आठवणी आल्यात. त्याकाळी उत्सव छोटे होते वगैरे. ३०-४० वर्षांपूर्वी होणार्‍या उत्सवांचे आयोजक कोण असायचे? व आज कोण असतात?

आपल्या सोसायटी, गल्ली, कॉलनीतल्या उत्सवाचे आयोजन आपण गल्लीगुंडांच्या ताब्यात जाऊ दिले आहे का? रात्री चौकात, कट्ट्यावर, अशा ठिकाणी जमा होणारी आपल्याच भागातली तरूण मुलं कोण असतात नक्की?

आपल्यातलीच असतात. आपणही तरूणपणी हूडपणा केलेला असतो. सार्वजनिक उत्सवांचे आयोजन करणे हा एक चांगला अनुभव असू शकतो. फक्त गाईडलाईन देणारे सभ्य लोक दूर जाऊ लागलेत, अन स्वार्थाची, राजकारणाची पोळी भाजून घेणारे लोक आयोजनात घुसलेत.

आपल्या भागात होणार्‍या रोजच्या घटनांत सहभागी होऊन त्याला योग्य मार्ग देण्याचा प्रयत्न केला, तर तो नक्कीच यशस्वी होतो. प्रेमाने समजवून सांगितले तर भडकणार्‍या मुलांना समजते. फक्त कंटीन्यूअस प्रीचींग करायचे नाही, अन स्टीम लेटडाऊन करू द्यायची. मग आपल्या भागात गणपती चांगल्या पद्धतीने साजरा होतो. त्याचा हिशोबही मुलं सगळ्यांना देतात, उरलेल्या पैशांतून काही कन्स्ट्रक्टिव्ह, उदा. नेहेमी पाणी जमणार्‍या खड्ड्यात मुरूमाची भर वगैरे करता येतं.

करायचंच असेल, तर हे करता येईल. ट्राय अँड बी द चेंज विदीन. बाहेरून कायदे करून दादागिरीने काही होत नाही.

शेजारपाजार्‍यांशी बोलायला, चांगले संबंध ठेवायला सुरुवात केली, की आपोआप एक लोकल नेटवर्क तयार होतं, अन ते हळूवारपणे पॉझिटिव्हली गाईड करता येतं. च्याय्ला, गावगुंड तथाकथित लोकल 'नेते' जे करू शकतात, व या उत्सवांना घाण वळण लावतात, तेच आपल्याला करायला व वेगळं पॉझिटिव्ह वळण लावायला का नाही जमत?

कोर्टाने मनाई करूनसुद्धा उल्हासनगर येथे एक 12 वर्षाचा मुलगा दहीहंडी उत्सवात सामील झाला व तो 6व्या थरावरून खाली पडला . पालकांचा मूर्खपणा दुसरे काय? ठीक झाला तर ठीक नाहीतर आहेच नशीबाला दोष.